Læknablaðið - 01.03.2015, Blaðsíða 42
162 LÆKNAblaðið 2015/101
U M F J Ö l l U n O G G R E i n a R
Golfferðir íslenskra
lækna til Skotlands
Saga golfsins á Íslandi er ekki ýkja löng,
fyrstu golfklúbbarnir voru Golfklúbbur
Reykjavíkur 1934, Golfklúbbur Akureyrar
1935 og Golfklúbbur Vestmannaeyja 1938.
Nýlega hafa verið gefnar út bækur um
sögu golfsins hér og kemur þar fram að
það voru tveir læknar, þeir Valtýr Alberts-
son og Gunnlaugur Einarsson, sem voru
forvígismenn að stofnun GR og frum-
kvöðlar í uppbyggingu golfsins hérlendis.1
Þeir kynntust golfinu á námsárum í Dan-
mörku og fluttu golfáhugann með sér til
Íslands. Saga golfsins á Íslandi tengist því
nokkuð læknum bæði fyrr og nú.
Tilgangur þessarar greinar er ekki að
rekja þá sögu heldur að fjalla um tiltekinn
þátt en það eru golfferðir íslenskra lækna
til Skotlands. Golfið er upprunnið í Skot-
landi og heimildir segja að fyrst hafi verið
leikið golf þar í námunda við Edinborg á
átjándu öld. Í Skotlandi er því mikil golf-
hefð og þar eru margir af frægustu golf-
völlum heims.
Fyrstu skipulögðu golfferðir Íslendinga
til útlanda voru og til Skotlands í kringum
1970 en þá flaug Flugfélag Íslands til Glas-
gow og Kaupmannahafnar. Læknar voru
ekki upphafsmenn þessara ferða heldur
aðrir áhugamenn um golf, meðal annarra
bræðurnir Vilhjálmur og Tómas Árnasynir
lögfræðingar, og aðilar í ferðaþjónustunni,
þeir Birgir Þorgilsson sem þá starfaði hjá
FÍ og Sigurður Matthíasson hjá Loftleiðum.
Læknar tóku snemma þátt í þessum
ferðum en meðal þeirra fyrstu sem fóru til
Skotlands til að spila golf voru Sigurður
Þ. Guðmundsson og Jón Þorgeir Hall-
grímsson. Á þessum fyrstu árum var gist
á Hotel Marine sem er frægt kennileiti í
strandbænum North Berwick skammt frá
Edinborg.
Frá árinu 1987 hefur hópur lækna farið
árvisst í golf til Skotlands í fyrstu viku
maímánaðar. Meðal eftirminnilegustu
manna í fyrstu ferðunum var Knútur
Björnsson lýtalæknir sem var um árabil
einn fremsti kylfingur af eldri kynslóð
á landinu. Knútur var ættaður úr Vest-
mannaeyjum og náfrændi Sveins Ársæls-
sonar fyrrverandi Íslandsmeistara í golfi.
Knútur var mjög flinkur golfari og var
Íslandsmeistari eldri kylfinga um tíma.
Hann var sérstaklega góður í stutta
spilinu, þ.e. vippum og púttum, og fáir
höfðu roð við honum á því sviði.
Margt skemmtilegt er haft eftir Knúti
á golfvellinum en hans frægasta setning
er þó vafalaust: „Golfið byrjar við annað
högg.“ Þessi regla vísar til þess að ekki
sé allt fengið með löngu upphafshöggi
heldur skipti oft meira máli að annað högg
sé nákvæmt og komi boltanum inn á flöt.
Önnur gullvæg regla Knúts var: „Taktu
alltaf járninu meira en þú heldur að þú
þurfir.“ Þessi regla er umdeild en þýðir
að golfarinn geti ekki reiknað með að til-
tekið járn skili alltaf hámarkshögglengd.
Að lokum mun Knútur hafa haft þá reglu
þegar taka þyrfti víti að: „Maður bakkar
aldrei lengra en maður þarf.“ Knútur var
eftirminnilegur læknir og golfsnillingur
en hann lést árið 2014, 84 ára að aldri.
Kristinn Jóhannsson hjartaskurðlæknir
hefur lengi verið meðal fremstu golfara
í læknastétt og var um tíma í landsliði
Íslands eldri en 55 ára. Kristinn hefur
undanfarin ár verið fararstjóri í golfferðum
lækna til Skotlands og séð um að útvega
hópnum rástíma á frægum völlum. Ís-
lenski læknahópurinn er þekktur á East
Lothian svæðinu undir nafninu The
Johannsson group. Í golfferðum lækna
eru alltaf fjórir í holli og keppa tveir á
móti tveimur í punktakeppni án forgjafar,
gjarnan upp á bjór eða eitthvað þaðan af
betra. Kristinn er mikill keppnismaður
og tapar sjaldan slíkri keppni. Þó man
ég að eitt sinn gekk hálfilla hjá Kidda,
mikið krafs í glompum, og gerðist hann þá
þögull en sagði svo loksins á bílastæðinu
eftir hringinn: „Ég er farinn héðan og kem
aldrei hingað aftur.“
Svavar Haraldsson bæklunarskurð-
læknir er einn af tryggustu Skotlands-
förum í hópi lækna og fór fyrst í golf þar
1974. Hann kynntist golfinu á Akureyri
þar sem hann byrjaði sem kylfusveinn og
vallarstarfsmaður hjá GA á unglingsárum
og spilaði þá á Íslandsmótum í lands-
liðsflokki. Svavar er mjög högglangur og
„klappar létt 250 metra“ í upphafshögg-
unum. Svavar hefur mikið dálæti á Skot-
landi og skoskum golfhefðum og þekkir
betur til þar en flestir.
Það svæði sem íslenskir læknar hafa
farið á er eins og áður segir East Lothian
svæðið sem er suðaustur af Edinborg og
sunnan við Firth of Forth. Oftast hefur
verið haldið til í North Berwick. Helstu
vellir þar um slóðir sem við leikum á eru
North Berwick West Links, Glen (áður East
Links), Royal Dunbar, Gullane, Longnidd-
rie, Kilspindie, Haddington og að lokum
Muirfield þar sem British Open er haldið
með reglulegu millibili. Muirfield er talinn
einn af erfiðustu völlum í heimi og það
þykir toppurinn í atvinnumannaheimi
golfsins að vinna British Open á Muirfield.
Hinum megin við flóann eru svo St.
Andrews og Carnustie frægastir valla en
ekki hefur verið spilað á þeim í þessum
ferðum. Á kvöldin er farið út að borða á
fínum veitingahúsum í North Berwick og
nágrannabæjum þar sem veitingamenn
taka fagnandi á móti okkur fastagestum
sínum.
Í fyrsta sinn sem undirritaður fór til
Skotlands vorið 1996 voru margir góðir
kylfingar með í ferðinni. Má þar nefna
auk Knúts, Kristins og Svavars þá Guð-
mund Arason, Hörð Bergsteinsson,
Þráin Rósmundsson, Brynjólf Mogensen,
Ársæl Jónsson, Ásgeir Jónsson, Ólaf Örn
Steinn Jónsson
lungnalæknir,
formaður Golfklúbbsins
Borgar á Landspítala
steinnj@landspitali.is
Ræðuhöld í lokahófi. Sigurður Þ. Guðmundsson lætur
ljós sitt skína. Jón Þ. Hallgrímsson situr við hlið hans.