Dagrenning - 01.04.1956, Blaðsíða 34

frásagnir í Mósebókunum, mjög orð-
knöpp og skýrir sig því lítið sjálf. Og
til þess að verulegur skilningur fáist,
þurfa viss atriði að vera kunn. En þó
þau væru það á dögum höfundar Móse-
bókarinnar, eru þau týnd nú og þess
vegna skiljum vér söguna ekki nema
að litlu leyti.
Texti sögunnar er ævaforn og þýðing-
in á íslenzku gömul og sjálfsagt óná-
kvæm, og gerir það örðugra fyrir um
skilning á henni.
★
Nýrri þýðingar eru nokkuð frábrugðn-
ar og sérlega athyglisverð er þýðingin
á þessum kafla eins og hann er í Ferrar
Fentons Biblíunni ensku, og hefir Snæ-
björn Jónsson skjalaþýðari snúið þeim
kafla fyrir mig á íslenzku. Hún er
þannig:
„Allt landið hafði orðið ásátt um til-
tekin markmið. En sumir voru þeir, er
komu fótgangandi úr austri og varð fyrir
þeim slétta ein í Skóglandi, og þar námu
þeir staðar. Þá sagði hver við granna sinn:
„Heyrðu, við skulum taka til og gera
tígulsteina, og sjá til þess, að þeir séu
nægilega bakaðir; og tigulsteinana skul-
um við nota í stað grjóts og jarðolíu í
stað steinlíms.' Svo samþykktu þeir með
sér: „Hér skulum vér reisa oss borg og
turn er nái allt til himins; þannig skulum
vér gjöra oss vita, að eigi tvístrumst vér
um allt landið.“ En Herrann steig niður
til að athuga borgina og turninn, er
synir mannanna höfðu reist, og Herr-
ann mælti: „Þér sjáið að fólk þetta er
sameinað um sameiginlegt áform, og með
því að það hefir hafist handa um þetta,
mun því ekki verða aftrað frá neinu því,
er það ákveður að gjöra. Nú mun ég
stíga niður og ónýta áform þess, þannig
að eigi skuli einn hlýða á annars til-
lögur.“ Þannig dreifði Herrann þeim
um gjörvalt landið, og þeir lögðu nið-
ur borgarsmíðið. Því gefa þeir henni
nafnið Babel,1) að þar ruglaði hann á-
formum alls landsins. Þannig tvístraði
Drottinn þeim þaðan um gjörvalt
landið.2)
Af þessari þýðingu er augljóst að ýmis-
legt ber á milli hér og í hinni eldri þýð-
ingu, en þó eru meginatriðin flest sam-
eiginleg.
„Til himins.“
Það atriði í frásögninni um Babel-
turninn, sem mestum heilabrotum hefir
valdið mönnum fyrr og síðar eru þau
orð í 4. versinu, að turninn átti að ná
„til himins". Héldu menn lengi að þess-
ir forfeður vorir, sem þama er sagt frá,
hafi verið svo fáfróðir að þeir hafi hald-
ið að þeir gætu byggt svo háan turn að
næði „til himins", sem menn munu hafa
trúað um skeið að væri úr einhverskon-
ar föstu efni langt uppi í loftinu.
Þetta almenna orðatiltæki, sem notað
er svo til daglega, hefir orðið til þess að
gera þessa merkilegu sögu að athlægi.
Það er þó greinilegt þegar þessi ritn-
ingarstaður er borinn saman við aðra
sambærilega að þetta orðatiltæki, „til
1) Þ. e. Ruglingur. Tvístringur.
2) Orðið Jehóva, sem venjulega er þýtt
Drottinn, var i öndverðu notað sem heiðurs-
titill tiginna manna og landstjóra, eins og sjá
má á 1. Mós. 18, 13, og víðar, t. d. 2. Mós. 4, 24,
þar sem titillinn er gefinn ættarhöfðingja þeim,
er gjörði tilraun til þess að ráða Móse af dög-
um. F.kki var farið að nota það sem eingöngu
sömu merkingar og Guð fyrr en eftir að lög-
málið hafði verið gefið á Síaní. Á þessum stað
táknar j)að greinilega ekki hinn almáttuga
(hina æðstu veru), og að þýða það þannig,
villir lesarann. F. F.
26 DAGRENNING