Dagrenning - 01.04.1956, Side 13
---------------------------------------------------------------------------------N
hann mun aldrei ná sér til fulls, þó hann hafi nú, eftir meira en 5 mánaða
sjúkrahúsvist og hvíld, náð sér allvel aftur. Þetta áfall hefir orðið til
þess að lama alla sókn af hálfu Vesturveldanna, því vegna hinnar sterku
fjárhagsaðstöðu sinnar og hernaðarmáttar, hljóta Bandaríkin að hafa megin
forustuna fyrir vestrænum þjóðum.
Hinn djúpstæði ágreiningur í utanríkispólitík Breta og Bandraíkja-
manna í Asíu er líka ein orsök þess, að þau eiga örðugt með að standa sam-
an að markvissri utanríkisstefnu. Bretar vilja óðfúsir fóma Sjang Kajsjek
og Formósu og fá Kommúnista-Kína inn í „Sameinuðu þjóðirnar“, því
þeir telja að þá mundi „réttari mynd“, eins og það er orðið, fást af ástand-
inu í heiminum. Bandaríkjamenn vilja aftur á móti halda Formósu vegna
hemaðarlegs mikilvægis hennar, og hafa her Sjang Kajsjeks vígbúinn ef í
odda skerst á Kyrrahafssvæðinu eða í Kína.
Þá veldur það ekki litlum ágreiningi milli þessara þjóða, að bandarísk
olíufélög ausa stórfé í SaudiArabíu til þess að ná þar olíuréttindum, sem
Bretar hafa að einhverju leyti haft áður, en Bretar telja að þetta banda-
ríska fé sé notað til þess að svíkja undan sér herbækistöðvar og önnur rétt-
indi, sem þeir hafa haft til þessa í löndunum fyrir botni Miðjarðarhafsins.
Kemur þetta nú vel fram í Jordaníu þar sem Bretar em að missa öll tök,
fyrir það að hin Arabaríkin geta látið bandarískt fjármagn koma í stað
þeirrar brezku hjálpar, sem Jordanía hefir notið til þessa. Brottrekstur
Glubs herforingja frá Jordaníu, sem er alveg einstakt svívirðingar og
móðgunarbragð, byggist á því, að Arabaríkin geta með einhverjum hætti
treyst á bandarískt fé og bandarísk vopn í deilu sinni við Breta. Það er
mjög greinilegt að alheimsauðvaldið er hér að verki.
FRAKKLAND. Ekki fríkkar myndin þegar svo Frakkland er tekið
með. Þar er nú ríkjandi svo algjört stjórnmálaöngþveiti að aldrei hefir
verra verið. Frakkar missa nú hverja nýlendu sína eftir aðra, og heima fyrir
er hver höndin upp á móti annarri. Mendes France ræður mestu í núver-
andi stjóm Frakklands, þó jafnaðarmenn séu taldir fyrir henni, en Mendes
Fance vill bandalag við Rússa fyrst og fremst. Frakkar og Rússar eiga það
sameiginlegt, að vilja halda Þjóðverjum í skefjum. Frakka langar ekki til
að berjast við sameinað Þýzkaland á ný og þessvegna vilja þeir sem nán-
asta samvinnu við Rússa, án þess þó að slíta að fullu tengslin við Breta
og Bandaríkjamenn. Frakkar kenna Bandaríkjamönnum mjög um það
hvemig komið er fyrir þeim í Asíu, og Bretum um það hvemig komið er
fyrir þeim í nálægum Austurlöndum og jafnvel í Alsír. Það er mikið til í
því sem utanríkisráðherra Frakka sagði nýlega, að það er ekki lengur um
neina sameiginlega utanríkispólitík eða einingarstefnu i utanríkismál-
um að ræða hjá hinum þremur vestrænu stórveldum. Þar otar hver sínum
v________________________________________________________________________________J
DAGRENNING 5