Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Side 15

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Side 15
A FJÖLUNUM í HÖFN Stefán var lengur í Höfn og var alltaf á flótta, þó drukku þeir minna en margir aðrir.“ Aftar í frásögninni segir Gröndal: Hinrik Herz hafði gert leikrit, þar sem einn íslendingur var í, og kallaður „Skalholt“ (það sýnir meðal annars, hversu vel höfiindurinn hefur þekkt til íslands); íslendingar fyrtust af þessu og þótti gert háð að sér, jafhvel þó mig minni, að þetta væri ekki svo mikið þykkjuefni; Mantzius átti að leika íslendinginn - ég man ekki hvort þetta var oft leikið, en svo kom upp sá kvittur, að Stefán ætlaði að taka Mantzius og dusta hann til; Mantzius hafði heyrt þetta, og það var víst, að leikurinn féll niður um stund; hvort sem þetta hefur nú verið satt eða ekki; en aldrei talaði Stefán við mig um þetta. Mantzius var þrekinn og nokkuð sterklegur, en hann hefði ekkert haft við Stefáni.5 Kristian Mantzius var frægur leikari í Kaupmannahöfn, og virðist reiði Islendinga í borginni hafa beinzt öll að honum og fyrir það eitt, að hann skyldi túlka á sviðsfjölum persónuna Skalholt. Gröndal nefnir ekki, að nokkurn tíma stæði til að Hafnar-íslendingar tækju sjálfan höfund sjónleiks- ins til bæna; var þó vandalítið að hafa uppi á Hertz, hann bjó í hjarta borgarinnar: við Gammeltorv. Gröndal reynir að finna höggstað á Hertz í ættarnafninu sem hann lét íslendinginn bera í leikriti sínu, það hefði átt að vera Skálholt skilst manni. Skalholt er þó ekki bágbornari nafnmynd en sumar aðrar sem íslenzkir menn völdu sér kynslóð eftir kynslóð í því skyni að þóknast útlendingum. II Henrik Hertz (1797/98-1870) skipaði virtan sess í bókmenntalífi Dana á fyrri hluta 19. aldar. Hann var meðal þeirra höfunda sem hneigðust að skáldinu og menningarpáfanum J. L. Heiberg (1791-1860), dáði samt ekki hinn mikla kenniföður Heibergs, Friedrich Hegel heimspeking, og lagði lítið upp úr þeirri hugljómun, ffægri í bókmenntasögu Dana, sem Heiberg kvaðst hafa orðið fyrir liðlega þrítugur, svo að kjarninn í heimspekikerfi Hegels laukst upp fyrir honum sem í leiftursýn. „Það er ekki Heiberg líkt að fá þess háttar vitranir" („Det ligner ikke Heiberg at have deslige Visioner") ritaði Hertz síðar í minnisgrein.6 Hertz var Hafnarbúi, las lögfræði í háskóla borgarinnar, var gyðingur að ætterni, en turnaðist til kristindóms. Afköst hans í ritstörfum urðu firnamik- il, en mjög margt er nú dautt og grafið af því sem hann samdi. Þó er hann enn í tölu sígildra höfunda í Danmörku, helzt sem lýrískt skáld. Mun varla gefin svo út sýnisbók hins gullvægasta í danskri ljóðagerð að þar sé ekki TMM 1998:1 5
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.