Vestfirska fréttablaðið - 16.12.1986, Blaðsíða 51
vestlirska
51
Litið um öxl á aðventu 1986
Eiríkur
Finnur
Greipsson,
Flateyri
Það er nú þannig með mig að
mér finnst yfirleitt nafli al-
heimsins vera hér á Flateyri, en
svo er stundum kippt ansi ó-
þyrmilega í mig og mér vin-
samlega bent á að svo sé alls
ekki. Ja, sér eru nú hver sann-
indin! Hvernig stendur þá á því
að það er alveg sama hvað við
tökum okkur fyrir hér á Flat-
eyri, það kemst næstum alltaf á
spjöld sögunnar. — Brynjólfur
biskup Sveinsson var prestur í
Holti áður en hann varð biskup.
Hér var stærsta hvalveiðistöð
landsins um aldamótin, ráð-
herrabústaðurinn var fluttur
héðan í Tjarnargötuna í
Reykjavík. Bræðurnir Gunnar
(Volvo), Ebenezer (Vör.umark-
aður), Snæbjörn (Hurðir o.fl.)
og Eiríkur heitinn (Strætó) Ás-
geirssynir voru fæddir og upp-
aldir á Flateyri. Ég gæti haldið
áfram með þessa upptalningu,
en lesandi minn góður, þú mátt
ekki halda að ég sé að upphefja
Önfirðinga — þetta eru bara
staðreyndir. Naflinn er nefni-
lega líka þar sem þú ert, já þú.
Af ýmsu er að taka þegar rifja
á upp helstu minnisstæðu at-
burði þess árs sem nú er að líða.
Það er hins vegar aðeins eitt mál
sem mér finnst bera höfuð og
herðar yfir önnur, og ekki að-
eins á þessu herrans ári 1986,
heldur allt frá því að ég komst
til vits (?) og ára. Þetta mál er
auðvitað Byggðamálið, sem
margir eru orðnir leiðir á að
ræða um, hvað þá heldur að
lesa um.
En höldum okkur við stað-
reyndirnar. Ein staðreyndin er
sú að við Flateyringar áttum
LANDSMET í fólksfækkun á
árinu 1985. Hinir fróðustu
menn hafa reynt að skilgreina
hvers vegna svo hafi farið.
Skýringin er einföld, fólkið
flutti, flutti suður á mölina og
taldi sig eiga meiri möguleika á
lífsbjörg þar en hér. Við höfum
líka átt Vestfjarðamet í fjölgun
milli ára, og eigum áreiðanlega
eftir að eiga það met nokkrum
sinnum enn, ef við fáum að ráða
einhverju um framtíð okkar
sjálf. Flateyringum fjölgar t.d. á
þessu ári. — Skýringin á fjölg-
uninni er sú sama og á fækkun-
inni, ekki satt? Ja, þú ert
kannski ekki sammála mér
núna?
Gott og vel, eru það kannski
samgöngumálin, félagsleg
þjónusta, fjölbreytileiki at-
vinnulífsins eða allur hinn fag-
urgalinn sem hefur orsakað
fjölgun milli ára í hinum ein-
stöku byggðarlögum á lands-
li
# ijj
Óskum starfsfólki okkar,
og viðskiptavinum
gleðilegra jóla.
Þökkum samstarfið og viðskiptin
á árinu, sem er að líða.
Pólstækni hf.
ísafirði
byggðinni. Ég'segi nei, það eru
afkomumöguleikar fólksins
sem ráða langmestu um bú-
setuval þess. Jú auðvitað eru
milljón atriði sem tína má til í
ýtarlegum skýrslum og athug-
unum hinna fróðustu manna,
þegar þessi „byggðavandi" er
krufinn til mergjar. — Er virki-
lega enginn sem vill trúa því að
við flytjum okkur milli staða,
vegna þess að við einfaldlega
fáum hærra kaup á nýja staðn-
um.
Tökum stað eins og Flateyri:
Hér er boðið upp á kennslu í
öllum 9 bekkjum grunnskólans,
hér er tónlistarskóli, glæn/
sundlaug, barnaheimili (að vísu
gamalt), elliheimili, heilsu-
gæslustöð með einn lækni og
hjúkrunarkonu (þrjár aðrar búa
í firðinum), félagsheimili, ný-
lenduvöruverslanir, brauðgerð,
bókabúð, matsölustaðir, vídeó-
leigur, gistiheimili, billiard-
stofa, saumastofa, „ljósastofur“
,flestar tegundir iðnaðarmanna,
dekkjaverkstæði, bílaleiga,
sparisjóður, áætlunarflug til
höfuðborgarinnar 4 sinnum í
viku, sjónvarp, útvarp (báðar
rásir RUV), bókasafn og fleira
og fleira, að ekki sé nú talað um
allt félagsstarfið: Kiwanis,
Lions, leikfélag sem sér um
margvíslega menningarstarf-
semi, kvenfélag, Slysavarnarfé-
lag og björgunarsveit, Rauða-
krossdeild, íþróttafélag, pólitísk
félög og þróttmikið æskulýðs-
starf. — Er þetta ekki bara tals-
vert?
Það er nefnilega sama hvern-
ig ég velti þessum málum fyrir
mér, ég kemst nær ætíð að þeirri
niðurstöðu að búsetan ræðst
mjög sterklega af þyngd pyngj-
unnar. Á undanförnum árum
hefur verið gert mikið átak í
uppbyggingu félagslegrar þjón-
ustu og eflingu samgangna sem
er nauðsynlegt að halda áfram
ef ekki á að fara enn verr en
orðið er. En grundvöllurinn
fyrir því að unnt verði að halda
byggð í dreifbýlinu, er að
tryggja afkomu fólksins sem þar
á að búa. Þá erum við komin að
grundvallarspurningunni:
„Hvernig getum við tryggt af-
komu íbúanna?“ Til þess að
geta svarað þessu þurfum við
fyrst að athuga eftirfarandi: Á
hverju lifum við Vestfirðingar?
Hvað er það sem ákveður
hversu mikils virði framleiðsla
og vinna okkar er? Hvaðan
kemur það fjármagn sem við
myndum með vinnu okkar og
hvert fer það? Hver ráðstafar
því sem við höfum aflað? Vita-
skuld er hægt að spyrja fleiri
spurninga, en ef við svörum
þessum spurningum og fáum
úrlausn í takt við svörin hjá
stjórnvöldum þá þarf ekki að
hafa áhyggjur af landsbyggð-
inni.
Byggð hér verður alls ekki
tryggð nema með öflugum
rekstri útgerðar, fiskvinnslu og
landbúnaðar. — Fyrirtæki í
þessum greinum verða að geta
boðið góð laun ef við viljum
snúa þróun undanfarinna ára
við. Það merkilega er nefnilega
að það geta þau sem standa sig,
og fyrirtæki hér á Vestfjörðum
hafa sýnt og sannað að þau geta
það. — En aðeins ef þau fá að
gera það á grundvelli frjálsrar
samkeppni, óháð valdboði frá
hinum og þessum vitringum og
stofnunum, sem alltaf eru að
gæta hagsmuna aðila sem eru
okkar málum óviðkomandi.
Gerum nú úttekt á því hvers
vegna (stundum!) hefur fjölgað
í sumum sveitarfélögum á
landsbyggðinni, frekar en að
vera sífellt að kjökra yfir því
hvað við eigum bágt, og þurfum
að sækja „ölmusufé“ til hins
opinbera — okkar er framtíðin
og möguleikamir, við
„sækjum“ ekkert til hins opin-
bera, við erum aðeins að fá lít-
inn hluta til baka af okkar fé.
Þau eru annars mörg málin
sem eru minnisstæð frá líðandi
ári, svo sem sveitarstjórnar-
kosningarnar, nú eða þá próf-
kjörin nú í haust vegna kom-
andi alþingiskosninga. Það er
berlega komið í ljós að prófkjör
eru gersamlega vonlaus aðferð
við að velja fulltrúa, hvort sem
er til sveitarstjórna, eða þá til
Alþingis, a.m.k. er ég þeirrar
skoðunar, en það væri fyllilega
efni í margar greinar að kryfja
þau mál öll til mergjar. —
Önnur mál sem miklu varða um
framtíð okkar og hafa verið
mikið til umræðu á árinu eru
t.d. aflakvótinn, samgöngumál-
in, húsnæðismálin og skólamál.
Ég vil enda þessar hugleið-
ingar mínar með því að óska
öllum gleðilegra jóla og farsæls
komandi árs, með von um að
við Vestfirðingar náum að taka
höndum saman á komandi ári
til þess að snúa vörn í sókn.
Vinnum að framgangi okkar
hagsmunamála, því þeir eru
hagsmunir allra landsmanna.
Eiríkur Finnur Greipsson
Óskum starfsmönnum okkar og viðskiptavinum
gleðilegra jóla, árs og friðar.
Þökkum samstarf og og viðskipti
á líðandi ári.
Vagninn, Flateyri
Gleðilega jólahátíð, þökkum
viðskipti á líðandi ári og óskum
farsældar og friðar á því nýja.
Vefstofubúðin
Gleðileg jól,
farsælt komandi ár.
Þökkum viðskiptin
á líðandi ári.
Verslun Greips Guðbjartssonar
Gleðilega jólahátíð, þökkum
viðskipti á líðandi ári og óskum
farsældar og friðar á því nýja.
Tískuhúsið, Ljóninu