Tímarit Máls og menningar - 01.09.1997, Side 76

GUÐBERGUR BERGSSON
Dyr hvorki heyra né læra af reynslunni, svo þessar voru alltaf jafn háar
eða lágar, eftir því hvernig á dyrahæð er litið. Hins vegar saxaðist á höfðið á
aðalsmanninum. Fyrst fór hárið, síðan sárið og partur af hauskúpunni.
Aðalsmenn skiptir yfirleitt litlu máli hvort þeir missa hárið, sárið, höfuð-
leðrið eða nokkra sentimetra, enda telja þeir að það sé af nógu að taka hjá
þeim. En þessi lenti í nokkrum vandræðum með að finna samhengi milli
dyra og líkama á leið um þær. Hann fann það ekki, heldur fullgild rök fyrir
því að hann lét ekki undan og notaði dyrnar hvað sem það kostaði og hvernig
sem hann styttist. Hann spurði bara þegar höfuðið fór:
Hvað gerir háls ef höfuðið vantar?
Síðan bætti hann við öðrum spurningum, sem hér er sleppt, en hinni
svarað:
Háls á að standa fyrir sínu þótt höfuðið vanti.
Það er óþarfi að birta sögulok, þau eru ekki til, heldur benda á það, að
aðalsmaðurinn hefur ekki getað styst meira en um þann fimmtán sentimetra
mun sem var á hæð hans og dyranna. En það get ég sagt til marks um göfgi
mannsins, að hann gaf ekki hljóð frá sér þegar ekkert gat hugsanlega farið
lengur af honum.
P.s.
Af þessu má alkunnan lærdóm draga. Meðal annars það, að ef ekki fer saman
hæð dyra og manns, þær eru lægri, en hann beygir sig hvorki né lætur undan,
þá sigra dyrnar í lokin og eiga slíkt kannski skilið.
Aftanmálsgrein
* Úr þjóðræknisbókinni Sendibréf til Islenditiga.
74
TMM 1997:3