Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Síða 118

RITDÚMAR
aðri en fyrr og oft vísað í klassíska höf-
unda. Yrkisefhin eru einnig klassísk, ort
er um ástina, lífið og dauðann, vandann
að lifa og andsnúna tilveru. Sum ljóð-
anna eru beisk ádeiluljóð og skáldinu
víða heitt í hamsi. Sem fyrr eru mörg
eftirminnilegustu ljóðin ort um sára og
dýrkeypta reynslu og miðlar ljóðmæl-
andi lesandanum þar óspart af brunni
visku sinnar og orðsnilldar. Útlínur bak-
við minnið kom út 1987 ogerhún rökrétt
framhald af Fáum einum Ijóðum, t.a.m.
lýkur Sigfús „Bjartsýnisljóðum“ sínum
hér sem hann hóf að yrkja í Fáum einum
Ijóðum. Klassískur blær er yfir ljóðunum
og víða vitnað í bókmenntir, fornar og
nýjar. Ádeilan er hófstilltari en í síðustu
bók þó oft sé vikið að yfirborðsmennsku
og sjálfumgleði samtíðarinnar. Nýmæli
er að finna í elegíum Sigfúsar sem eru
einkar tær og einlægur skáldskapur, þar
rís list hans einna hæst þó hann leggi líka
mikinn metnað í mörg ljóð þar sem yrk-
isefnið er sagan og veröldin.
Fimmta ljóðakver kom út 1992 og
nefnist það Provence í endursýn þar sem
lýst er viðbrögðum Sigfusar þegar hann
kemur aftur á fornar slóðir í Suður-
Frakklandi eftir um fjörutíu ára fjarveru.
Bókin er eins konar lýsing á því sem ber
fyrir augu og samanburður við það sem
var. Tveir ljóðrisar koma nokkuð við
sögu í bókinni, sem Sigfúsi eru kærir,
þeir Réne Char og Saint-John Perse en
Sigfus hefur þýtt ljóðabókina Útlegð eftir
þann síðarnefnda.
Sjötta ljóðabókin kom út eins og áður
segir haustið 1997. Skömmu áður en Sig-
fus lést bað hann aldavin sinn, Þorstein
Þorsteinsson, um að gefa út handritið
sem var nær fullbúið til prentunar, ef svo
færi að honum entist ekki sjálfum aldur
til þess. Sum ljóðanna voru reyndar ekki
alveg fullffágengin ogþurfti útgefandinn
þá að taka afstöðu til lesbrigða og velja
þann texta sem næstur stóð „hinsta vilja
skáldsins" eins og Þorsteinn orðar það
sjálfur þar sem gerir grein fyrir hlut sín-
um í útgáfu bókarinnar. Er ekki annað
hægt að sjá en Þorsteini hafi farist verkið
vel úr hendi og naut hann einnig aðstoð-
ar ekkju skáldsins, Guðnýjar Ýrar Jóns-
dóttur, og Þorsteins ffá Hamri. Þá má
einnig nefna að Þorsteinn ritar ítarlegar
skýringar aftan við Ijóðin þar sem hann
þýðir einkunnarorð sem Sigfus notar og
rekur vísanir hans í ýmis bókmennta-
verk. Tvímælalaust er mikill fengur að
þessum skýringum Þorsteins, þó þær séu
eflaust ítarlegri en Sigfus hefði viljað hafa
þær.
Og hugleiða steina er efnismikil bók,
inniheldur 29 ljóð sem skipt er í fjóra
hluta. I fyrsta og fjórða hluta eru flest
ljóðin stutt og einföld, í öðrum og þriðja
hluta er að finna lengri og efnismeiri
ljóð, einkum í þriðja hluta sem sam-
anstendur einungis af tveimur löngum
ljóðabálkum. Oft hefur það komið fram
hér að framan hvað Sigfiis er lært skáld,
einkum er hann vel að sér í frönskum og
þýskum bókmenntum en hann er einnig
vel lesinn í latneskum og grískum forn-
bókmenntum. Hann vísar óspart í þessar
erlendu bókmenntir í ljóðum sínum. I
Og hugleiða steina er það eftirtektarvert
hve oft hann vísar í ljóð Jónasar Hall-
grímssonar og er það nýjung í ljóðum
Sigfúsar. I ljóðinu „Vogameyjar“ er að
finna vísun í ljóð Jónasar „Veit eg út í
Vestmannaeyjum“ en vogameyjar eru
hafmeyjar og Jónas segir þær meinlaus-
ar: „Viti menn að vogameyjar/vondar
síst eru draugaskottur". Sigfus dregur
upp fallega og kyrrláta mynd:
Vogameyjar!
að dorga fýrir varasíli!
Dáin hönd
drifhvít og slétt.
I ljóðinu „í leyni“ vísar Sigfús aftur í
sama kvæði Jónasar og notar ljóðlínur úr
því sem einkunnarorð. En hann lætur
ekki þar við sitja heldur vísar einnig í
„Jólavísu“ Jónasar „Og þótt stolið hafi“
108
TMM 1998:1