Tímarit Máls og menningar - 01.04.1959, Síða 39
„STÖKKIÐ MIKLA“ í KÍNA
arins í Kína á síðastliðnu ári, sem á sér engan líka. Einstakar borgir, héruð,
stjórnarumdæmi, samyrkjubú og kommúnur hafa komið sér upp fjölda verk-
smiðja, stórum og smáum og af miðlungsstærð. Allir möguleikar eru notaðir
til hins ýtrasta, svo að í iðnaði þessum kennir margra grasa. Þarna er notuð
hin frumstæðasta tækni, sum þjóðleg og ævaforn, sumt nýjungar, samtímis
því, sem nýtízku aðferðir og tækni eru hagnýtt og tekin upp, eftir því sem
kostur er. Þetta er iðnaður á öllum stigum, allt frá endurskipulögðu og endur-
bættu frumstæðu handverki til háþróaðra framleiðsluaðferða. Án þessa ein-
stæða framtaks miljónanna hefði „stóra stökkið“ í iðnaðinum ekki verið
inögulegt. Þetta orkar á mann eins og hamfarir höfuðskepnanna. En sá er
munurinn að nú er höfuðskepnan maðurinn sjálfur, mannlegt reginafl í þjón-
ustu mannsins sjálfs.
Enn hef ég aðeins dvalið við ytra borðið, við staðreyndirnar eins og þær
koma manni fyrir sjónir. Hver er þá sá kraftur sem hefur sett allt þetta á
hreyfingu? Hver er aflvaki þessarar miklu sigurgöngu? Það er sú spurning,
sem mest er um vert að fá svar við.
Kínverjar virðast nú hafa fundið sína leið til sósíalismans og kommúnism-
ans. Og það er að mínum dómi merkasti atburður veraldarsögunnar síðan
rússneska byltingin var gerð árið 1917. Þessi nýi áfangi í þróunarsögu sósíal-
ismans hófst á árinu 1958 í sveitum Kína. Það er hið nýja skipulagsform sveit-
anna, kommúnurnar. Og nú eru borgirnar farnar að taka sér sveitirnar til fyr-
irmyndar, taka upp ýms grundvallaratriði hinna nýju samfélagshátta, sem þar
eru að vaxa úr grasi og samræma þau aðstæðum borganna, að svo miklu leyti
sem við á, á núverandi þróunarstigi.
Þessi mikla hreyfing, sem reist hefur slíka reginöldu, hófst ekki fyrr en í
apríl síðastliðið ár. Það gerðist í Honanfylki. Fulltrúar 27 samyrkjubúa komu
saman á fund og ákváðu að sameinast í eina heild og að taka upp algerlega
nýja skipulagsháttu í framleiðslu og skiptingu lífsgæðanna. Þeir kölluðu fé-
lagssamtök sín kommúnu, og gáfu henni nafnið „Spútnik“ (kínverska nafnið
er Veixing). Um tilgang þessa fyrirtækis segir svo í annarri grein laganna
fyrir kommúnuna:
„Mark og mið kommúnunnar er að styrkja hið sósíaliska hagkerfi og vinna
af alefli að því að skapa skilyrðin fyrir því að taka upp hið kommúniska skipu-
lag skref fyrir skref.
I þessum tilgangi verðum vér að gera vort ýtrasta og sækja stöðugt fram til
þess að ná meiri, hraðari, betri og hagkvæmari árangri í þróun iðnaðar, land-
29