Dagrenning - 01.04.1956, Blaðsíða 42
II.
Sagan af Seljaness-Móra.
í Reykjarfirði í Strandasýslu bjó um
1838 maður sá, er Óli hét. Hann var hálf-
danskur, og hét faðir hans Jens Ólsen frá
Viborg í Danmörku, en móðir hans hét
Ragnheiður Tómasdóttir frá Kambi í
Skagafjarðarsýslu. Óli var vel fjáður og
hinn bezti búhöldur, útsjónarsamur, en
heldur fastur á fé. Er t. d. sagt til marks
um sparneytni hans, að hann hafi aðeins
drukkið undanrenningu, þangað til hann
var orðinn vel auðugur maður. Óli var
rammur að afli, en eigi hafði hann vit
umfram aðra menn, nema búvit. Hann
átti nokkur börn.
Nú er frá því að segja, að Óli hyggur á
að flytjast frá Reykjarfirði. Fær hann
Ófeigsfjörð til ábúðar, en það var kon-
ungsjörð. í Ófeigsfirði eru hinir beztu
landkostir. Þar er selveiði mikil. Þá er
þetta gerðist, munu varla hafa veiðzt þar
minna en 200—300 selir árlega. Þar er og
yfir 100 punda varp. Reki er þar mikill
og gott til sjósóknar. Heyskapur er þar
ærinn, en mest fjallaslægjur, útigangur
og fjara bregzt þar aldrei, nema í ísaár-
um.
Þá bjó í Ófeigsfirði maður sá, er Grím-
ur hét Alexíusson. Hann var hinn mesti
hvatleiksmaður og svo lipur, að hann
stökk milli skerja tveggja, er liggja fram
undan Ófeigsfirði. Er sagt, að enginn
annar hafi gert það, hvorki fyrr né síðar.
Eigi er kunnugt um ástæður fyrir því, að
Óli fékk náð jörðinni undan Grími, en
er Grímur frétti tiltæki Óla, þykist hann
grátt leikinn. Fer hann að finna Óla og
býður honum mörg góð boð, ef hann
fengi að sitja kyrr á jörðinni. En Óli sat
fastur við sinn keip. Þetta var um haust,
en næstu fardaga skyldi Grímur flytjast
frá Ófeigsfirði.
Grímur var skapbráður og heiftræk-
inn, og er sagt, að hann hafi heitazt við
Óla. Hugði hann nú á grimmilegar
hefndir, en eigi var auðvelt að koma þeim
fram, því að Óli var mikill maður fyrir
sér. En þetta sama haust, undir jólaföstu,
fer Grímur vestur að Djúpi og hittir þar
prest að máli, er Eyjólfur hét. Var hann
kunnur að kukli. Fær Grímur hann til
þess að vekja upp draug og senda Óla.
Fóru þeir, er dimmt var orðið, út í kirkju-
garð og mögnuðu með fjölkynngi and-
vana líkama sjórekins unglings, er eigi
var enn rotnaður. Segja menn, að pilt-
ungur þessi hafi heitið Friðrik í lifanda
lífi. Lætur prestur svo um mælt, að
draugur þessi skuli renna norður til
Reykjarfjarðar og vinna á Óla. Skyldi
draugurinn og fylgja ættmennum Óla í
níunda lið. Segir nú ekki meira frá Grími
og Eyjólfi fyrst um sinn.
Það bar til í Reykjarfirði þetta sama
kvöld, að yngsta barn Óla, er Ingibjörg
hét, grét svo ákaft, að enginn gat huggað
hana. Býst Óli loks út í skemmu til að
sækja smjör í dúsuna bamsins. Var þá
fyrir nokkuru orðið dagsett. Fer Óli inn
í skemmuna og nær í smjörið, en þegar
hann ætlar út aftur, stendur piltungur í
dyrunum og ver honum útgöngu. Tak-
ast með þeim sviptingar, og rekur Óli
þegar komumann niður fall mikið. En
hann sprettur eins og fjöður upp aftur
og sækir að Óla með draugslegri fólsku.
Þykir Óla illt við strák að eiga, því að
hann mæddist aldrei og varð ekki meint
af neinum þeim áverkum, er honum voru
veittir neytti draugsi bæði kjafts og klóa
og spýr eitri upp úr sér, og kom það á fót
Óla. Tók nú Óla að mæða, og sér hann
nú, að piltungur þessi er ekki mennskur
maður. Segir fátt af viðureign þeirra, en
er draugsi sér, að hann fær engu áorkað,
34 DAGRENNING