Frjáls verslun - 01.01.2011, Blaðsíða 73

FRJÁLS VERSLUN 1.tbl.2011 73
STJÓRNUN
Heilindi leiðtoga
vinnuveitendum eða háskóla­
nemar reiðubúnir að svindla í
akademískum vinnubrögðum.
Fjölmargir starfsmenn fyrirtækja
hafa orðið vitni að atburði á
vinnu stað sem brýtur í bága við
gott siðferði og allsherjarreglu.
Heilindi – lykilþáttur forystu
Heilindi eru ótvírætt einn af
lykil þáttum farsællar forystu.
Fólk vill geta treyst leiðtogum
sínum og að þeir séu heiðar­
legir. Segja má að heilindi séu
mikilvægasti eiginleiki sérhvers
leiðtoga. Þættir eins og sann­
sögli og siðferðislegur þroski
hafa einnig mikið að segja.
Leiðtogi getur byggt upp menn ­
ingu heilinda innan síns fyrir ­
tæk is ef hún er ekki fyrir hendi.
Eftirfarandi­fimm­þætti­þarf­
leiðtoginn að hafa í huga vilji
hann innleiða heilindi:
1. Tjáskipti
Það er mikilvægt fyrir leiðtoga
að hafa skýr og árangursrík
tjáskipti­við­fylgjendur.­Opin­
og heiðarleg tjáskipti byggja
upp traust. Þau fela í sér opið
að gengi fyrir fylgjendur að koma
til leiðtoga sinna, en með því
skapast tækifæri fyrir heiðar­
lega endurgjöf varðandi stjórn­
un, stefnu eða frumkvæði. Fólk
vill vita hvað er að gerast innan
skipulagsheilda, en með því
að halda öllum tjáskiptarás um
opnum verða samskipti dýpri
við fylgjendur.

2. Ábyrgðarskylda
Þegar heilindi eru innleidd í
skipu lagsheild er siðferðisleg
ábyrgð grundvallaratriði, enda
er ábyrgðarlaus maður eins og
yfirvofandi­stórslys.­Nútíma-
tækni gerir okkur mögulegt að
hafa­fleiri­samskiptaleiðir­en­
áður, þ.e. í gegnum Facebook,
MySpace, textaskilaboð, far­
síma, Skype, bloggið, tölvupóst,
Twitter og netið. Samt sem áður
virðast tengsl fólks vera meira á
yfirborðinu­en­áður.­Rannsóknir­
hafa­sýnt­að­fólk­upplifir­meira­
nafnleysi í samskiptum en áður.
Því fylgir minni ábyrgð. Þess
vegna­þarf­að­efla­heilindi­og­
sið ferðislega ábyrgð jafnt innan
skipulagsheilda sem samfélags­
ins í heild.
3. Að gera hið rétta sama
hvað það kostar
Að gera alltaf hið rétta stuðlar
að því að skapa heilindi innan
skipulagsheildar. Leiðtoginn
gerir það sem er best fyrir við­
komandi skipulagsheild hverju
sinni. Fyrirtækið er alltaf í fyrsta
sæti, þar á eftir koma persónu­
legir hagsmunir leið togans.
Þetta er spurning um forgangs­
röð.­Er­leiðtoginn­trúr­grunngild-
um fyrirtækisins eða ekki? Sé
leiðtoginn trúr grunngildunum
og þar með heill og sannur tekur
hann rétta ákvörðun, enda er hún
byggð á heilbrigðum ástæð um
og viðhorfum.

4. Að sýna gott fordæmi
Leiðtogar sýna fordæmi, sama
hvort það er gott eða vont. Fólk
fylgist­með­leiðtoganum.­Er­
hann sjálfum sér samkvæmur
eða ekki? Starfsmenn vilja fylgja
þeim leiðtoga sem er sjálfum
sér samkvæmur. Þeir leiðtogar
sem halda loforð sín ná meiri
árangri. Fræðimenn hafa nefnt
ýmsa þætti sem leiðtogar verða
að forðast vilji þeir sýna gott
fordæmi: kjaftasögur, einelti,
horfa á og hala niður klámi,
stela efnislegum hlutum, stela
hug verkum eða stela tíma. Hins
vegar hafa þeir nefnt þá þætti
sem leiðtogar þurfa að iðka:
axla ábyrgð, afsaka sig þegar
svo ber undir, vera hreinn og
beinn, opinn og heiðarlegur í
samskiptum­og­haga­lífi­sínu­
eftir gildum sínum.
Gildi skipulagsheildar þurfa
leiðtogar­að­mynda­í­samstarfi­
við fylgjendur sína, enda er það
hluti af því að sýna gott for dæmi.
Sameiginleg gildi hafa mikið að
segja hvað varðar við horf starfs­
manna til fyrirtækis sem og fram­
mistöðu þeirra. Skýr gildi hafa
áhrif á það hvern ig hlutirnir eru
framkvæmdir, þ.e. stefnumið­
aða stjórnun. Sameiginleg gildi
stuðla að:
– Persónulegum árangri
starfsmanna
– Aukinni tryggð starfsmanna
– Sameiginlegum skilningi
starfs manna og haghafa á
mark miðum skipulagsheildar
– Siðferðislegri breytni
– Því að starfsmenn leggi sig
fram og séu jafnframt umhyggju­
samir
– Minni starfsbundinni streitu og
draga úr spennu
– Auknum metnaði meðal
starfs manna
– Betri skilningi starfsmanna á
þeim væntingum sem gerðar
eru til þeirra
– Liðsvinnu og jákvæðum vinn­
uanda
– Framúrskarandi frammistöðu
viðkomandi skipulagsheildar
sem skilar sér í meiri ábata

5. Að hafa mannauðsdeildina
með í ráðum
Mannauðsdeildir innan skipulags­
heilda geta hjálpað til við að
inn leiða heilindi, þ.e. stutt við slíka
menningu. Ýmsir fræðimenn
telja að það sé mikilvægt að fá
rétta fólkið til starfa innan skipu­
lagsheilda­og­þá­í­réttu­störfin.­
Þeir telja að það verði að ráða
starfsmenn sem séu reiðubúnir
að tileinka sér grunngildin og
að þeir sýni siðferðislega hegð­
un­bæði­í­einkalífi­og­á­vinnu-
stað. Þá geta mannauðsdeildir
hjálpað við að koma á menn­
ingu heilinda í gegnum fram­
mistöðustjórnun, launagreiðslur
og aðra umbun.
Styrkleikar heilinda
Styrkleikar heilinda eru fjöl­
margir. Leiðtogar sem lifa við
heilindi­í­lífi­sínu­hafa­hreina­
samvisku og sofa vel. Auðvit­
að­eru­erfiðleikar­til­staðar­og­
ýmis­vandamál.­En­það­merkir­
að leiðtoginn hefur gert allt
sem hann getur til að stuðla
að vellíðan starfsmanna sinna.
Leið togar heilindanna geta því
litið framan í hvern starfsmann
og sagt kinnroðalaust að þeir
hafi­komið­vel­fram.­
Skipulagsheildir sem eru leidd­
ar af leiðtogum heilinda njóta
meiri tryggðar starfsmanna,
minni starfsmannaveltu og meiri
ábata. Árangurinn sýnir sig í
því að starfsmenn og viðskipta­
vinir sýna aukna tryggð við
skipu lagsheildina. Traust verður
grund vallarþáttur. Starfsmenn
leggja harðar að sér og árangur
batnar.
Heilindi fóstra stöðugleika.
Starfsmenn vita að leiðtogar
þeirra muni ekki bregðast þeim.
Þeir muni styðja þá og styrkja
á­erfiðum­tímum­og­það­verði­
komið fram við þá af virðingu.
Heilindi stuðla því að hamingju
og jákvæðni starfsfólks. Eric Liddell neitaði að taka þátt í hlaupinu á hvíldardegi.
FORÐAST
Fræðimenn hafa
nefnt ýmsa þætti sem
leiðtogar verða að
forðast vilji þeir sýna
gott fordæmi, eins og;
kjaftasögur, einelti,
horfa á og hala niður
klámi, stela efnisleg­
um hlutum, stela
hugverkum eða stela
tíma.
IÐKA
Leiðtogar þurfa að
iðka þetta; axla ábyrgð,
afsaka sig þegar svo
ber undir, vera hreinir
og beinir, opnir og
heiðarlegir í sam ­
skipt um og haga
lífi sínu eftir gildum
sínum.
Leiðtogar sýna for­
dæmi, sama hvort
það er gott eða vont.
Fólk fylgist með leið­
toganum. Er hann
sjálfum sér sam­
kvæmur eða ekki?