Jón á Bægisá - 01.02.2007, Blaðsíða 105

SigurðurA. Magnússon
Blaðamaður í bundnu máli
NæstT.S. Eliot hefur ekkert enskumælandi skáld haft meiri áhrif á nútíma-
ljóðlist en W.H. Auden. Þessir skáldbræður eru í senn andstæður og hlið-
stæður. Glettni örlaganna réð því að Eliot sagði skilið við Amríku og gerðist
breskur þegn, en Auden kvaddi Bretland og settist að í Bandaríkjunum.
Þeir eiga það sammerkt að báðir voru þeir knúðir til sköpunar af örvænt-
ingu og vantrú á menningu samtímans, en hafa báðir fundið svör við lífs-
gátunni í kristnum trúarviðhorfum. Þó Auden hafi greinilega orðið fyrir
sterkum áhrifum frá Eliot, þá eru þessi tvö höfuðskáld samtímans næsta
ólík í öllum meginatriðum.
Fjölhæfni Audens er viðbrugðið, og hefur hann í þeim efnum ekki
átt sinn líka síðan Byron leið. Honum verður ekki skotaskuld úr því að
bregða sér í ham háfleygra mælskuskálda, og af sömu lipurð semur hann
nýtískulega slagara. Það ljóðform ku vart vera hugsanlegt sem Auden hefur
ekki fengist við — og alstaðar sýnir hann ótvíræða yfirburði. Slík fjölhæfni
getur samt verið til tjóns engu síður en gagns, meðþví slíkum snillingum
hættir til að skrifa of mikið. Hefur sú orðið raunin með Auden engu síður
en Byron. Magnið skyggir ef svo mætti segja á gæðin. Við könnumst við
þetta hjá sumum íslenskum skáldum, til dæmis Matthíasi Jochumssyni.
Eirðarleysið á Auden líka sameiginlegt með Byron, því hann hefur ver-
ið ‘heimshornaflakkari’ í enn ríkara mæli en hinn aðalborni skáldbróðir,
ferðast um alla Evrópu, Amríku og Asíu, síyrkjandi um það sem fyrir augu
bar, stríð og ógnir í Kína og á Spáni, frið og sveitasælu á Islandi.
Þegar ég hitti Auden hér í New York á dögunum var hann á leið til
sumardvalar á Italíu einsog hans er árlegur vandi. Ég spurði hann um
ferðalagið til Islands sumarið 1936, og lét hann vel yfir því, kvaðst hafa
hrifist af stórbrotinni og ósnortinni náttúru landsins, og væri ísaíjörður
einn þeirra staða á heimskringlunni sem hann mundi helst kjósa sér til
langdvala. A hinn bóginn þótti honum lítið til hangikjöts koma, kvað það
minna sig á ekkert frekar en skósvertu. Það er afturámóti haft fyrir satt af
sumum málvinum hans heima á Islandi, að hann hafi gengið með hákarl
uppá vasann hvar sem hann kom og vægast sagt lyktað ferlega!
á Jffiœýr/tá — Hann gat ekki hætt að ríma
103