Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Síða 92

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Síða 92
Tímarit Máls og menningar þá veru að fella alla hugsun í einn farveg; dæmi um það eru Tékkóslóvakía, Austur-Þýskaland, Rúmenía, Víetnam og Kúba — eins og kemur glöggt fram í bók Arendts. Eins og Václav Havel, sem nú situr í fangelsi, orðar það, merkir þetta daglega, hljóðláta og lítt áberandi auðmýkingu milljóna. Ef ég má skýra ástandið eins og það horflr við „hinum aðilanum“ get ég kallað þetta 1984 eftir Orwell í framkvæmd, nema kerfið ríkir ekki um allan heim. Þetta nema er mjög mikilvæg staðreynd, og er það sem fyrst og fremst aftrar alræðisskipulaginu frá því að herða tökin og varðar raunar beinlínis þau skilyrði sem athafnir yðar á opinberum vettvangi byggjast á. Þjóðfélagskerfið austan- tjalds er gjörólíkt því sem þér lifið í og gagnrýnið. En ég er sannfærður um, að sú staðreynd, að þér gagnrýnið breskt þjóðfélagskerfi opinskátt — samanber t.d. þá fullyrðingu yðar að íhaldsmenn allra flokka . . . hafa komið okkur hálfa leið inn í stjórnunarþjóðfé- lag, þar sem peningar eru framkvaemdastjórinn og lögreglan framleiðslustjóri — er í sjálfu sér ótvíræð sönnun fyrir bresku lýðræðisskipulagi, hversu undar- lega sem það kann að koma yður fyrir sjónir. Það sýnir, að þrátt fyrir útþenslu- tilhneigingar hjá framkvæmdavaldi ríkisstjórnarinnar og áhfif hennar á dóms- og löggjafarvald, er það enn pólitískur veruleiki að taka verður tillit til skoðana almennings. Það er ekki unnt að fallast á, að þér skulið ekki gera neinn mun á þætti blokkanna í „útrýmingu". Slíkt gefur til kynna hættulega einfeldni, sem ekki er einsdæmi í vestri. Friðarhreyfing yðar, CND (Campaign for Nuclear Disar- mament: Baráttuhreyfing fyrir kjamorkuafvopnun), sem byggir á þessari fræðilegu einfeldni virðist því vera ómeðvituð hliðstæða við tilslakanir við fasismann á fjórða áratugnum. Yður kann að virðast þetta óréttmætt, en sem sagnfræðingur vitið þér væntanlega að ekki er allt sem sýnist . . . Það leiðir af þessari einfeldni, að þér skulið halda að friðarhreyfing sambærileg við CND geti myndast í austri. Roj Médvédéf lagði einmitt áherslu á að slíkt væri óhugsandi. í Póllandi er til raunveruleg fjöldahreyfing andófs- manna. Það segir sína sögu að sú hreyfing er ekki afvopnunarhreyfing heldur hreyfing sem ver og vill efla mannréttindi, efla þau grundvallarskilyrði sem alræðisstefnan verður að bæla niður til að hún fái þrifist. Sérhver afvopnunarhreyfing hefur því aðeins gildi og vekur vonir að hún nái fram markmiðum sínum sem mannréttindahreyfing. Hugmynd yðar um gagnstæða leið, sem ætti með 82
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.