Frjáls verslun - 01.04.2010, Side 48

48 F R J Á L S V E R S L U N • 4 . T B L . 2 0 1 0
sjálfum sér og búa til úr sér stjórnmálamann;
mögulega alveg glataðan stjórnmálamann,
sem ekki hefur kynnt sér málin og rekur
fljótt í vörðurnar í umræðum en nær til fólks
þegar hann fær að leika sitt leikrit.
Aulinn sigraði að lokum
Hinn nýskapaði stjórnmálamaður er alger
auli en gleiður í loforðum; lofar helst því
sem annaðhvort er ekki hægt að framkvæma
eða alveg óþarft. Rafmagnsflugvélar og
ókeypis í Hljómskálagarðinn eru góð kosn­
inga loforð. Og svo ókeypis handklæði.
Hefur Jón orðið fyrir hamskiptum rétt
eins og í sögu Franz Kafka?
En tilraunapólitíkusinn fer í framboð.
Öll tilraunin er að sjálfsögðu kvikmynduð.
Kjósendur líta í spegilinn og sjá sjálfa sig
og hlæja að. Og þriðjungur þeirra setur
krossinn við ráðgátuna. Tilraunin heppnast
og kvikmyndin verður frumsýnd síðar.
Þetta er að sjálfsögðu alvara eins og
Guðni Ágústsson, fyrrverandi ráðherra og
fyrrverandi formaður Framsóknarflokksins,
hefur bent á. Guðni brá sér þar í hlutverk
hins póstmóderníska þjóðfélagsrýnis. Ekkert
er eins og það lítur út fyrir að vera. Morg un­
blaðið hefur verið í álíka djúpum pælingum.
Aðrir þankar
Hugsanlega er þessi túlkun þó röng. En bara
hugsanlega. Alvaran gæti verið raunveruleg
alvara án allra dulinna og yfirfærðra mein­
inga. Því til sönnunar er sú krafa Jóns Gnarrs
til samstarfsfólks að það horfi á alla banda rísku
borgarþættina The Wire. Það er ekkert grín.
Þættirnir 60 fjalla um stórborgina.
Þeir eru skrifaðir sem glæpasería en eru í
raun um lífið í stórborg, eiturlyf, spill ingu,
kerfismennsku og lögreglu­ og blaða mannalíf
í hnignandi umhverfi Baltimore­borgar.
Þetta er líf sem er mjög langt frá Reykja­
vík eins og menn vilja helst muna hana og
sjá hana. Líf lögreglumanna í Baltimore er
langt frá lífi Kristins Óskarssonar – föður
Jóns – sem var í fjörutíu ár lögreglu maður í
Reykjavík og virkur í starfi Barð strend inga­
félagsins. Sú Reykjavík var friðsæll smábær.
Ef til vill er þá Jón Gnarr í pólitík af
meiri alvöru en allir aðrir. Það var reynt
að vara við honum frá hægri og vinstri í
kosningabaráttunni: Að gamanið færi að
kárna fyrir börnin í borginni þegar liði að
lokum kjörtímabilsins. Að einhver yrði að
stjórna borginni eftir kosningar þótt menn
gætu haft gaman af grárri glettni Jóns í
kosningabaráttunni. Síðan verða allir að
kjósa sína flokka á kjördegi.
Hverja á Jón Gnarr?
En ekki allir gerðu það. Margir kjósendur
urðu ekki óttaslegnir og hræddust ekki. Enn
hefur að vísu ekki verið greint nákvæmlega
hvaða fólk það var sem krossaði 20.660
sinn um við Æ í kosningunum. Var það ungt
fólk, fólk sem að öllum jafnaði heillast til að
kjósa til hægri eða vinstri? Var það gamalt fólk
eða bara reitt fólk vegna hruns bankakerfisins
eða vegna vondrar ríkisstjórnar?
Úrslitin benda til að flokkar til vinstri harmi
frekar hlutinn sinn en Sjálfstæðis flokkurinn.
Það bendir til að eldra fólk hafi haldið tryggð
við flokkana sína en ungt fólk hafi fremur verið
tilbúið að taka þátt í þessari póstmódernísku
kvikmynd Jóns Gnarrs.
„Að Framboðsflokknum stóð fólk af ‘68­kynslóðinni.
Það vildi gera grín grínsins vegna.“