Húnavaka - 01.05.1963, Blaðsíða 63

HÚNAVAKA
61
af öðrum í lótspor hans. Þeir fengu nágranna sína sér til hjálpar
einn dag eða svo. Síðan var horuð og táplaus hjiirðin skorin, og á
kvöldin var grátið í hýbýlum öreiganna. Sumir lögðu á ráðin um
Ameríkuferðir, en úr þeim varð ekkert, því að bændurnir felldu sitt
eigið þrek og lífsþrá með búfé sínu. En hjá hinum, sem enn þrauk-
uðu, svarf sulturinn að, og börn, sem áður voru bústin og feit gerð-
ust mögur og guggin.
Þá kom loks björgin.
Hún kom eins og sunnanvindurinn, líkt og þjófur um nótt.
Enginn verður var við neitt fyrr en í dögun, en þá blæs þýður
sunnanandvari.
Þessi björg tendraði á ný slokknaða von í hjörtum bændanna og
glæddi eld í augum kvenna þeirra og barna. Menn steinhættu að
riikræða orsök vetrarhörkunnar, og þessi ísaldarkenning prestsins
missti allan hljómgrunn meðal sveitarbúa.
Það hafði rekið hval á fjörurnar, stóra skepnu, sem lá þar stein-
dauð einn loftberan frostmorgun, og hvalsagan flaug hraðar um
sveitina en geislar hinnar rísandi sólar.
Bændurnir, senr gengið höfðu, þögulir og dapureygir, til svefns
kvöldið áður, þustu nú upp úr fletum sínum vonglaðir eins og
unglingar. Þeir grófu upp skinnúlpur, sem gengið höfðu í arf lang-
an karllegg og skrýddust jreim utan yfir karbætta hversdagsgarm-
ana. Sumir lögðu torfljáina sína á, aðrir stóra hnífa. Einstaka bóndi
átti hvallensu eða skutul, sem nú var dreginn fram úr aldagömlum
viðjum ryðs og ryks og skerptur og fægður. Þannig búnir héldu
bændurnir á hvalfjöruna stundu eftir dagmál.
Hreppstjórinn gekk í broddi fylkingar, en á eftir honum gengu
smábændurnir tveir og þrír í hóp. Nú voru jreir léttstígir og giispr-
uðu um alla heima og geima. Þeir grófu stóra hrossahlátra upp úr
fylgsnum gleymskunnar og rifjuðu upp, hvernig ætti að brosa. Og
alla leiðina glottu þeir og skældu sig hver framan í annan þrátt
fyrir munnherkjurnar, líkt og svcing börn, sem reyna að þreyja af
seinustu stundirnar, áður en tekið er til við kræsingar jc'damáltíðar-
innar. Sumir hcimpuðu brennivínstári á fleyg eða gæddu sér á
gambra úr pyttlum bak við leiti. Síðan hlógu þeir og glottu, skelltu
hönd á lær sér og hlógu aftur.
A hvalfjcörunni var þegar margt um manninn, þeir tvístigu um-