Gerðir kirkjuþings - 2002, Síða 41

Sala og útleiga
Prestssetrin að Bergþórshvoli, Vatnsfirði, Ásum í Skafitártungu og Grindavík eru í útleigu.
Stjóm sjóðsins hefur til þessa ekki fengið heimild til að selja eignir þrátt fyrir að hún hafi
lagt til við Kirkjuþing að slík heimild fengist. Fyrirsjáanlegt er að nokkur prestssetur munu
bætast við í þennan hóp á næstunni og er þá mjög bagalegt í ljósi erfiðrar fjárhagsstöðu
sjóðsins að Kirkjuþing gefí ekki heimild til sölu eigna.
Á síðasta Kirkjuþingi var þó heimilað að selja Bólstað í Svartárdal og húsið að Hálsi II í
Fnjóskardal. Gengið var frá sölu á gamla prestssetrinu að Bólstað á árinu, en vegna ýmissa
mála var húsið á Hálsi II ekki auglýst og hefur það ekki enn verið selt.
Stjóm sjóðsins telur eins og áður það vera meginhlutverk hans að halda utan um prestssetur
starfandi presta. Fjárhagsstaðan hefur verið með þeim hætti að sjóðurinn er á engan hátt í
stakk búinn til að sinna því hlutverki sem skyldi. Sú skoðun er ítrekuð að telji Kirkjuþing að
eitthvert prestssetur sem hefur verið lagt niður sé sú eign, að hún eigi að vera í vörslu
kirkjunnar, þá þarf að færa hana undir eignasafn Kirkjuráðs þar sem fýrir em t.d. Skálholt og
fleiri eignir. Ef Kirkjuráð og Kirkjuþing telja það hlutverk Prestssetrasjóðs að annast um og
viðhalda þessum eignum þá verður að veita aukalega til Prestssetrasjóðs Qármunum til þessa
verkefhis.
Afgjald
Rétt og skylt að minnast á leigu og haldsbréf. Stjómin hefur endurskoðað leigu þ.e. afgjald
prestssetra og tók ný afgjaldsupphæð gildi ffá og með 1. júní s.l. skv. samþykktum reglum
þ.a.l. Hækkaði afgjaldið að meðaltali um rúm 4% frá síðasta ári. Alltaf er í gangi ákveðin
endumýjun á haldsbréfum varðandi nýja presta og afleysingar og tvö eldri mál em enn í
gangi.
Hlunnindi prestssetursjarða
Mikil umræða hefur orðið varðandi ráðstöfun á greiðslumarki sauðfjár á prestssetursjörðum
og var ætlun stjómarinnar að leggja fyrir Kirkjuþing tillögur að vinnureglum um hvemig
skuli fara með og ráðstafa greiðslumarkinu. Einn fundur var haldinn um málið með
Prestafélagi íslands.
Mjög skiptar skoðanir em um það hvemig hér eigi að halda á málum og er því rétt að leita
sem víðtækasts samráðs við þá aðila sem málið snertir. Landbúnaðarmálin sjálf í almennri og
pólitískri umræðu em í mikilli deiglu og gerjun nú sem undanfarin misseri.
Rétt þykir einnig að samningar við ríkið um prestssetrin fái einhvem endi áður en teknar em
bindandi ákvarðanir um þessi mál. Hér er einnig rétt að minna á tiltölulega nýfallinn
hæstaréttardóm sem kveður skýrt að máli í umræðuefninu og kann að segja það í raun, að rétt
sé að viðhafa aðrar reglur í þessu máli hjá sjóðnum heldur en verið hefur.
Til áréttingar á þessu er m.a. bent á að á síðustu ámm hefur verið í smíðum í
landbúnaðarráðuneytinu ný löggjöf um ábúð á jörðum og var ætlun ríkisstjómarinnar að
leggja fram frumvarp að nýjum ábúðarlögum á síðasta alþingi (2001 - 2002), en af því varð
ekki. Nú er endurbætt fmmvarp til skoðunar í ráðuneytinu og verður væntanlega lagt fyrir
alþingi á vetri komanda.
Stjómin hefur fengið að kynna sér hluta af þeim nýmælum, sem felast í þessu fmmvarpi og
falla þau sum hver að hugmyndum sem verið hafa uppi á Kirkjuþingi, m.a.um breytingar á
meðferð á hlunnindum jarða.
37