Vestfirska fréttablaðið - 16.12.1986, Blaðsíða 49

Litið um öxl á aðventu 1986
49
Hugleiðingar
nokkurra
Vestfirðinga
um árið sem
er að líða
Stefán
Gíslason,
Hólmavík
Árið 1986 er senn á enda. Við
slík tímamót staldra menn
gjarnan við og láta hugann líða
yfir atburði síðustu mánuða. í
þeirri upprifjun kennir ævin-
lega margra grasa, og jafnvel
þeir, sem þykjast lifa tilbreyt-
ingarsnauðu lífi, rekast þar á
ýmislegt eftirminnilegt. En
hvað skyldi koma fyrst í hug-
ann?
í júní 1986 vaknaði nýstárleg
hugmynd á Hólmavík. Erfitt er
að staðsetja þann atburð eða
tímasetja, en einhvern daginn
varpaði einhver fram þeirri
spurningu hvort ekki væri hægt
að halda útihátíð á Skeljavík-
urgrundum um verslunar-
mannahelgina. Þar með rúllaði
boltinn af stað, lítill í fyrstu, en á
næstu vikum hlóð hann utan á
sig á allar hliðar og stækkaði
örar en nokkurn óraði fyrir.
Fundir voru haldnir. Þar var
m.a. rætt um hugsanlegan á-
góða og hugsanlegt tap af há-
tíðinni. Ágóðinn átti að renna
til byggingar félagsheimilis á
Hólmavík, en tapið — það
hlaut að bjargast einhvern veg-
inn. En hvað þurfti að gera til
að gera þessa hátíð að veru-
Litið um öxl á aðventu 1986
leika? Það var erfið spurning og
algilt svar vandfundið. Þó var
ljóst að nú varð að hreinsa
væntanlegt hátíðasvæði og ekki
mátti draga lengi að auglýsa
hvað til stóð.
Hreinsunin á Skeljavíkur-
grundum hófst einn laugar-
dagsmorgun seint í júní. Þarna
hefði mátt taka til hendi nokkr-
um árum fyrr, en eftir vasklega
framgöngu nokkurra dugnað-
arforka hafði fjaran og grund-
irnar í Skeljavík tekið ótrúleg-
um stakkaskiptum. Uppþom-
aðir þanghaugarnir í fjörunni
höfðu méira að segja verið rak-
aðir saman og fjarlægðir.
En hvað svo? Ekki var hægt
að bjóða 500 manns að dansa
við undirleik norðanbárunnar á
berum grundunum — þótt
hreinar væru. Nei, hér þurfti að
smíða danspall, ráða skemmti-
krafta og sitthvað fleira.
Það tók stuttan tíma að út-
vega skemmtikrafta. Reyndar
komust færri að en vildu. Þar
með var líka of seint að snúa
við. Á þessu stigi hefur líklega
einhverjum forsvarsmanni há-
tíðarinnar liðið eins og byrj-
anda í skíðastökki, sem er allt í
einu kominn niður í miðja braut
á háum palli og uppgötvar að
hann getur ekki snúið við. Eina
vonin er að leggja allt sitt í
stökkið. Þannig og aðeins
þannig getur hann komist hjá
slysi.
Áfram hélt vinnan. Dans-
pallurinn reis, raflagnir voru
grafnar í jörðu, vatnsleiðslur
sömuleiðis, gömlum skúr var
breytt í fyrirtaks hreinlætisað-
stöðu, rotþrær voru byggðar,
söluskálar risu, ráðist var í
vegagerð og svo mætti lengi
telja. Enginn hafði séð fyrir
hversu gífurlega vinnu þurfti að
leggja af mörkum. En þetta
varð að vera tilbúið nógu
snemma. Sumir lögðu nótt við
dag„ aðrir gerðu lítið, sumir
ekki neitt.
Verslunarmannahelgin nálg-
aðist með ógnarhraða. Undir-
búningur svæðisins var á loka-
stigi, en þar með var ekki allt
búið. Hátíðin hlaut að standa
og falla með því að nóg yrði af
starfsliði þegar á hólminn væri
komið. Einhver varð að selja
inn, einhver að selja veitingar
og öryggisgæslan varð að vera í
lagi. En hvað þurfti marga ör-
yggisverði? Voru 10 nóg, eða
þurfti kannski 100? Hvað yrðu
gestimir margir? Kannski 500
eða jafnvel 5000? Síðustu dag-
ana var mikið um spurningar en
lítið um svör. Og hvert svar
vakti nýjar spurningar.
Fyrr en varði var föstudagur-
inn 1. ágúst runninn upp bjartur
og fagur, en ískaldur. Stökkið
var hafið. Seinni part dagsins
tók fólk að streyma að —
hlæjandi ungt fólk í bílum af
öllum stærðum og gerðum frá
öllum landshornum. Þó voru á-
berandi flestir af Vestfjörðum.
Um síðir hófst fyrsti dansleikur
hátíðarinnar. Hvemig skyldi
þetta allt saman fara?
Nóttin var köld, hiti um
frostmark. Undir morgun færð-
ist ró yfir hátíðargesti. Engin
alvarleg óhöpp höfðu orðið inni
á hátíðarsvæðinu, en eitt bílslys
í grenndinni. Þetta virtist ætla
að blessast.
Laugardagurinn leið, laugar-
dagskvöldið, nóttin, sunnudag-
urinn. Flest gekk samkvæmt
björtustu vonum og fjöldi gesta
nálgaðist 1400. Líklega yrði
ekki tap á fyrirtækinu.
Síðasta nóttin heilsaði með
svartaþoku. Þetta var að verða
búið. Gestirnir virtust ánægðir
og taugar forsvarsmannanna
tóku að róast. „Skeljavík 86“
var orðin að veruleika og heyrði
senn fortíðinni til. Þetta hafði
tekist. I gegnum þokuna mátti
heyra, alla leið til Hólmavíkur,
síðustu ómana af tónlist Bítla-
vinafélagsins: „Ég er alveg
orðlaus....“
Stefán Gíslason.
Sigurður
Viggósson,
Patreksfirði
Ef litið er yfir líðandi ár eru
helst þrjú atriði sem koma upp í
hugann.
Fyrst er að nefna fund leið-
toga stórveldanna í Reykjavík
nú í haust. Þó lítið virðist hafa
gengið í átt til afvopnunar og
varanlegri friðar, er að búast við
að árangur fundarins eigi eftir
að koma í ljós á næstu misserum
og árum. Það sem helst ein-
kenndi fundinn út á við, var hið
nýja andlit leiðtoga Sovetríkj-
anna sem birtist í fjölmiðlum.
Hingað til hefur hið lokaða
þjóðfélag hans verið litið horn-
auga af vesturlandabúum. En
þessi nýja hlið gefur okkur
hugmynd um þá viðhorfsbreyt-
ingu leiðtogans, að vinna sínu
máli fylgi á opinn „vestrænan“
hátt meðal vestræns almenn-
ings. Um leið opnar hún augu
okkar fyrir því að gamla góða
bamstrúin, á allt það góða í
vestri og hið illa í austri, er
horfin.
Vissar efasemdir koma fram í
hugann um fullkomleika hins
„vestræna" og þá sérstaklega
þegar svo virðist sem stífni og
íhaldssemi einkenni afstöðu
leiðtoga Bandaríkjanna en létt-
leiki og lipurð leiðtoga Sovét-
ríkjanna.
Ný viðhorf eru að skapast og
ef ekki verður sýnt fram á
raunhæfar aðgerðir vesturveld-
anna í afvopnunarmálum og
takmörkun vígbúnaðar, er ekki
að vænta annars en að þau tapi
endanlega í áróðursstríðinu.
í öðru lagi hefur þetta ár, svo
og það síðasta fært íslensku
þjóðinni vissu um að það
markvissa átak gegn verðbólg-
unni, sem núverandi ríkisstjórn
hefur unnið að, er að skila ár-
angri og um leið skapast mögu-
leiki að vinna sig út úr efna-
hagsvandanum. Nú hafa skap-
ast nýir möguleikar fyrir efna-
hagslífið að þróast við eðlilegri
aðstæður, þó þjóðin verði áfram
að halda vöku sinni. Viss bjart-
sýni ríkir í þessu efni og er
nauðsynlegt að ekki verði gefið
eftir á þessu sviði og ber vissu-
lega að meta störf þeirra sem
lagt hafa sitt af mörkum við
lausn þessa vanda.
Þriðja atriðið snertir mig
persónulega en það var að ég
tók að mér oddvitastarf í sveit-
arfélagi mínu, Patrekshreppi,
eftir síðustu sveitarstjórnar-
kosningar. Sagt er að vandi fylgi
vegsemd hverri og víst er að
framundan er mikil vinna á
þessu sviði félagsmála. Á tím-
um samdráttar og vissrar nið-
urlægingar í hinum dreifðari
byggðum eru verkefnin fjöl-
mörg og sum nær óleysanleg, en
til þess eru vandamálin að tak-
ast á við þau. Brottflutningur
fólks úr fjórðungnum í átt til
þéttbýlissvæðis á suðvestur-
horninu hvílir þungt á flestum
sveitarstjómarmönnum. Það er
íhugunarefni hverjum íslend-
ingi, hvar sem hann býr á land-
inu, hve langt og lengi má gan-
ga í að herða svo að lands-
byggðinni að sjávarþorpin og
landbúnaðarsvæðin sem fram-
leiða meginhluta matvæla
landsins leggist í auðn. Fram-
leiðsla þessara greina er í senn
gjaldeyrisskapandi og gjaldeyr-
issparandi. Víst er að óheft
markaðshyggja leiðir aðeins til
stundarhagnaðar fárra þjóðfé-
lagsþegna, en ófarnaðar fyrir
heildina sé til lengri tíma litið.
Patreksfirði l.des. 1986
Sigurður Viggósson
Patreksfirði