Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Page 57

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Page 57
í GUÐLAUSU FJAÐRAFOKl kringumstæðum sem um er rætt, spyrjandi myrkranna á milli um samband skynjunar og tilfmninga. Og hver er sköpun slíkrar persónu? Hér verður saga mannsins ekki rakin, heldur slegist í för með honum frá og með heimsókn hans til Jóa stóra sem er óbrotinn alþýðumaður á nútíma- vísu og fyrrverandi vinnufélagi mannsins. Um eða eftir miðnætti, eftir að hafa gist fangaklefa í tvígang, er hann kominn þangað í gleðskap, en Jói stóri býr með vini sínum, Jóa litla, konu þeirra beggja og barni þeirra allra. Og hvað er að sjá? Nú horfði maðurinn tómlega á konuna sem lá í hnipri við hlið félaga Jóa stóra, félagi Jói litli lá endilangur hjá konunni klæddur síðum baðmullarnærbuxum. í sama augnakasti var drengurinn að leika sinn fáránlega leik. Hann sprautaði kóki á rassinn á móður sinni. Maður- inn kom engri hugsun að því sem fyrir augun bar. Félagi Jói litli kreppti undir sig fæturna og konan gerði það sama eftir að drengur- inn sprautaði undir kjólinn hennar sem flettist upp um lærin, og maðurinn horfði áhugalaus og daufeygður á fitubrjóstin sem spruttu fram úr hnésbótunum útvaðandi í kókdrykk. „Þessi kös,“ hugsaði maðurinn og niður í huga hans laust í eldingu mynd af vömbum innan úr nýslátruðu, sjúku sauðfé sem fleygt hafði verið á ruslahaug. Þar lágu vambirnar blóðugar og óhreinar og hálf- sprungnar innan um bréfaskran, tætlur úr dagblöðum og bókum og tómar flöskur.“ (144) í sófanum sitja maður, kona og barn, þetta sem manni ber að horfa á en taka eldci með í reilcning fegurðarinnar, eins og Jói stóri ráðleggur vini sínum: Heyrðu, þú ert ekki nándar nærri bjartsýnn, drengur. Líttu í kringum þig og festu augu á fegurðinni og hættu að sýta með sút í augum. Allt sem við sjáum er eintóm fegurð náttúrunnar og lífsins. En sófinn þarna er ómark, taktu hann ekld með í reilcninginn. (145) Og skömmu síðar ítrekar vinurinn varnarorðin: Heimar hníga og rísa sem bylgjur eða boðaföll. Haltu því varlega á hin innri höf. En manninum ber að varðveita í sér óbilandi trú og bjartsýni, hvernig sem sjóveðrin kunna að velta á hann boðum. Láttu ekki - og taktu eftir - hillingar hugans blekkja augað. Sófinn þarna er söguleg nauðsyn. Sjáðu það sem þú sérð en ekki það sem þú hugsar. Jói stóri þurrkaði sér um munninn með flötum lófa og bætti við: Nú röfla ég, en hugurinn á að vera víðsýnn og sjá ekkert annað en það sem blasir beint við sjóninni, í stað þess að túlka sífellt og bæta við veruleikann með hugarsýnum. Ylckur menntafólldnu hættir til þess. Nei, farið að eins og nýi maðurinn, mannkyn framtíðarinnar, sem hefur vaxið þegar úr grasi í sólarupprásarlöndunum í austri. (145) TMM 1998:1 47
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.