Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Qupperneq 38

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Qupperneq 38
Tímarit Alá/s og menningar „Þá erum við bæði drottins krossberar sagði hann þakklátur" (I, 94) þegar þau hafa ræðst við stutta stund. Og Ólafur heldur áfram að tala um fegurð þessarar sameiginlegu þjáningar „.. . eitt (er) víst, að forsjónin lætur þá finnast á endanum sem eiga bágt... Fegurstu blómin á jörðinni standa heldur ekki nema einn dag. Eg kalla það gott ef manneskjan fær að blómstra, þó ekki sé nema einn dag á ævi sinni. Hversu margir eru hinir ekki sem guð gaf aungva viðkvæmni og áttu þarafleiðandi aldrei bágt og töluðu aldrei saman, svo líf þeirra blómstraði ekki einu sinni einn einasta dag“ (I, 95). í þessari mildu viðkvæmni heldur samtal þeirra áfram, og kaflanum lýkur með athugasemd hins fjarlæga sögu- manns á þessa leið: „Þeir sem eiga bágt, sona geta þeir lifað sælar stundir, aungvir einsog þeir . ..“ (1,96). í allsleysi og vanmætti hinna umkomulausustu virðist höfundurinn sjá opinberun þess máttar sem aðeins fullkomnast í veik- leika. En þjáningarskilningur Jarþrúðar tekur fljótt á sig aðra mynd, sem birtist í hamslausri undirgefni undir refsandi kærleika Guðs þar sem marki sjálfspin- ingarinnar hefur þegar verið náð og hinn þjáði eygir refsandi reiðisvipu Guðs að baki öllum hlutum. I þessari einhliða undirgefni sver Jarþrúður sig í ætt við þjáningarskilning sem oft hefur fundið leið inn í kristið samfélag, einkum gegnum guðræknirit fyrri tíma og jafnvel í Passíusálmunum (þar sem Hall- grímur segir í 11. versi 44. sálms: „Hrittu ei frá þér Herrans hönd, hún þó þig tyfta vildi.“) I hinni hamslausu sjálfspíningu Jarþrúðar verður hún ekki aðeins ómennsk heldur nær því marki að verða brosleg er hún biður Guð um að gefa sér kraft til þess að leggja líf sitt í sölurnar fyrir Hallgrím Pétursson endurbor- inn, eins og hún nefnir Ólaf Kárason. Að þessum neikvæða og undirgefna skilningi á þjáningunni hefur hin marxíska kristindómsgagnrýni einkum beinst og það með réttu, en þar með er ekki sagt að hún hitti hinn eiginlega kristna skilning á þjáningunni, eins og síðar kemur fram. Om Úlfar: þjáning og réttlceti Skilningur kommúnistans Amar Úlfars á þjáningunni er allur annar. Hann álítur að öll þjáning eigi sér rætur í hinu félagslega misrétti og rangsnúnu stjórnmálalegu og efnahagslegu fyrirkomulagi. Hann lítur niður á kærleikann, það sé ekki hann sem verða skuli hlutskipti barna framtíðarinnar heldur réttlcetið og réttlætið skuli sigra jafnvel þótt allt mannkynið liggi 1 valnum. Hin yfir- drifna áhersla sem Örn Úlfar leggur á réttlætið gerir trúfesti hans við manninn ómannúðlega og ótrúverðuga. Sömuleiðis grefur það undan trúverðugleika 28
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.