Peningamál - 01.05.2002, Qupperneq 9

með ótvíræðari hætti en áður til hjaðnandi eftir-
spurnar. Að sama skapi er útlit fyrir að verðlagsmark-
mið aðila vinnumarkaðar í maí náist, sem dregur
verulega úr óvissu um framhaldið. Tólf mánaða
verðbólga mælist enn mikil en mun hjaðna hratt á
næstu misserum sem fyrr segir ef svo fer fram sem
horfir.
Í síðustu spá bankans var ekki gert ráð fyrir að
2½% verðbólgumarkmið hans næðist fyrir árslok
2003. Til þess að það næðist þurfti gengi krónunnar
að styrkjast nokkuð frá því sem gert var ráð fyrir í
spánni eða að draga enn frekar úr spennu í þjóðar-
búskapnum. Hvort tveggja hefur gengið eftir. Því er
nú útlit fyrir að verðbólga verði komin inn fyrir 4½%
þolmörk verðbólgumarkmiðsins á þriðja fjórðungi
þessa árs, og fari stuttu síðar inn fyrir hin endanlegu
4% þolmörk sem taka gildi um næstu áramót. Útlit er
fyrir að 2½% verðbólgumarkmið Seðlabankans náist
á síðasta fjórðungi ársins 2003, en yfirlýsing
ríkisstjórnarinnar og Seðlabankans frá 27. mars 2001
gerði ráð fyrir að verðbólgumarkmiðinu yrði náð
fyrir árslok 2003.
Verðbólguhorfur til næstu tveggja ára hafa batnað
Spáð er 2,8% verðbólgu yfir þetta ár, sem er lítillega
minni verðbólga en spáð var í febrúar. Hins vegar
munar meiru á spánni yfir árið 2003. Nú er spáð
2,3% verðbólgu, en 3% í síðustu spá. Raunar er nú
spáð jafn mikilli verðbólgu árið 2003 og gert var í
október sl., en hækkun á spánni í janúar endurspegl-
aði hækkun á spám um alþjóðlega verðlagsþróun og
hækkun launa í samræmi við samkomulag aðila
vinnumarkaðar frá því í desember 2001. Á móti
þessu kemur styrking krónunnar síðustu mánuði og
hjöðnun umframeftirspurnar í þjóðarbúskapnum.
Eitt ár fram í tímann (til fyrsta ársfjórðungs 2003)
spáir bankinn 3,2% verðbólgu, en reiknar með að
hún verði komin niður í 2,3% næsta ár á eftir, sem er
undir verðbólgumarkmiðinu. Þetta eru mikil um-
skipti gangi spáin eftir, því að mæld á sama hátt var
verðbólgan 8,7% til fyrsta ársfjórðungs 2002.
Verðbólguspá bankans yfir þetta og næsta ár og á
milli ársmeðaltala er svipuð og spár sérfræðinga á
fjármálamarkaði (sjá rammagrein 3 bls. 11).
Forsendur verðbólguspár
Innflutningsverðlag. Nokkrar breytingar hafa verið
gerðar frá því í febrúar á forsendum verðbólguspár-
innar fyrir árin 2002 og 2003 í ljósi nýrra upplýsinga
og í fyrsta skipti eru birtar forsendur fyrir árið 2004.
Forsendur sem gefnar eru í spánni um þróun inn-
flutningsverðlags í erlendri mynt taka mið af útreikn-
ingum og spám Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og OECD
um þróun og horfur verðlags í alþjóðaviðskiptum og
framvirku verði á olíu á heimsmarkaði. Á þessu ári er
gert ráð fyrir u.þ.b. 1% lækkun milli ársmeðaltala í
stað óbreytts verðlags. Á næsta ári er gert ráð fyrir
heldur meiri verðhækkun fyrir áhrif bata í heims-
búskapnum, eða tæplega 2% í stað rúmlega 1½%
hækkunar í síðustu spá. Árið 2004 er gert ráð fyrir að
verðlag í alþjóðaviðskiptum leiti jafnvægis sem
8 PENINGAMÁL 2002/2
Tafla 1 Verðbólguspá Seðlabanka Íslands
Ársfjórðungsbreytingar
Breyting Ársfjórð- Breyting frá
frá fyrri ungsbreyting sama árs-
ársfjórð- á ársgrund- fjórðungi
ungi (%) velli (%) árið áður (%)
2001:1 0,9 3,4 4,0
2001:2 3,5 14,5 6,0
2001:3 2,3 9,7 8,0
2001:4 1,6 6,6 8,5
2002:1 1,0 4,2 8,7
Tölurnar sýna breytingar milli ársfjórðungslegra meðaltala vísitölu neyslu-
verðs.
Ársbreytingar (%)
Ár Milli ára Yfir árið
1999 3,4 5,8
2000 5,0 3,5
2001 6,7 9,4
Skyggt svæði sýnir spá.
2002:2 0,4 1,8 5,5
2002:3 0,8 3,2 3,9
2002:4 1,0 4,2 3,3
2003:1 0,9 3,7 3,2
2003:2 0,8 3,4 3,6
2003:3 0,5 2,1 3,4
2003:4 0,3 1,3 2,6
2004:1 0,6 2,3 2,3
2004:2 0,6 2,6 2,1
2002 5,3 2,8
2003 3,2 2,3