Dagblaðið Vísir - DV - 13.06.2014, Blaðsíða 54

Helgarblað 13.–16. júní 201454 Menning
Vegabréf
Sigmundar
Það lætur nærri að skipta megi
samfélagi manna í þrennt;
þann hluta sem býr við viðvar-
andi skort, annan til sem hefur
í sig og á – og eitthvert mengi
loks sem lifir ofgnóttina.
Ég var minntur á þennan
skala millum örbirgðar og auð-
legðar í einni af lengri ferðum
mínum um þver og endilöng
Bandaríkin. Ætli það hafi ekki
verið við dagsbrún nýrrar ald-
ar. Og ég á allra besta aldri.
Mér hafði verið boðið af ut-
anríkisþjónustu hinnar full-
huga þjóðar að halda vestur
um haf til að kynnast banda-
rísku samfélagi í nærmynd
um nokkurra vikna skeið, en
flogið yrði á milli helstu pláss-
anna í austri og vestri, suðri
og norðri – og förunautarn-
ir enginn einsleitur samradda
kór, heldur tuttugu kollegar
mínir í blaðamannastétt úr öll-
um kimum kringlunnar; Asíu,
Afríku, Evrópu og Ameríkunni í
neðra. Og það var eiginlega öllu
kostað til af góðum gestgjöfum;
ekki einasta að allur ferða- og
gistikostnaður væri greiddur
úr sjóðum Sáms, heldur og var
duglegt dagkaup fast í vasa allt
til endaloka. Þetta var sumsé
flandur í fínu lagi.
Okkur var skipt í hópa. Í
mínu kompaníi vorur þrjár
stúlkur afrískar og einn fáskipt-
inn Tyrki. Og saman flengd-
umst við um fjölþjóðlegasta
samfélagið sem jörðin hefur að
geyma – og er eiginlega álíka
þekkt af samheldni sinni og
sundurgerð.
Kvenpeningurinn í mínu
gengi kom frá Gana, Malí og
Sambíu – og það var dæma-
laust gaman að tala við hann
allan um harla ólíkar aðstæð-
ur við að skrifa fréttir og færa
þær almenningi heima í héraði.
En svo var hitt sem var meitlað
öllu dýpra í minninganna stein;
sjálfir matmálstímarnir.
Þær afrísku spöruðu dag-
peningana eins og frekast var
kostur, enda voru þeir ígildi árs-
launa austur á þeirra heima-
slóðum. Og því var vanalega
matast á allra ódýrustu greiða-
skálunum sem hægt var að
finna í flóru strætanna í stór-
veldinu frjálsa. Allt var það
ágætur matur, en svo vel úti lát-
inn að ekki liðu nema nokkr-
ir dagar þar til við vorum farin
að skipta einni pöntun á milli
tveggja ferðafélaga. Ber hér
að taka fram að Tyrkinn vildi
eta í einrúmi – og því sátum
við vanalega fjögur við sama
borðið; fölbleikur sláni af Ís-
landi ásamt þremur þeldökkum
þokkagyðjum sem deildu mat
og drukk úr stærsta búri heims.
Þarf ekki að orðlengja það
frekar, en undir restina vorum
við farin að panta einn og sama
skammtinn fyrir okkur öll. Og
eina fötu af risagosi sem var
meira en yfrið fyrir föruneytið
allt.
Aldrei í lífinu hefur mér
haldist jafn vel á peningum og í
návist þessara notalegu kvenna.
Og ekki hef ég í annan tíma lært
að bera jafn mikla virðingu fyrir
kosti mínum og mat og þarna
var í vistinni með þeim þrem-
ur. Þetta var mín afríska stund í
auðmýkt. Og áminning um það
bruðlunarsama óhóf sem út af
flóir á einum bletti jarðarinnar.
Ameríska ofgnóttin
Frábær skemmtun Þó að söguþráðurinn
sé nokkuð fjarstæðukenndur er Wolfen-
stein: New Order fyrirtaks skemmtun.
Nasistar drepnir í tonnavís
Dómur um Wolfenstein: New Order á Playstation 4
Á
rið er 1960 og eftir stórsig-
ur nasista í síðari heimsstyrj-
öldinni, þar sem rúllað var yfir
hvert stórveldið á fætur öðru
með ótrúlegum stríðstólum, stjórna
þeir heiminum með járnhnefa. Ein-
hvern veginn svona er sögusviðið í
Wolfenstein: New Order sem kom
út á dögunum. Margir eldri spilar-
ar muna eflaust eftir Wolfenstein
sem fyrst braust fram á sjónarsviðið
árið 1981. Segja má að með leiknum
hafi brautin verið rudd fyrir skotleiki
framtíðarinnar, ógleymanleg klassík.
Það er gaman að segja frá því að Wol-
fenstein: New Order gefur bestu 1.
persónu skotleikjum dagsins í dag
ekkert eftir. Um er að ræða leik með
frábærum söguþræði, athyglisverð-
um persónum og góðri grafík. Í leikn-
um ertu í hlutverki hins grjótharða
B.J. Blazkowicz, bandarískrar stríðs-
hetju, sem tók þátt í baráttunni gegn
nasistum í síðari heimsstyrjöldinni.
Til að gera langa sögu stutta slasað-
ist hann illa, féll í dá og vaknaði upp
við þann vonda draum 14 árum síðar
að nasistar stjórna heiminum. Hann
leggur af stað í svaðilför með það að
markmiði að ganga frá nasistunum
og koma heiminum í eðlilegt horf á
nýjan leik. Blazkowicz lendir í ýms-
um hættulegum aðstæðum og kynn-
ist ýmsum athyglisverðum karakter-
um sem aðstoða hann í baráttunni
gegn nasistum. Það er vert að taka
fram að engin netspilun er í Wolfen-
stein en það skiptir í raun og veru
engu máli. Framleiðendur leiksins,
sænska fyrirtækið MachineGames,
virðast hafa lagt allt kapp á að búa
til frábæran einspilunarleik og er
óhætt að segja að þeim hafi tekist vel
til. Það er ekki oft sem undirritaður
hreinlega getur ekki hætt að spila,
en í Wolfenstein gerðist það. Það er
óhætt að mæla með leiknum fyrir þá
sem vilja rifja upp Wolfenstein-leik-
ina og ekki síst þá sem hafa gaman af
góðum skotleikjum. Hér er á ferðinni
fyrsta flokks skemmtun. n
Einar Þór Sigurðsson
einar@dv.is
Wolfenstein: New Order
Tegund: 1. persónu skotleikur
Spilast á: : PS4, Xbox 360 og PC
Metacritic 8,2
Tölvuleikur
Ímyndar sér
sögur fólks
Þórdís sækir innblástur í hversdaginn í ljóðum sínum
H
ugmyndirnar koma frá
fólki sem ég held ég hafi
rekist á; manni sem ég
sé út um gluggann og fer
að ímynda mér söguna
hans og þannig kemur þetta,“ seg-
ir Þórdís Gísladóttir sem á þjóð-
hátíðardaginn sjálfan sendir frá
sér sína aðra ljóðabók. Bókin ber
nafnið Velúr og ljóðin fjalla flest um
hvunndagslíf nútímafólks.
Meira unnin en sú fyrri
Þórdís hlaut Bókmenntaverð-
laun Tómasar Guðmundssonar
árið 2010 fyrir fyrstu ljóðabók sína,
Leyndarmál annarra. Hún hefur
líka gefið út tvær bækur um Randa-
lín og Munda auk þess sem hún
hefur þýtt fjölmargar bækur. Þór-
dís segir Velúr vera ólíka fyrri ljóða-
bókinni sinni. „Já, ég held það.
Þessi er meira unnin. Í fyrri bókinni
tíndi ég saman héðan og þaðan til
þess að senda handrit í samkeppn-
ina um verðlaun Tómasar og datt
aldrei í hug að ég myndi vinna. Síð-
an hin kom út hef ég verið að vinna
í þessari og valdi þessi ljóð inn í
hana,“ segir hún.
Hvunndagshetjur
Í bókinni er fjallað um hversdags-
lega hluti oft á skoplegan hátt.
Hversdagslegt fólk sem hugsar um
hversdagslega hluti. Eins og Svölu
Ósk sem býr á Melunum og skráði
sig í Samfylkinguna til þess að kjósa
Dag B. og Kristbjörgu sem býr á
Akureyri en hefur aldrei flutt að
heiman. Þórdís segist ekki endilega
sækja innblástur í eigið líf heldur
séu þetta sögur fólksins allt í kring-
um okkur. „Þetta er um fólkið og líf-
ið í kringum okkur. Öll skilaboðin
sem við fáum. Einn daginn á mað-
ur að gera eitthvað til þess að lifa
rétta lífinu, næsta dag er það ann-
aðhvort hættulegt eða „out“. Það er
svo erfitt að verða við þessu öllu, ef
fólk ætlar að lifa heilbrigðu lífi þá
þarf það alltaf að vera að skipta um
lífsstíl. Það er alltaf verið að senda
fólki skilaboð um það hvernig það
eigi að vera.“
Að stóla á eitthvað
Þórdís segist alla tíð hafa skrif-
að en aldrei litið á það sem svo að
hún hafi verið að skrifa ljóð. „Ég hef
alltaf skrifað eitthvað en leit aldrei
á skrifin sem ljóð. Og ég geri það
ekki heldur núna þegar ég skrifa. Ég
bara skrifa eitthvað niður. Í bókinni
eru þetta bæði ljóð og litlar örsög-
ur,“ segir hún. Þó að aðaláherslan
sé á hverdagslegt fólk þá er það ekki
eini innblásturinn. „Eins og síðasta
ljóðið í bókinni, það skrifaði ég eft-
ir að hafa lesið grein þar sem var
verið að segja að það mætti ekki
segja að stóla á eitthvað. Þá fór ég
að leita að dæmum þar sem það er
sagt. Þannig varð það ljóð einhvern
veginn til, mér fannst ég verða að
skrifa ljóð þar sem „að stóla á eitt-
hvað“ kemur mjög oft fram. Þetta er
svona minni háttar bylting af minni
hálfu,“ segir hún kankvís. Bókin
kemur formlega út á þriðjudaginn,
17. júní. n
„Það er alltaf
verið að senda
fólki skilaboð um það
hvernig það eigi að vera.
Viktoría Hermannsdóttir
viktoria@dv.is
Hvunndagurinn
heillandi Þórdís sækir í
hversdagslegar sögur fólks í
skáldskap sínum.
Velúr Bókin er önnur ljóðabók Þórdísar.
Melankólía
fyrir miðaldra
Líklega er ég hvergi
eins fjarri draumum mínum
og á mesta annatíma
í umferðarsultu
í Ártúnsbrekkunni
í skammdeginu.
Nema ef vera skyldi
á KFC í Mosfellsbæ.
(Þórdís Gísladóttir)