Gerðir kirkjuþings - 2002, Síða 16

flesta innan Þjóðkirkjunnar til þátttöku í þessari stefnumótun. Meðal annars fór fram rækileg
kynning og umfjöllun á Prestastefnunni á Egilsstöðum í júní sl. um stefnumótunina. Hér er
um gífurlega umfangsmikið og stórt verkefni að ræða og ég óska þess af alhug að
Þjóðkirkjan nái þeim háleitu markmiðum sem hún stefnir að í þessum efnum. Ráðgert er að á
Kirkjuþingi árið 2003 verði síðan lögð fram til afgreiðslu, tillaga um mörkun
framtíðarstefnu.
Um nokkurra ára skeið hafa viðræðunefndir af hálfu Þjóðkirkjunnar og ríkisins fjallað um
prestssetur og prestssetursjarðir og framtíðarskipan þeirra í eignaréttarlegu tilliti.
Viðræðumar hafa vissulega dregist mjög á langinn og vonir um að það sæi fyrir endann á
málinu áður en þetta Kirkjuþing kæmi saman bmgðust. Málið er þó komið á það stig að
fulltrúar ríkissjóðs í viðræðunum hafa lagt ffam tilboð sem felur í sér afhendingu 84
prestssetra og prestssetursjarða til Þjóðkirkjunnar til fullrar eignar og umráða ásamt vemlegri
meðgjöf. Um það tilboð náðist ekki samkomulag. Hér er hvorki staður né stund til að rekja
stöðu þessa máls nánar, en viðræðum verður haldið áfram og ég tel mikilvægt að það verði
farsællega leitt til lykta.
Á síðastliðnu ári reyndist nauðsynlegt að gæta vemlega aukins aðhalds í Qármálum ríkisins
til að ná endum saman og Þjóðkirkjan fór ekki varhluta af þeim aðgerðum, því að lögbundin
verðlagsuppfærsla sem koma átti á sóknargjöld og kirkjugarðsgjöld var ekki látin koma til
framkvæmda. Nú í haust var ákveðið að framlagið fái eðlilega uppfærslu frá fyrra ári og
engar ráðagerðir em uppi um frekari skerðingu á sóknar- og kirkjugarðsgjöldum.
Senn verða liðin fimm ár frá því að þjóðkirkjulögin tóku gildi. í lögunum fólust mörg
nýmæli, nýskipan og miklar skipulagsbreytingar. Þótt sitt hvað þurfi að lagfæra í þeim, hafa
þau að stofni til reynst vel. Nú fer og að reyna á byltingarkennt nýmæli sem var fólgið í því
að prestar skuli ráðnir tímabundið til 5 ára. Forvígsmenn prestastéttarinar töldu þetta ákvæði
afar slæmt, því að starfsöryggi presta gæti verið í uppnámi enda starf þeirra oft vandasamt.
Forsvarsmenn sóknamefnda töldu hins vegar afar kærkomið að fá ákvæði af þessum toga í
lögin, því að þótt prestar séu óháðir í embættisfærslunni, væm þess dæmi að samvinna prests
og safnaðar eða sóknamefndar gengi ekki upp. Ég hlýt að lýsa ánægju minni með það að
almennt virðist sem samstarf presta og sóknamefnda sé það gott að ekki þyki ástæða til að
auglýsa stöðumar að nýju, en það er sú leið sem annars væri rétt að fara, standi vilji safnaða
til þess.
Eitt atriði sem ég vil nefna við ykkur góðir kirkjuþingsmenn til umhugsunar, er skipulag
safnaðarstarfs Islendinga sem búa á erlendri gmnd. Á síðustu ámm hefur Islendingum sem
setjast að erlendis til lengri eða skemmri tíma fjölgað. íslensk fyrirtæki hafa í vaxandi mæli
hafið starfsemi á erlendri gmnd og samningar okkar við nágranna- og samstarfsríki okkar í
Evrópu hafa stórlega létt Islendingum að setjast að og starfa erlendis.
Þegar þannig myndast íslensk samfélög erlendis vaknar fljótlega þörfín á að koma skipulagi
á trúarlíf þess fólks sem samfélagið myndar. í nokkmm mæli hefur verið komið til móts við
þetta með samstarfi kirkju og ráðuneyta, en ég tel rétt að menn taki það til skoðunar að koma
á fastmótaðra skipulagi á kirkjustarf þjóðkirkjumanna á erlendri gmndu eins og við þekkjum
frá frændþjóðum okkar á Norðurlöndum.
Góðir þingfúlltrúar, um leið og ég þakka gott hljóð við ég óska Kirkjuþingi velfamaðar og
allra heilla í störfúm sínum og megi Guð vera með ykkur öllum.
12