Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Side 57

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Side 57
í GUÐLAUSU FJAÐRAFOKl kringumstæðum sem um er rætt, spyrjandi myrkranna á milli um samband skynjunar og tilfmninga. Og hver er sköpun slíkrar persónu? Hér verður saga mannsins ekki rakin, heldur slegist í för með honum frá og með heimsókn hans til Jóa stóra sem er óbrotinn alþýðumaður á nútíma- vísu og fyrrverandi vinnufélagi mannsins. Um eða eftir miðnætti, eftir að hafa gist fangaklefa í tvígang, er hann kominn þangað í gleðskap, en Jói stóri býr með vini sínum, Jóa litla, konu þeirra beggja og barni þeirra allra. Og hvað er að sjá? Nú horfði maðurinn tómlega á konuna sem lá í hnipri við hlið félaga Jóa stóra, félagi Jói litli lá endilangur hjá konunni klæddur síðum baðmullarnærbuxum. í sama augnakasti var drengurinn að leika sinn fáránlega leik. Hann sprautaði kóki á rassinn á móður sinni. Maður- inn kom engri hugsun að því sem fyrir augun bar. Félagi Jói litli kreppti undir sig fæturna og konan gerði það sama eftir að drengur- inn sprautaði undir kjólinn hennar sem flettist upp um lærin, og maðurinn horfði áhugalaus og daufeygður á fitubrjóstin sem spruttu fram úr hnésbótunum útvaðandi í kókdrykk. „Þessi kös,“ hugsaði maðurinn og niður í huga hans laust í eldingu mynd af vömbum innan úr nýslátruðu, sjúku sauðfé sem fleygt hafði verið á ruslahaug. Þar lágu vambirnar blóðugar og óhreinar og hálf- sprungnar innan um bréfaskran, tætlur úr dagblöðum og bókum og tómar flöskur.“ (144) í sófanum sitja maður, kona og barn, þetta sem manni ber að horfa á en taka eldci með í reilcning fegurðarinnar, eins og Jói stóri ráðleggur vini sínum: Heyrðu, þú ert ekki nándar nærri bjartsýnn, drengur. Líttu í kringum þig og festu augu á fegurðinni og hættu að sýta með sút í augum. Allt sem við sjáum er eintóm fegurð náttúrunnar og lífsins. En sófinn þarna er ómark, taktu hann ekld með í reilcninginn. (145) Og skömmu síðar ítrekar vinurinn varnarorðin: Heimar hníga og rísa sem bylgjur eða boðaföll. Haltu því varlega á hin innri höf. En manninum ber að varðveita í sér óbilandi trú og bjartsýni, hvernig sem sjóveðrin kunna að velta á hann boðum. Láttu ekki - og taktu eftir - hillingar hugans blekkja augað. Sófinn þarna er söguleg nauðsyn. Sjáðu það sem þú sérð en ekki það sem þú hugsar. Jói stóri þurrkaði sér um munninn með flötum lófa og bætti við: Nú röfla ég, en hugurinn á að vera víðsýnn og sjá ekkert annað en það sem blasir beint við sjóninni, í stað þess að túlka sífellt og bæta við veruleikann með hugarsýnum. Ylckur menntafólldnu hættir til þess. Nei, farið að eins og nýi maðurinn, mannkyn framtíðarinnar, sem hefur vaxið þegar úr grasi í sólarupprásarlöndunum í austri. (145) TMM 1998:1 47
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.