Dagblaðið Vísir - DV - 29.08.2014, Blaðsíða 8

8 Fréttir Helgarblað 29. ágúst–1. september 2014
Hugo Boss söluaðilar:
Reykjavík:
Gilbert úrsmiður Laugavegi 62 s: 551-4100
Gullúrið–úra og skartgripaverslunv Mjódd s: 587-4100
Úra- og skartgripaverslun Heide Glæsibæ s: 581-3665
Meba Kringlunni s: 553-1199
Meba - Rhodium Smáralind s: 555-7711
Hafnarfjörður
Úr & Gull Firði-Miðbæ Hafnarfjarðar s: 565-4666
Keflavík:
Georg V. Hannah, úrsmiður Hafnargötu 49 s: 421-5757
Selfoss:
Karl R. Guðmundsson, úrsmiður Austurvegi 11 s: 482-1433
Akureyri:
Halldór Ólafsson úrsmiður Glerártorgi s: 462-2509
Akranes:
Guðmundur B. Hannah, úrsmiður Suðurgötu 65 s: 431-1458
Egilsstaðir:
Klassík Selási 1 s:471-1886
Úra- o skartgripaversl n
Heide Glæsibæ - s: 581 36 5
Mýta að konur leiti
uppi ofbeldismenn
n Bera ekki ofbeldishneigðina utan á sér n Ekki bara „ruddalegir karlar“
S
umir halda því fram að kon-
ur leiti uppi ofbeldismenn.
En í rauninni geta þær það
ekki, jafnvel þótt þær ætluðu
sé það. Þetta er fullyrðing
sem stenst ekki, maður veit nefni-
lega ekkert hverjir þeir eru,“ segir Sig-
þrúður Guðmundsdóttir, fræðslu- og
framkvæmdastýra Kvennaathvarfs-
ins. Hún segir heimilisofbeldi yfir-
leitt gerjast hægt og rólega. Það sé
því oft mjög lúmskt. „Það er ekki
eins og þessir menn stökkvi á konur
á fyrsta stefnumóti, lemji þær, skeri
eða nauðgi. Það yrði aldrei úr því náið
samband. Þetta gerist svo lúmskt og
smátt og smátt.“
Ættingjum oft mjög brugðið
Í DV á þriðjudag var sögð saga 22
ára stúlku sem varð fyrir fólsku-
legri árás af hendi sambýlismanns
síns nú í sumar, en hann stakk hana
meðal annars ítrekað með hnífum. Í
ljós kom eftir atvikið að hann hafði
áður sýnt af sér ofbeldisfulla hegð-
un í hennar garð, án þess að nokkur
vissi af því. En Sigþrúður segir algengt
að heimilisofbeldi fari leynt og því
sé ættingjum oft mjög brugðið þegar
það kemur upp á yfirborðið með svo
alvarlegum hætti.
Sjáum fyrir okkur ákveðna týpu
Stúlkan og sambýlismaður hennar
voru reglufólk og bæði í háskóla-
námi. Ættingjar stúlkunnar vissu ekki
til þess að maðurinn ætti sögu um
ofbeldi og hann bar það ekki utan á
sér að hann væri ofbeldismaður. Ætt-
ingi stúlkunnar, sem DV ræddi við,
lýsti honum sem feimnum strák. „Við
heyrum oft svona sögur. Það er engin
óregla og ofbeldismaðurinn lemur
ekki fólk á barnum eða lendir í pústr-
um hér og þar. Oft er þetta bara hinn
venjulegasti og elskulegasti maður,
að öllu jöfnu,“ segir Sigþrúður. Hún
segir það oft gera málin erfið, enda
ekki hlaupið að því að koma auga á
ofbeldismennina. „Við sjáum oft fyrir
okkur ákveðna týpu þegar við tölum
um ofbeldismenn, ruddalega karla.
En vandinn er sá að oftast sést ekkert
þess háttar.“
Heyrir alltaf eitthvað verra
Aðspurð hvort algengt sé að konur
sem leiti í athvarfið hafi orðið fyrir
alvarlegum líkamsárásum af hendi
eiginmanns eða sambýlismanns, seg-
ir Sigþrúður mörg dæmi um það. En
um 60 prósent kvennanna hafa hlot-
ið líkamlega áverka í sambandinu.
„Sumar konur sem koma til okkar
hafa aldrei verið beittar líkamlegu of-
beldi, en stærstur hluti hefur það þó.
Það getur verið allt frá marblettum og
litlum rispum upp í beinbrot, afrifið
hár, brunabletti og skurði. Það er allur
skalinn. Stundum hugsa ég með mér,
þegar ég heyri sérlega viðbjóðslegar
sögur, að nú sé ég búin að heyra allt
það versta og ekkert komi mér á óvart
lengur, en svo heyri ég alltaf eitthvað
nýtt, því miður.“
„Karlinn stjórnar á heimilinu“
Sigþrúður segir ýmsar kenningar
uppi um það af hverju sumir karl-
menn sýni eingöngu ofbeldisfulla
hegðun inni á heimilinu sínu. Heim-
ilisofbeldi sé þó flókið fyrirbæri sem
ekki verði útskýrt á auðveldan hátt.
Kenningar um kynjaójafnvægi eru
þó háværar hvað það varðar. „Það er
þessi þrautseiga mýta að karlmenn
eigi konurnar sínar og þeim beri að
hlýða. Karlinn stjórnar á heimilinu.“
Þá er önnur kenning sú að karlmaður
óttist að missa konuna sína og hann
reyni að halda henni hjá sér með því
að beita ofbeldi. „Þá erum við að tala
um niðurbrot. Konunni er talin trú
um enginn annar muni nokkurn tíma
vilja hana. Hún sé bara heppin að
eiga einhvern mann og muni aldrei
geta staðið á eigin fótum.“
Konur biðjast afsökunar
Úrræðið Karlar til ábyrgðar er fyrir
karlmenn sem beita heimilisofbeldi
og hefur, að sögn Sigþrúðar, gefið
góða raun. Vandamálið er þó hve
fáir nýta sér það. Enda eiga ofbeldis-
menn oft erfitt með að horfast í augu
við vandann. „Við sjáum það til dæm-
is á konunum sem koma til okkar að
margar þeirra líta ekki svo á að þær
búi við ofbeldi, þó að allir sem þekki
til viti að þær geri það. Þær biðjast
stundum afsökunar á því að vera að
koma. Þetta sé nú varla rétti staður-
inn fyrir þær. En svo segja þær skelfi-
legar sögur af ofbeldi. Maður ímynd-
ar sér því að ofbeldismennirnir líti
ekki síður á það þannig, að þetta sé
ekki ofbeldi sem sé í gangi á heimil-
inu.“ Sigþrúður segir þó til dæmi um
það að menn hafi lært að stýra hegð-
un sinni og breyta viðhorfum þannig
að þeir hafi hætt að beita ofbeldi. „En
stundum horfum við á eftir konum
fara aftur heim í óvarið umhverfi og
við beinlínis óttumst um líf þeirra.“ n
„Stundum hugsa
ég með mér, þegar
ég heyri sérlega viðbjóðs-
legar sögur, að nú sé ég
búin að heyra allt það
versta og ekkert komi
mér á óvart lengur, en svo
heyri ég alltaf eitthvað
nýtt, því miður.
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
solrun@dv.is
Sér margt ljótt Sigþrúður heldur oft að
hún hafi séð og heyrt allt það versta, en þá
kemur eitthvað nýtt. Mynd RóbeRt ReyniSSon
Heimilisofbeldi
Sigþrúður segir
gerendur heimilis­
ofbeldis oft venju­
lega og elskulega
menn.
Mynd SHutteRStocK
Atvinnuleysi er
3,3 prósent
Samkvæmt vinnumarkaðsrann-
sókn Hagstofu Íslands voru í júlí
2014 að jafnaði 195.500 manns
á vinnumarkaði. Af þeim voru
189.200 starfandi og 6.400 án
vinnu og í atvinnuleit. Atvinnu-
þátttaka mældist 84,9 prósent,
hlutfall starfandi 82,1 prósent og
atvinnuleysi var 3,3 prósent. Þetta
kemur fram í tölum sem Hagstof-
an birti á fimmtudag. Samanburð-
ur mælinga í júlí 2013 og 2014
sýnir að atvinnuþátttaka jókst um
0,9 prósentustig og hlutfall starf-
andi jókst um 1,1 stig. Hlutfall
atvinnulausra minnkaði á sama
tíma um 0,4 prósentustig. Í júlí
2014 var atvinnuleysi á meðal 16–
24 ára 4,6 prósent á meðan það
var 3 prósent hjá 25 ára og eldri.
Banvæn flensa
Svínaflensa, ættuð frá Afríku, er
að brjóta sér leið úr austri til æ
fleiri Evrópulanda. Þetta kemur
fram í tilkynningu frá Matvæla-
stofnun. Þar segir að um sé að
ræða alvarlegan sjúkdóm í svín-
um, sem í flestum tilvikum valdi
dauða. Sjúkdómurinn smitast
ekki yfir í önnur dýr eða menn,
en getur smitast með margvís-
legum hætti á milli landa; svo
sem með sæði, hráu kjöti af sýkt-
um dýrum, farartækjum, búnaði,
fatnaði og fleiru. „Smitdreifing
til nýrra landa er oftast rakin til
matvæla og lifandi svína.“ Sjúk-
dómurinn hefur verið landlægur í
Rússlandi í sjö ár en hefur dreifst
til nokkurra nágrannaríkja. Mat-
vælastofnun hvetur fólk til að taka
ekki með sér hrátt eða illa með-
höndlað svínakjöt til Íslands.