Gerðir kirkjuþings - 2002, Qupperneq 84

Lokaorð biskups íslands
Forseti, heiðraða Kirkjuþing. Það er komið að lokum og ég vil þakka þá miklu og góðu vinnu
sem Kirkjuþing 2002 hefur innt af hendi, góðan samstarfsanda og ánægjuleg samskipti og
góð kynni. Ég þakka góða forystu forseta Kirkjuþings, varaforseta, nefndarformanna og elju
þingheims og alla þá miklu vinnu sem starfsfólk þingsins hefur innt af hendi. Tilraunin tókst,
að stytta þingtímann verulega, og það er að þakka samstilltu átaki hinna mörgu, vandaður
undirbúningur á þar ekki síst hlut að máli og sá góði vilji þingmanna sem réði för í
þingstörfum öllum.
Ég áma nýkjömu Kirkjuráði heilla og bið þess að sá góði samstarfsandi sem þar hefur ríkt á
undanfömum ámm megi áfram ríkja í störfum okkar.
Þetta Kirkjuþing, sem senn verður slitið nú, er tímamótaþing. Það er hið fyrsta sem kjörið er
eftir kirkjulögunum nýju og hið fýrsta sem starfar við fúllmótað starfsregluverk sjálfstæðrar
Þjóðkirkju. Með þjóðkirkjulögunum varð afgerandi breyting á stöðu kirkjunnar og
starfsumhverfi og grundvallarbreyting á sambandi ríkis og kirkju. Þjóðkirkjan býr við
sjálfstæði að miklu leyti hvað varðar fjárhag og stjómun og nú er komin talsverð reynsla á
þessi lög og ég er ekki í vafa um að þau hafa reynst kirkjunni vel. Ég hef sagt það áður og
segi það enn að ég tel þau einhver merkustu tímamót í sögu kirkjunnar um langan aldur. Með
þeim lögum og meðfýlgjandi samningum er grundvöllur Þjóðkirkjunnar sem sjálfstæðs
trúfélags tryggður að vemlegu leyti.
Nú hefur Kirkjuþingi gefist tóm til þess að ræða og móta innri málefni kirkjunnar og það í
meira mæli en fyrr hefur verið. Kirkjuþing hefur afgreitt mál sem munu setja mark sitt á
kirkjulífið í landinu á komandi missemm og munu marka stefnu hennar til ókominnar
framtíðar. Ég treysti því að þessum mikilvægu stefnumótunum verði fylgt eftir og ég heiti á
nýkjörið Kirkjuráð í þeim efnum. Stefnumótunin gefur þeim öllum ómetanlegt tækifæri sem
vilja hafa áhrif á Þjóðkirkjuna og starf hennar og framtíð, og ég vona að sem allra flestir nýti
þau tækifæri og verði virkir þátttakendur í stefnumótun fyrir Þjóðkirkjuna í heild og mörkun
stefnu um mikilvæga þætti þjónustunnar í okkar fjölþætta og margbrotna heimi.
Kirkjuþing samþykkti að hefjast handa um stefhumótun í öldrunarmálum, stefnumótun
varðandi samstarf kirkju og skóla og lögð eru drög að stefhumótun í kirkjutónlistarmálum.
Allt eru þetta þættir sem verða á dagskrá kirkjunnar, sókna og safnaða og stofnana, þjóna og
starfsfólks kirkjunnar um land allt og munu móta biðjandi, boðandi og þjónandi Þjóðkirkju á
íslandi 21. aldar.
I setningarræðu minni minntist ég á samband ríkis og kirkju og hvatti til þess að við
stefnumótun Þjóðkirkjunnar verði hugað að því, í ljósi sívaxandi kröfu um aðskilnað, og ég
vil ítreka að okkur ber að hlusta á og taka alvarlega álit almennings í þessum efnum og leita
svara við hvað býr að baki. Þjóðkirkjan á að stuðla að opinni og einarðlegri og upplýstri
umræðu um þessi mál, vegna þess að þau senrta ekki bara formlega stöðu Þjóðkirkjunnar og
möguleika hennar til að þjóna hér í landi, heldur snertir það grundvöll þjóðmenningarinnar
og samfélagsins, grundvöll siðarins. Þjóðkirkjan er og á að vera óhrædd við að ræða þessi
mál af einurð og hún þarf ekki að vera í vöm.
En Þjóðkirkjan stendur ekki fyrir aðskilnaði heldur samstöðu. Þjóðkirkjan hefur verið
ómetanlegur vettvangur samstöðu í íslensku samfélagi sem sameinað hefur kynslóðir um orð
80