Tímarit Máls og menningar - 01.05.1944, Side 75

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
65
jöfnunum, sem reyndar eru rökréttar á sínu sviSi, til lausnar
vandamálum á allt öSru sviSi, þar sem þær eiga ekki heima?
4. OrsakasambandiS milli breytinga á peningamagni í umferS
og verSbreytinga, þannig aS þær ákvarSist meS nokkrum hætti
af breytingum peningamagnsins, er megininntak kvantítetslögmáls-
ins, ef þaS er rétt skiliS. Þess vegna er þaS fjarstæSa og andstætt
megineSIi lögmálsins aS telja þaS í gildi í þjóSfélagi, þar sem
ekki er svigrúm til verSbreytinga, af því aS verSlag er fastákveSiS
af stjórnarvöldunum. ÞaS væri eins og aS segja um hlut, sem falliS
hefur til jarSar, aS falllögmáliS væri í gildi um hann, jafnvel eftir
aS hann hefSi stöSvazt, því aS þyngdarkrafturinn verkaSi á hann
eftir sem áSur. En jafnvel þó aS þaS væri gert G.Þ.G. til geSs aS
fallast á þetta sjónarmiS hans, mundi þaS ekki breyta vitundarögn
þeirri staSreynd, aS í RáSstjórnarríkjunum er verSlag yfirleitt á-
kveSiS fyrir fram í sérstakri áætlun, án þess aS peningamagniS,
sem í umferS er, komi þar til greina, og verSlagiS getur því ekki
fariS aS breytast eftir breytingum á peningaveltunni, nema ráS-
stjórnin gerbreyti hagstjórnarstefnu sinni eSa ráSstjórnarskipulag-
iS verSi afnumiS. Og „svarti markaSurinn“ í Rússlandi, sem G.Þ.G.
vitnar í sér til réttlætingar, kemur honum aS litlu haldi. Þó aS tals-
vert hafi boriS á verzlun á ólöglegum markaSi fyrir tveim áratug-
um, held ég, aS mjög lítil brögS hafi veriS orSin aS slíku síSustu
árin, og aS minnsta kosti hefur slík verzlun veriS svo hverfandi
lítiS brot af heildarviSskiptum landsbúa, aS hún breytir engu, er
teljandi sé, um heildarútkomuna. Þar aS auki er verzlun á ólög-
legum markaSi hlutur, sem er sjálfu hagstjórnarkerfi RáSstjórnar-
ríkjanna óviSkomandi og sannar ekkert um lögmál þau, sem gilda
um þetta hagstjórnarkerfi, en um þcð var aS ræSa í fyrr nefndri
bók. Björn Franzson.
Athugasemd við athugasemd
Ritstjóri Tímarits Máls og menningar hefur sýnt mér þessar at-
hugasemdir B. F. Ég nenni ekki aS karpa endalaust viS hann, enda
álít ég þegar komiS skýrt í ljós, hvaS á milli ber. B. F. ver þá staS-
hæfingu dómprófastsins, aS vöruverð í Rússlandi geti ekki breytzt,
5