Dagblaðið Vísir - DV - 27.03.2013, Qupperneq 46

46 Viðtal 27. mars-2. apríl 2013 Páskablað
neitt svoleiðis. Seinna varð ég samt æf
út í sjálfa mig að gera mömmu þetta.
Það var sjálfselska að fara þessa leið.“
Þarna var botninum náð en leiðin
upp á við var engin hraðferð. María
fékk hvíldarinnlögn á geðdeild þar
sem hún safnaði kröftum og náði átt-
um. Hún leitaði sér einnig aðstoðar
hjá sálfræðingum, en það reyndist
þrautin þyngri að finna mann sem
hún gat talað við. „Ég held að ég hafi
stoppað hjá þeim fjórða. Ég var nú
ekkert æfð í því að tala við sálfræðinga
þannig að ég vissi ekki hvort þeir ættu
alltaf að þegja eða hvort þeir ættu að
koma með einhver ráð. Í gegnum
samtökin Women Against Rape hitti
ég aðrar konur sem höfðu líka lent í
nauðgun og það hjálpaði mér.“
María tjáði sig opinberlega um
nauðgunina á sínum tíma en fyrst
um sinn vildi hún ekki segja mömmu
sinni frá henni og þagði því þunnu
hljóði í einhvers konar tilraun til þess
að hlífa henni. „Ég átti góða vinkonu
sem vissi allt og hún sagði mér að
mamma vissi vel að eitthvað hefði
komið fyrir, hún væri að berjast við
drauga og ég yrði að segja henni frá
þessu. Þannig að næst þegar ég kom
til Íslands bauð ég henni í mat og fór
yfir þetta. Morguninn eftir hringdi
mamma í mig og segir: „Mæja, segðu
mér eitt elskan – var þér nauðgað?“
Þá hafði ég sagt henni allt nema það.
Ég var orðin svo vön því að verja hana
að ég ómeðvitað sleppti þeim hluta
sögunnar. Ég hélt að ég hefði sagt
henni það.“
Misnotaði áfengi
Upp frá þessu fór hún að misnota
áfengi og lyf og endaði í meðferð. En
það er liðin tíð og hún er löngu farin
að drekka aftur. Aðspurð hvort hún
hafi ekki verið hrædd við að byrja aft-
ur svarar hún neitandi. „Ég er ekki alki
sem vill ekki viðurkenna að ég eigi við
vandamál að stríða. Mér þykir of-
boðslega gaman að nota vín. En AA-
félagar mínir hafa sagt við mig að ég
sé ekki alki og kannski er það rétt.
Í módelbransanum var alltaf vín
í kringum okkur, þegar við vorum
þreytt þá var komið með kampavín og
svona. Ég prófaði að reykja gras og gat
hlegið eins og vitleysingur með vinum
mínum. Eftir árásina fór ég að fá mér
drykk í hádeginu, um eftirmiðdaginn
og á kvöldin. Það þróaðist þannig að
ég fór að drekka á hverjum degi.
Að mánuði liðnum fór ég líka á
geðlyf við þunglyndi og þá er sagt
að eitt glas sé á við tvö eða þrjú. Ég
held að það sé rétt. En ég drakk mig
aldrei dauða þó að ég væri sísullandi
á hverjum einasta degi.
Stundum varð ég svo hrædd að ég
fór út í horn og hnipraði mig saman í
sófanum. Þá fór ég að taka valíum til
að róa hugann. Þetta varð vítahringur,
einhver sjálfseyðingarhvöt. Það er
skrýtið að ég skuli hafa farið þessa
leið, að meiða mig meira í stað þess
að byggja mig upp, en ég fór bara í
neyslu og sá enga ástæðu til þess að
hætta henni fyrr en ég fékk nóg og
skellti mér í meðferð.“
Þá var hún að öllum líkindum
komin með ofnæmi fyrir áfengi. Hún
var stödd hér á landi og hafði fengið
sér vín með mat, farið heim og inn í
myrkraherbergi þar sem hún fram-
kallaði filmur til klukkan þrjú um
nóttina. „Þegar ég vaknaði næsta
morgun gat ég varla hreyft mig. Þetta
var í fyrsta sinn sem ég gat ekki mætt
í vinnu og gert það sem ég þurfti að
gera. Þá fékk ég nóg og hringdi ég í
vinkonu mína sem kom mér í með-
ferð úti í Bandaríkjunum. Það var eitt
það besta sem ég hef gert fyrir sjálfa
mig því það hreinsaði mig og ég var
með allt annað hugarfar þegar ég
byrjaði aftur að drekka. Nú nýt ég þess
að fá mér í glas ef það er tilefni til en ég
er ekki að misnota vín.“
Gefst aldrei upp
Í kjölfar árásarinnar lokaði María sig
af. Til þess að komast aftur að stað
fór hún á námskeið í fasteignasölu
og tjáningu. „Seinna námskeiðið var
hugsað út frá sjónvarpsauglýsing-
um og var hálfgerð þerapía. En hitt
leiddist ég bara út í án þess að hafa
neitt markmið þannig að ég veit ekk-
ert hvar ég stakk því prófi. Ég hafði
engan áhuga á fasteignasölu en þetta
hjálpaði mér að komast aftur í sam-
band við fólk.
Eftir að ég lauk skólaskyldunni
á sínum tíma fór ég út í tungumála-
nám þannig að ég var ekki með neina
menntun sem ég gat byggt á. Hins
vegar þekkti ég tískuheiminn þannig
að mér fannst rökrétt að halda áfram
innan þess ramma. Þannig að ég fór
að taka tískumyndir.“
Hún viðurkennir þó að hafa ekki
kunnað að taka myndir. Hins vegar
var hún staðráðin í að læra það og
það hafðist með aðstoð góðra vina.
„Ég gefst aldrei upp þótt það verði
einhverjir erfiðleikar á vegi mínum. Ef
ég ákveð að klára eitthvað þá geri ég
það og ég geri það eins vel og ég get.
Sumum finnst ég vera for-
réttindapía af því að ég þarf ekki að
taka tillit til annarra. Ég get lifað eins
og ég vil, ég á ekki börn eða maka, ég á
ekki systkini eða foreldra þannig að ég
get gert það sem mér sýnist.“
Aðspurð hvort Vigdís sé ekki
hennar maki þá svarar hún: „Ég elska
Vigdísi virkilega en ég veit það ekki.
Mörgum þykir skrýtið að við búum
saman en þetta var allt í vináttu. Hún
er að mörgu leyti minn maki því við
treystum á hvor aðra. Hún lenti illa í
því þegar hún fékk heilahimnubólgu
og átti ekki að lifa af. Hún var lengi
að ná sér eftir það og þó að fjölskyld-
an væri til staðar þá var ég nærtækari
því við búum saman. Mér þykir al-
veg ofboðslega vænt um hana Vig-
dísi og það er sterk og góð tenging á
milli okkar og hefur alltaf verið. Við
hlógum alveg eins og vitleysingar
þegar við kynntumst fyrst.“
Veikindi Vigdísar
Vigdís var við dauðans dyr þegar
það uppgötvaðist að hún væri með
heilahimnubólgu. „Ég held að hún
hafi dáið, í nokkrar mínútur var hún
ekki með lífsmarki. Það var mjög
erfitt.“
Vigdís hafði verið erlendis en
María sá strax að ekki var allt með
felldu þegar hún kom heim. „Hún var
farin að ganga svo fött upp á sig og svo
gubbaði hún svo mikið. Bróðir henn-
ar átti afmæli þetta kvöld en hún man
ekkert eftir því. Hún var ekki eins og
hún átti að sér að vera. En mér var
alltaf sagt að þetta væri flensa. Ég var
búin að hringja í þrjá næturlækna þar
til sá síðasti kom og hann sendi hana
strax upp á spítala. Ef hún hefði kom-
ið hálftíma síðar hefði hún ekki haft
það af.“
Í svona aðstæðum er oft erfiðara
að vera aðstandandi en sá sem veikist.
„Það er alltaf vont. Mér var strax sagt
að þetta gæti farið illa, ég þyrfti að búa
mig undir það. Ég var ein uppi á spít-
ala en í raun fannst mér það betra,
mér finnst oft betra að vera ein þegar
ég þarf að takast á við erfiðar aðstæð-
ur. Það var heldur ekki vitað hvort
þetta væri smitandi svo fólk var beðið
um að halda sig fjarri fyrst um sinn.“
Dóttir Vigdísar var þó mikið með
Maríu uppi á spítala og studdi móðir
sína í gegnum súrt og sætt, líkt og aðr-
ir fjölskyldumeðlimir. Hún var barns-
hafandi á þessum tíma og eignaðist
svo litla dóttur sem hún skírði í höf-
uðið á móður sinni og er augasteinn
ömmu sinnar.
Sem betur fer fór betur en á horfði.
Vigdís missti þó hluta af heyrninni og
sjóninni og fékk eymsli í liðamótin
þannig að hún á erfiðara með að
skrifa. María fylgdi henni í gegnum
endurhæfinguna og hjálpaði henni
af stað.
Púðraði skallann
Hið sama gerði Vigdís þegar María
veiktist, en hún fékk brjóstakrabba-
mein árið 2003. „Ég varð voða sæt og
sköllótt og allt það,“ segir hún og glottir.
Það skipti hana ekki máli. „Það var allt
í lagi að missa hárið. Ég var með pott-
lok á hausnum á daginn en einu sinni
þegar ég ætlaði að fá mér hádegisverð
í París tók ég pottlokið af mér. Þá litu
vegfarendur á mig og þjónninn kom
með aukaborð og stjanaði svoleiðis
við mig að það var eins og ég væri að
borða mína síðustu máltíð.
Á kvöldin púðraði ég bara skallann
og fór með hann út, ég notaði aldrei
hárkollu. Erfiðara var að mála á mig
augabrúnir því ég þurfti að muna hvar
þær voru,“ segir hún og bankar þrisvar
í borðið um leið og hún segir sjö, níu,
þrettán, „en það eru liðin tíu ár síðan
og þetta hefur ekki komið aftur upp. Ég
var heppin að þetta uppgötvaðist áður
en þetta var komið í eitlana og nógu
snemma til að það hægt væri að taka
fleyg úr brjóstinu í stað þess að taka allt
brjóstið.“
Það breytti því ekki að María þurfti
að ganga í gegnum erfiða meðferð. „Ég
varð óttalega þreytt. Ég var orðin það
fullorðin að hormónastarfsemin var
hægari þannig að krabbinn dreifði sér
hægar. Hitt var að meðferðin drap ekki
aðeins krabbameinsfrumurnar heldur
einnig það góða og endurnýjunin var
erfiðari fyrir konu sem var komin á
þennan aldur. Fyrst eftir meðferðina lá
ég fyrir á meðan ég var að ná orkunni
upp. Mér finnst ég ekki enn hafa náð
sömu orkunni aftur en það skiptir ekki
máli, ég sætti mig bara við þetta.“
Illkynja æxli
Á þessum tíma var María með lög-
heimili hér á landi en hún var enn
„Ég treysti
honum og
virkilega elskaði
hann en ég treysti
mér ekki til þess
að giftast honum.
„Ég drakk
mig aldrei
dauða þó að ég
væri sísullandi á
hverjum einasta
degi.
Þakklát Höfnunartilfinningin sótti
alltaf á Maríu og varð til þess að hún
hafnaði ástinni og ákvað að fæða ekki
barn í þennan heim nema hún gæti
gefið því föður og öryggi. Engu að síður
lítur hún sátt til baka og er þakklát fyrir
lífið sem hún hefur lifað. Mynd sIGtryGGur arI