Tímarit Máls og menningar - 01.06.1978, Page 67
Frásögn án fyrirsagnar
götunum og kirkjuklukkur tóku að glymja og verksmiðjusírenur að væla
og bílar að flauta og út um alla glugga streymdi hörpuflóð og fjórraddað-
ur söngur fléttaður úr sigurhrópum alþýðunnar. Það var engu líkara en
tíminn hefði snúið við og Marcos Perez Jimenez verið velt úr sessi í annað
sinn. Þar sem við höfðum hvorki síma né útvarp stukkum við niður stig-
ana aftur og veltum því fyrir okkur óttaslegin hvers konar ofskynjunar-
veigar okkur hefðu verið byrlaðar í nýársveislunni, og einhver sem hljóp
fram hjá okkur í morgunskímunni ruglaði okkur endanlega í ríminu með
því að skýra okkur frá hinni ótrúlegusm frétt: Fulgencio Batista hafði
flúið úr ræningjastóli með nánustu meðsektarmönnum sínum og var á
leiðinni til Santo Domingo um borð í herflugvél.
Tveimur vikvun síðar kom ég til Havana í fyrsta sinn. Tækifærið bauðst
fyrr en ég hafði vænst, en við hinar óvænmstu aðstæður. 18. janúar, þegar
ég var að laga til á skrifborðinu mínu áður en ég færi heim úr vinnunni,
birtist maður úr 26. júlí-hreyfingunni móður og másandi á mannauðum
ritstjórnarskrifstofunum í leit að blaðamönnum sem vildu fara til Kúbu
þetta sama kvöld. Kúbönsk flugvél hafði verið send til Venezuela í þessum
tilgangi. Við Plinio Apuleyo Mendoza vorum æstusm áhangendur kúbönsku
byltingarinnar og urðum fyrstir fyrir valinu. Við rétt höfðum tíma til að
koma við heima og ná í ferðatöskur og svo vanur var ég þeirri tilhugsun
að Venezuela og Kúba væru eitt og sama landið, að ég gleymdi að taka
vegabréfið með. Þess þurfti ekki. Venezuelski vegabréfaskoðarinn reyndist
vera meiri Kúbuvinur en nokkur Kúbani. Hann bað mig að sýna sér eitt-
hvað sem nota mætti sem persónuskilríki, og það eina sem ég fann í vös-
um mínum var kvittun frá þvottahúsi. Embættismaðurinn stimplaði aftan
á hana, skellihlæjandi, og óskaði mér góðrar ferðar.
Seinna varð alvarleg hindrun á vegi okkar: það var þegar flugmaður-
inn uppgötvaði að blaðamennirnir voru fleiri en sætin í vélinni, og að
þyngd farþega og farangurs var meiri en leyfilegt var. Að sjálfsögðu vildi
enginn verða eftir og enginn vildi heldur fórna neinu af farangri sínum,
og jafnvel starfsmaður flugvallarins var reiðubúinn að leyfa flugvélinni
að fara með þessa yfirvikt. Flugmaðurinn var fullorðinn og alvarlegur
maður með grásprengt yfirvaraskegg, klæddur í bláan gullbryddaðan ein-
kennisbúning gamla kúbanska flughersins, og í tæpa tvo klukkutíma sat
hann fast við sinn keip og dugðu engin rök gegn honum, þar til einn úr
okkar hópi sagði:
x 2 TMM
177