Morgunblaðið - 30.04.2015, Side 2
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 2015
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Flestar tegundir farfugla eru nú komnar til landsins en
þrjár ókomnar. Enn er von á sanderlu. Óðinshani gæti
sést eftir um tíu daga og þórshani kemur venjulega í lok
maí en hann er síðastur farfugla til landsins ár hvert.
Yann Kolbeinsson, líffræðingur, hefur skráð fyrstu
komur farfugla allt frá árinu 1998. Hann sagði að ekki
hefði enn frést af skrofu, sem heldur sig mikið til sjós, en
hún væri nær örugglega komin. Fyrsti spói ársins sást í
Nesjum 21. apríl en hann hefur að meðaltali sést 18. apr-
íl. Fyrstu kríurnar, tíu fugla hópur, sáust í Óslandi á
Höfn í Hornafirði 22. apríl. Það var upp á dag því meðal-
komudagur hennar er einmitt 22. apríl.
Yann tók meðfylgjandi mynd af fagurgæs, sem er
litskrúðugur flækingsfugl. „Þetta er straumönd gæs-
anna,“ sagði Yann.
Fagurgæs sást í fylgd grágæsa við Arabæ í Flóa
þann 12. apríl. Það var fjórða fagurgæsin sem fundist
hefur hér á landi. Fagurgæs sást aftur í Aðaldal 24. apríl
og á sama stað í gær. Hún var í öll skiptin með grágæs-
um og þykir líklegt að um sama fugl sé að ræða í öll
skiptin.
Fagurgæsir verpa í norðurhéruðum Rússlands og
Siberíu. Þær hafa vetursetu í austanverðri og suðaust-
anverðri Evrópu. Fagurgæsir eru vinsælar í andagörð-
um í Evrópu og gætu flækingsgæsirnar hafa sloppið úr
slíkum garði og flogið hingað. Fagurgæsin er minni en
grágæs og aðeins minni en heiðagæs.
Farfuglarnir flestir komnir
Ljósmynd/Yann Kolbeinsson
Fáséð fagurgæs hefur glatt augu fuglaáhugamanna undanfarið
Ingileif Friðriksdóttir
if@mbl.is
„Það hefur safnast upp töluverður
biðlisti af sjúklingum sem við töldum
að þyldu töf sem nam nokkrum vik-
um. Nú erum við hins vegar að koma
á brestipunkt þar sem þeirra sjúk-
dómur þolir ekki lengri bið,“ segir
Garðar Mýrdal, yfirmaður geisla-
eðlisfræðideildar Landspítalans.
108 geislafræðingar í Bandalagi
háskólamanna (BHM) hafa verið í
ótímabundnu verkfalli frá 7. apríl og
nú hafa um 30 sjúklingar orðið fyrir
raski á áætlaðri geislameðferð.
Garðar segir um viðkvæma með-
ferð að ræða sem krefjist mikillar
nákvæmni og mikilvægt sé að ekki
líði langur tími frá því sjúklingur
greinist þar til meðferð hefjist. Í
verkfallinu starfa tveir geislafræð-
ingar við geislameðferðina, þar sem
venjulega eru fimm geislafræðingar
að störfum, og tveir í undirbúningi
meðferðar, þar sem einnig eru fimm
venjulega. „Þarna myndast ákveðinn
flöskuháls og ef þetta heldur svona
áfram komum við ekki nógu mörgum
í gegn til að gæta þess öryggis sem
þarf að gæta,“ segir Garðar.
Áður en verkfallið hófst var heim-
ild fyrir þremur geislafræðingum í
undirbúningi meðferðar og tveimur í
meðferðinni. Að sögn Garðars fór
BHM fram á að aðeins einn geisla-
fræðingur yrði við störf á hvorum
stað, en því var andmælt og komst
félagsdómur að þeirri niðurstöðu að
þeir yrðu tveir og tveir. „Það fækk-
aði því um þennan eina í undirbún-
ingnum sem er núna að valda okkur
miklum vandræðum. Úrskurðurinn
dró frá okkur þennan eina starfs-
mann sem reynir nú á að við höfum
ekki.“ Hann segir spítalann nú vinna
að undanþágubeiðni þar sem að
minnsta kosti einum geislafræðingi
yrði bætt við.
Garðar segir hugsanlegt að senda
þurfi sjúklinga úr landi, en sú
ákvörðun þurfi að koma frá stjórn-
völdum. „Það er kostnaðarsamt og
mikið rask fyrir sjúklinginn og fjöl-
skyldu hans,“ segir hann og bætir
við að ekki sé augljóst hvort sjúk-
lingar komist yfirhöfuð fljótt í með-
ferð í nágrannalöndunum.
„Þessi kjaradeila þarf að leysast
en ef hún heldur eitthvað áfram
næstu vikur þá tel ég nauðsynlegt að
það komi til lausnir sem duga til, svo
við getum tekið fleiri sjúklinga í
meðferð en við getum gert í dag,“
segir Garðar og heldur áfram: „Fyr-
ir nokkrum áratugum þegar menn
töluðu um kjaradeilur var meðferð
gegn krabbameini tekin út fyrir
sviga, því allir voru sammála um að
þeirri meðferð yrði að sinna. Nú er-
um við komin í stöðu þar sem greini-
lega hefur orðið afstöðubreyting til
þessa. Viljum við virkilega láta
bresta á því hvort krabbameins-
sjúklingar fái meðferðina sína eða
ekki í kjaradeilum? Er það raun-
verulegur vilji í þessu samfélagi?“
Erum að koma á þolmörkin
30 sjúklingar í geislameðferð hafa orðið fyrir raski á áætlaðri meðferð „Þeirra
sjúkdómur þolir ekki lengri bið,“ segir yfirmaður geislaeðlisfræðideildar LSH
„Ég tel það ósiðlegt
að stöðva lífs-
nauðsynlega meðferð
vegna kjaradeilna.“
Garðar Mýrdal
Austlægar áttir
verða ríkjandi á
næstu dögum
með stöku éljum
um landið norð-
an- og aust-
anvert. Skýjað
verður á höfuð-
borgarsvæðinu í
dag, samkvæmt
upplýsingum frá
Helgu Ívars-
dóttur, veðurfræðingi hjá Veð-
urstofu Íslands, en hún segir að bú-
ast megi við þokkalegu veðri á
höfuðborgarsvæðinu næstu daga.
„Það geta verið einhver stöku él
vestanlands en það ætti að vera
þurrt og gæti sést til sólar á höfuð-
borgarsvæðinu,“ segir hún, og
verður hitastig á bilinu 7 til 8 gráð-
ur þegar sólin skín, annars fremur
svalt. Þá segir hún að gera megi
ráð fyrir næturfrosti víða næstu
daga. ash@mbl.is
Bjart veður
í kortunum
Veður Sólin lætur
sjá sig í borginni.
Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is
hrærivélar
Kletthálsi Reykjavík
Reykjanesbæ
Drive-HM-140 1600W -
14 cm hræripinni - 2 hraðar
22.990,-
Lescha steypurhrærivél SBM
P150 150 lítra (hægt að taka
í sundur - þýsk gæði)
61.900,-
Lescha steypuhrærivél SM 145S
140 lítra (þýsk gæði)
73.900,-
Steypu
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Ingólfur Helgason, fyrrverandi for-
stjóri Kaupþings á Íslandi, tók allar
stærri ákvarðanir varðandi stefnu
bankans í kaupum á eigin bréfum.
Þetta kom fram á sjöunda degi aðal-
meðferðar stóra markaðsmisnotk-
unarmáls Kaupþings í Héraðsdómi
Reykjavíkur í gær.
Ingólfur sagði þar að stjórn bank-
ans hefði falið sér að annast þessi
verkefni þar sem meginstefnan var
að fara ekki yfir 5% hlut, þótt það
hefði ekki verið heilagt að hans sögn.
Saksóknari spurði Ingólf ítrekað
út í aðkomu hans að ákvörðunum hjá
eigin viðskiptum bankans, deildinni
sem sá um kaup bankans á eigin
bréfum. Eins var hann spurður út í
aðkomu Sigurðar Einarssonar, fyrr-
verandi stjórnarformanns bankans,
og Hreiðars Más Sigurðssonar, fyrr-
verandi forstjóra bankans, en hvor-
ugur þeirra hefur verið við aðal-
meðferðina.
Ingólfur sagðist hafa rætt við
Hreiðar og Sigurð vegna kaupanna,
en að samskiptin hefðu verið reglu-
legri við Sigurð. Vitnað var í end-
urrit frá yfirheyrslu hjá lögreglu og
sagði Ingólfur þá að samskiptin við
Sigurð hefðu líklega verið nær því að
vera dagleg heldur en vikuleg. Þó
hefðu afskipti þeirra ekki verið af
daglegum rekstri eða einstaka
ákvörðunum heldur hefðu þeir rætt
heildarlínuna. Þá hefðu þeir verið
upplýstir reglulega um stöðu bréf-
anna. Meðferð málsins verður haldið
áfram í dag.
Ekki afskipti af
daglegum rekstri
Ingólfur Helgason fyrir dómi í gær
Morgunblaðið/Golli
Í dómssal Ingólfur Helgason fv.
forstjóri Kaupþings á Íslandi.
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Reykjavíkurborg vinnur að því að
þrengja reglur um hávaðamörk
framkvæmda við jarðvinnu á bygg-
ingasvæðum, m.a. nærri íbúðar-
svæðum. Nikulás Úlfar Másson,
skrifstofustjóri hjá byggingafulltrúa
borgarinnar segir að líkur séu á því
að breyttar reglur muni líta dagsins
ljós á næstu tveimur vikum.
Framkvæmdir á Lýsisreit sem
hófust snemma á síðasta ári vöktu
reiði meðal íbúa í nágrenni við fram-
kvæmdasvæðið þar sem meðal ann-
ars var kvartað undan mikilli hljóð-
mengun þegar klappir voru
sprengdar á reitnum. Þá fóru eig-
endur og íbúar fjögurra fasteigna við
Grandaveg og Lágholtsveg í mál við
verktakann vegna skemmda sem
voru á húsum þeirra og þeir töldu að
rekja mætti til framkvæmdanna.
Óhjákvæmilegur fylgifiskur
Í kjölfarið var settur saman vinnu-
hópur í borgarkerfinu og eru þessar
nýju reglur afrakstur þeirrar vinnu.
„Við erum að skoða með hvaða
hætti við getum gert þetta þolan-
legra fyrir íbúa í grennd við slíkar
framkvæmdir,“ segir Nikulás.
Hann segir ekki tímabært að fara
nákvæmlega út í breytingar á reglu-
gerðinni á þessari stundu. Aðspurð-
ur viðurkennir hann þó að meðal
annars eigi að stytta tíma sem leyfi-
legur er til framkvæmda, auk þess
að minnka það magn sprengiefnis
sem leyfilegt er að nota í hvert skipti
sem sprengt er. „Það hafa verið al-
veg svakalega miklar athugasemdir
út af þessum hlutum og þetta er
næstum óhjákvæmilegur fylgifiskur
þéttingar byggðar, því verið er að
byggja hærra og stærra á þéttbýl-
ustu svæðum Reykjavíkurborgar,“
segir Nikulás. Sem stendur má
stunda jarðvegsvinnu frá 8-19 á dag-
inn.
„Svakalega miklar athuga-
semdir“ við framkvæmdir