Dagblaðið Vísir - DV - 26.10.2012, Síða 28

28 Viðtal 26.–28. október 2012 Helgarblað
É
g hitti Teit á skrifstofu hans hjá
Opus lögmönnum í Austur­
stræti, við hliðina á Héraðs­
dómi Reykjavíkur. Haustsólin
skín inn um gluggana sem
snúa út að Austurstrætinu og
skarkalinn frá götunni berst inn, alla
leið upp á fimmtu hæð þar sem skrif­
stofan er staðsett. Klukka á veggnum
segir okkur að hún sé að verða sex en
í raun er hún bara eitt. Ég velti fyrir
mér hvort á skrifstofu lögmannsins
skipti tíminn kannski ekki öllu máli.
Teitur er sonur Einars Odds Krist­
jánssonar alþingismanns heitins.
Hann hóf að feta í fótspor föður síns
þegar hann tók við rekstri fiskvinnsl­
unnar Eyrarodda á Flateyri á sínum
tíma og hyggst nú áfram feta slóð
hans á öðrum vettvangi. Teitur lítur
hýru auga til Alþingis og sækist eftir
því að setjast á þing fyrir Sjálfstæðis­
flokkinn, líkt og faðir hans gerði.
Flateyringur og Reykvíkingur
Teitur er fæddur og uppalinn á Flat­
eyri, bjó þar til 15 ára aldurs en flutt­
ist þá til Reykjavíkur. Hann settist
á skólabekk í Menntaskólanum í
Reykjavík en vann á sumrin fyrir
vestan og hélt því áfram eftir að hann
hóf nám í lagadeildinni í Háskóla Ís­
lands, allt þar til hann fór að sinna
lögmannsstörfum meðfram náminu.
„Ég er hvort tveggja Reykvíkingur
og Flateyringur. Pabbi var Flateyr­
ingur og mamma úr Vesturbænum
en fluttist svo vestur. Á endanum
varð hún mun meiri Vestfirðingur
en hörðustu Vestfirðingar. Fjölskyld­
an var alltaf með annan fótinn hérna
fyrir sunnan líka. Var það bæði vegna
vinnu foreldra minna og mikilla fjöl­
skyldutengsla við móðurfjölskyldu
mína í Reykjavík,“ segir Teitur. „En
alltaf hef ég mínar tengingar vestur,“
bætir hann við.
Sjávarþorpið mótaði hann
Frá því að Teitur var lítill drengur á
Flateyri hefur hann haft sterkar skoð­
anir á samfélaginu og viljað taka þátt
í að móta það. „Það er eitthvað sem
maður lærði ómeðvitað við að búa í
litlu sjávarþorpi. Maður tók þátt í öllu
því sem viðkom samfélaginu. Það
þekktu allir alla og allir vissu allt um
alla, ekki endilega einhver leyndar­
mál, heldur hvað allir gerðu – þekktu
til og gátu leitað til annarra um flest.
Það bjó til mikla nánd og þekkingu
á mannlegri hegðun og mannheim­
um.“
Á heimili Teits voru samfélags­
málin einnig mikið í deiglunni. Enda
faðir hans framkvæmdastjóri fisk­
vinnslufyrirtækisins Hjálms hf., sem
var stærsta fyrirtækið á Flateyri, og
síðar alþingismaður. Þá var móðir
Teits hjúkrunarfræðingur og sinnti
jafnframt ýmsum félagsstörfum í
bænum. Hann á því ekki langt að
sækja áhuga sinn bæði á samfélags­
málum og pólitík. „Samfélagsmeð­
vitundin á heimilinu var mjög rík. Að
maður ætti að leggja samfélaginu lið
og láta gott af sér leiða. Það er atriði
sem ég hef uppgötvað að er sterkt
innrætt í mig,“ segir Teitur og brosir.
Stjórnmálalífið oft ekki geðslegt
Það er óhætt að segja að hann hafi
fylgt þeirri braut í gegnum tíðina. Í
menntaskóla sinnti hann félagsstörf­
um af miklum móð og gegndi meðal
annars stöðu formanns félags fram­
haldsskólanema. Í lagadeildinni tók
hann að sér formennsku í ORATOR,
félagi laganema, ásamt því að gegna
ýmsum trúnaðarstörfum fyrir Vöku,
félag lýðræðissinnaðra stúdenta,
sem og fyrir stúdentaráð Háskóla Ís­
lands.
Þá hefur Teitur bæði sinnt trún­
aðarstörfum fyrir unga sjálfstæðis­
menn og Sjálfstæðisflokkinn, en
hann gegnir nú formennsku utanrík­
ismálanefndar flokksins.
Teitur hefur alltaf verið pólitískur
en aðspurður hvort hann hafi alltaf
stefnt á þing, svarar hann því neit­
andi. Eins og fram hefur komið hef­
ur hann þó lengi haft áhuga á því að
hafa áhrif á líf sitt og annarra í kring­
um sig. Í honum blundar einnig
áhugi á hagfræði og samfélagsgerð.
Þá eru pólitískar hugsjónir honum
hugleiknar. „Hvað það er við sósíal­
isma sem að mínu mati gengur ekki
upp og hvað það er við kapítalisma
sem að mínu mati gengur upp. Af
hverju er betra að vera frjálslyndur
og umburðarlyndur en að vera of
íhaldssamur,“ útskýrir hann.
Teitur telur að flestir séu í eðli
sínu pólitískir og vilji taka þátt í
móta samfélagið sem þeir lifa í, en
til að stíga fram og tilkynna þátt­
töku í stjórnmálum þurfi fólk að
hafa brennandi áhuga og eldmóð.
„Oft er þetta stjórnmálalíf ekkert
mjög geðslegt og að verða opinber
persóna hefur bæði kosti og galla,“
bendir hann á.
Tók afleiðingum
prakkarastrikanna
Bernskuminningar Teits frá Flateyri
eru flestar mjög jákvæðar og er hann
þakklátur fyrir þær. „Ég kann að meta
það og ég veit að það hefur þýðingu
og hefur mótað hver ég er í dag. Ég
held að það sé alveg klárt.“
Á Flateyri eignaðist hann líka
marga góða vini. „Það sem maður
lærir á litlum stað í litlu þorpi er
meta þá vináttu sem þar myndast.
Hún þroskast og gengur í gegnum
ýmislegt. Það eru í raun ekki aðrir
valkostir í stöðunni. En það er líka
mjög dýrmætt að átta sig á að vin­
átta, eins margt annað í samfélaginu,
krefst ákveðinna gjafa og fórna. Mað­
ur fær heilmikið en maður verður
að fórna ýmsu, gera málamiðlanir
og það styrkir held ég slík sambönd.
Þannig að ég er mjög þakklátur fyrir
alla þá vináttu sem ég ber með mér
úr þessu samfélagi.“
Teitur segir að lítið hafi verið um
skipulagt félagsstarf fyrir börn þegar
hann var að alast upp á Flateyri. For­
eldrar hafi oft verið mjög upptekn­
ir og frjálsræði barnanna því mjög
mikið. „Það var hægt að leika svo­
lítið lausum hala en því frelsi fylgdi
auðvitað mikil ábyrgð. Maður vissi
að ef maður gerði eitthvað af sér þá
væru afleiðingar. Ef maður næðist í
einhverjum prakkaraskap þá myndi
maður fá skammir.“
Börnin í plássinu voru dugleg að
búa til sína eigin leiki og hugmynda­
flug þeirra átti sér lítil takmörk. „Þá
var öll eyrin og fjörðurinn undir. Það
er eiginlega stórkostlegt að minnast
þess hvað það gat verið gaman. Ein­
hvern veginn var það ekkert vanda­
mál að vita að þó maður ætti ekki
leikjatölvu eða fengi aðra slíka hluti
upp í hendurnar.“
Stofnaði leynifélag
Teitur viðurkennir það hlæjandi að
hann hafi verið duglegur í prakkara­
strikunum sem barn. Og þrátt fyrir
að langt sé um liðið myndi hann ekki
treysta sér til að ljóstra þeim öllum
upp. Hann stofnaði meðal annars
leynifélag sem, eins og nafnið gef­
ur til kynna, átti að vera háleynilegt.
Félagið átti sér leynilegan samastað,
skúr við frystihúsið þar sem börn
áttu ekki að vera að leik.
„Við tókum okkur eignarrétt yfir
ýmsum hlutum sem var mjög vafa­
samt að gera og það varð heilmik­
ið mál þegar það komst upp að við
hefðum tekið hluti sem við áttum
ekki að taka og nota,“ segir Teitur
sposkur á svip.
En leynifélagið tók sér ýmislegt
annað minna vafasamt fyrir hendur.
„Við kortlögðum til dæmis ketti á eyr­
inni. Fylgdumst með þeim, reyndum
að klófesta þá og skrásetja. Þá vorum
við með ýmiss konar tilraunastarf­
semi. Breyttum lækjar­ og árfarveg­
um og gerðum stíflur. Og þetta var
allt saman skráð sem heilmikið sam­
félagsverkefni.“ Miðað við þessar lýs­
ingar af bardúsi Teits í barnæsku
er óhætt að segja að snemma hafi
beygst krókurinn. Hann var mjög
ungur þegar leikirnir voru farnir að
snúast um að bæta samfélagið á ein­
hvern hátt.
„Á veturna þá vorum við svo mik­
ið í tákngerð. Reyndum að finna dul­
málslykla til að geta haft samskipti
án þess að nokkur annar í skólanum
myndi skilja og þess háttar.“ Hann
segir að fyrir vikið hafi þeir félagarn­
ir hugsanlega verið álitnir hálf ein­
kennilegir. „Það vissi enginn hvað við
vorum að gera og að því leytinu var
þetta mjög vel heppnað leyni félag,“
segir Teitur og hlær að bernskubrek­
um sínum.
Lærði mikið af föður sínum
Einar Oddur Kristjánsson, faðir
Teits, féll frá mjög skyndilega. Hann
var bráðkvaddur í júlí árið 2007 er
hann var í fjallgöngu á Kaldbak.
„Það var gríðarlegt áfall,“ segir Teitur
og staldrar aðeins við áður en hann
heldur frásöginni áfram. „Við vorum
mjög góðir vinir. Hann var mjög góð­
ur faðir. Hann var skilningsríkur og
umburðarlyndur en ákveðinn. Við
brölluðum margt saman og hann
sýndi alltaf mikinn áhuga á öllu því
sem maður tók sér fyrir hendur.
Hann hvatti mann til góðra verka en
reyndi að forða manni frá einhverri
vitleysu eins og frekast hann gat.“
Teitur segir föður sinn eðlilega
hafa mótað pólitískar skoðanir sínar
töluvert en þeir hafi þó verið ósam­
mála um ýmsa hluti. „Ég virti föður
minn sem mikinn og góðan stjórn­
málamann og vonandi hef ég lært
eitthvað gott af honum. Árið 1994
kom ég að hans fyrsta prófkjöri. Þá
var ég fjórtán ára táningur og fylgd­
ist með honum bæði á heimilinu og í
kosningunum. Við bræðurnir keyrð­
um svo seinna meðal annars með
honum um kjördæmið og reyndum
að liðsinna honum eftir bestu getu.
Það var mjög skemmtilegur og góð­
ur tími. Þá kynntist maður honum í
öðru ljósi og það var mjög lærdóms­
ríkt. Svo eftir því sem árin líða þá átt­
ar maður sig á hlutum sem maður
hafði ekki skilning á þegar maður var
yngri, eins og hver hans lífsskoðun
var. Minningarnar eru mér afar kær­
ar,“ segir Teitur.
Fas hans breytist þegar hann tal­
ar um föður sinn, lærimeistarann
sem fallinn er frá. Hann verður hugsi
og á sama tíma er eins og værð fær­
ist yfir hann, líkt og hann sé að njóta
minninganna um leið og hann kall­
ar þær fram. „Það fetar enginn í
hans fótspor en ég vona bara að það
veganesti sem ég fékk frá foreldrum
mínum muni nýtast mér eins vel og
ég get farið með það.“
Varð framkvæmdastjóri Eyrarodda
Teitur snéri aftur á bernskuslóðirnar
á Flateyri haustið eftir að faðir hans
lést. Tilgangurinn með vesturförinni
var að aðstoða fjölskylduna við að
koma af stað fiskvinnslu í frysti­
húsinu á Flateyri á nýjan leik undir
nafninu Eyraroddi. Frændi hans
, Kristján Erlingsson, keypti eign­
ir frystihússins með það að mark­
miði að reyna að viðhalda atvinnu
á staðnum, en þar hafði ekki verið
vinnsla í nokkra mánuði. „Hvað mig
snerti þá átti þetta að vera tímabund­
ið og ég fékk leyfi frá lögmannsstörf­
um hér í Reykjavík til að aðstoða við
að koma á fót fiskvinnslu. En fyrr en
varði þá æxluðust mál þannig að ég
þurfti að taka að mér mun stærra
hlutverk í þessu verkefni en ég hafði
í fyrstu ráðgert. Fljótlega áttaði ég
mig svo á því að það yrði ekkert aftur
snúið. Ég varð að klára þetta verkefni
sem ég hafði tekið að mér og ann­
aðhvort myndi það ganga eða ekki.“
Teiti fannst hann á þessum tíma
verða axla ákveðna ábyrgð sem hann
gat ekki varpað yfir á aðra. Hann tók
því að sér starf framkvæmdastjóra
Eyrarodda.
Fyrstu misserin gekk rekstur­
„við brugðumst“
Teitur Björn Einarsson gefur kost á sér í 5. sæti
á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík í komandi próf-
kjöri sem fer fram í lok nóvember. Hann á ekki langt
að sækja áhugann á pólitík en faðir hans, Einar Oddur
Kristjánsson heitinn var þingmaður fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn í fjölda ára. Teitur er lögmaður á lögmanns-
stofunni Opus en stýrði um árabil rekstri fiskvinnslu
Eyrarodda á Flateyri sem varð gjaldþrota í byrjun árs
2011. Hann lýsir sér sem hlédrægum og sjálfsgagnrýnum
og nýtur þess að fara að sjóinn. Sólrún Lilja Ragnars-
dóttir settist niður með Teiti og ræddi um prófkjörið,
föðurmissinn, gjaldþrotið og æskuárin fyrir vestan.
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
solrun@dv.is
Viðtal
„Það var líka þungt
fyrir okkur sem
stóðum að þessu verkefni
að játa okkur sigraða og
það var erfitt að sætta
sig við orðinn hlut.
Sár föðurmissir Teitur Björn segir
að skyndilegt áfall föðursins hafi verið
mikið áfall en hann reynir að taka það
góða sem hann lærði af föður sínum
með sér út í lífið. MyndiR EyþóR ÁRnaSon