Morgunblaðið - 24.09.2015, Blaðsíða 71

inu fyrir SÍBS, Samband ís-
lenskra berklasjúklinga. Sú
barátta heyrir nú að mestu for-
tíðinni til en varð ljóslifandi í frá-
sögn Rannveigar. Hún hafði
mikla frásagnargáfu, var ein-
staklega fróðleiksfús og
skemmtileg og gaf mikið af sér í
samskiptum við samferðafólk
sitt á öllum aldri. Okkur þótti af-
ar vænt um hana.
Utan samtakanna hittumst við
Rannveig stundum í Lyngási í
Garðabæ. Hús Fjölbrautaskól-
ans í Garðabæ lágu beggja meg-
in við byggingu sem hýsti
Fræðsluskrifstofu Reykjaness
þar sem hún starfaði og ég átti
stundum leið þar framhjá. Hún
heilsaði mér þá ætíð með virkt-
um, og við áttum stundum stutt
spjall. Minnisstæður er jólafund-
ur Gamma-deildarinnar sem
haldinn var á heimili mínu í des-
ember 2012. Í stað þess að halda
heim á leið eftir fundinn bað
Rannveig mig um að sýna sér
myndir mínar og muni. Við
gleymdum okkur saman í ys og
þys frágangs og jólakveðja. Ým-
islegt bar á góma og við vorum
sammála um að við vildum ekki
verða svo gamlar að hafa þyrfti
ofan af fyrir okkur. Þá var hún
92 ára.
Síðastliðið ár hefur Rannveig
notið hjúkrunar í Sunnuhlíð í
Kópavogi og nú er hún öll.
Gamma-systur færa henni inni-
legar þakkir fyrir áralangan fé-
lagsskap og vináttu og votta
börnum hennar og fjölskyldum
þeirra samúð á skilnaðarstundu.
Kristín Bjarnadóttir
formaður Gamma-deildar.
Rannveig Löve hefur kvatt
okkur, vinátta í 65 ár er rofin. En
minningarnar lifa og þær eru
margar og skemmtilegar.
Rannveig var litríkur per-
sónuleiki. Sterkustu drættirnir
voru baráttuvilji, kjarkur og
menntaþrá sem hún fékk svalað í
margskonar námi. Þekkingunni
skilaði hún út í samfélagið í
kennslu og samdi fjölda náms-
bóka fyrir byrjendur í lestri
ásamt starfsfélögum sínum.
Bækurnar voru að mörgu leyti
brautryðjandaverk. Hún var
mikil sögukona og átti auðvelt
með að segja sögu á svo einföldu
máli að byrjendur gætu lesið sér
til gagns. Og komin á eftirlaun
hélt hún áfram að semja létt-
lestrarbækur, sem alltaf var þörf
fyrir.
Árið 2000 kom út ævisaga
Rannveigar: Myndir úr hugskoti,
unnin með syni hennar, Leó.
Þetta er mjög fróðleg og lifandi
frásögn af því hvernig var að
alast upp í byrjun 20. aldar, bar-
áttunni við mannskæða berkl-
ana, menntun hennar og störf-
um.
Rannveig var alla tíð virk í
SÍBS og bar hag félagsins mjög
fyrir brjósti. Einu sinni á lands-
fundi samtakanna stóð hún upp
og hélt blaðalaust magnaða
hvatningarræðu. Hún kom frá
hjartanu og hitti beint í mark.
Hún „átti salinn“.
Þegar við kynntumst fyrir 65
árum var ég heima að gæta bús
og barna en hún komin út í at-
vinnulífið og þátttakandi í ýms-
um menningarviðburðum og
samtökum. Hún var fyrir mig
gluggi út í hræringar í samfélag-
inu og ég naut þess í ríkum mæli.
Einhvern tíma komum við á
þeirri venju að hittast í Norræna
húsinu eftir að vinnu hennar í
skólanum lauk og þá var púlsinn
tekinn á því sem efst var á baugi,
kíkt í nýútkomnar bækur og
málin rædd. Önnur venja varð til
seinna. Við hittumst á sunnu-
dagsmorgnum. Hún var þá
kannski löngu komin á fætur og
búin að baka eitthvað gómsætt,
sem hún kom með og við nutum
með kaffisopanum. Síðan fórum
við út í gönguferð meðan steikin
mallaði hjá mér í ofninum. Þetta
voru yndislegir morgnar og al-
veg ómissandi. Þessir sunnu-
dagsmorgnar héldust lengi – en
gönguferðirnar lögðust smám
saman af. Systir hennar Jóna
bættist í hópinn og við hittumst
til skiptis hver hjá annarri.
Rannveig varð 95 ára í vor og
var haldið upp á það með ýmsum
hætti. Sigrún, dóttir hennar, hélt
veislu á heimili sínu fyrir systur
hennar, afkomendur og vini. Það
var yndislega vel heppnuð veisla.
Rannveig mætti prúðbúin í
hjólastól, því hún hafði lærbrotn-
að nokkru áður, og var að sjálf-
sögðu miðpunktur samkomunn-
ar. Hún naut þess greinilega að
hitta svona marga úr fjölskyldu
sinni og sýndi engin þreytumerki
þótt margt væri um manninn og
mikið skvaldur. Hún hélt reisn
sinni fram til hins síðasta.
Þegar ég kom til hennar
þremur dögum fyrir andlátið
mókti hún mest og tók ekki und-
ir mas mitt. En þegar ég stóð
upp til að kveðja sagði hún heil-
lega setningu, sem ég svaraði
með einhverju sem fékk hana til
að brosa. Þetta bros mun alltaf
geymast í minningunni.
Ég sendi börnum hennar, Sig-
rúnu og Leó, og afkomendum öll-
um innilegar samúðarkveðjur.
Pálína Jónsdóttir.
Við kynntumst í kvennabók-
menntakúrsi hjá Helgu Kress í
Háskóla Íslands fyrir meira en
þrjátíu árum. Síðan höfum við
haldið hópinn, tólf konur, hist
reglulega og rætt kvennabók-
menntir. Rannveig Löve var elst
okkar, rúmum þrjátíu árum eldri
en við flestar, og lét okkur hinum
alltaf líða eins og við værum ung-
ar stúlkur.
Þegar við kynntumst átti
Rannveig að baki langan og far-
sælan kennsluferil þar sem hún
sérhæfði sig í lestrarkennslu,
einna fyrst kvenna hér á landi.
Hún miðlaði okkur af reynslu
sinni þegar við vorum flestar
ungar og óreyndar kennslukon-
ur. Til dæmis laumaði hún þeirri
hugmynd inn hjá okkur að ekki
væri nóg að kennarinn kenndi og
kenndi, það tryggði ekki endi-
lega að nemendur lærðu.
Fyrst og fremst var Rannveig
þó sögukona, í anda Karenar
Blixen. Eftirminnilegastar eru
sögur Rannveigar af uppvextin-
um í stórum systrahópi og af
berklunum. Rannveig var ung
móðir þegar hún smitaðist af
berklum og þurfti að dvelja lengi
lífshættulega veik á Vífilsstöð-
um, fjarri lítilli dóttur sinni. Þær
sögur snertu okkur djúpt.
Rannveig gat verið óborgan-
lega fyndin og háðsk, hún var
róttæk og réttsýn og alltaf var
gaman að vera með henni. Í
veislum á stórafmælum og öðr-
um tímamótum leshringskvenna
hélt Rannveig ræður þar sem
hún hrósaði leshringnum í há-
stert og talaði um hvað hún væri
heppin og þakklát fyrir að fá að
vera með „þessum ungu stúlk-
um“. Samt hlýtur hún að hafa
vitað að heppnin og þakklætið
var okkar, „ungu stúlknanna“.
Í ógleymanlegri Parísarferð
leshringsins fyrir nokkrum árum
tók Rannveig fullan þátt í dag-
skránni þótt hún hefði kannski
ekki alveg heilsu til þess. Hún
vildi ekki missa af neinu og hún
vildi alls ekki láta taka tillit til
sín, sagðist bara myndu leggja
sig þegar hún kæmi heim.
Frásagnargáfa Rannveigar
nýtur sín vel í endurminningum
hennar, Myndir úr hugskoti, sem
komu út árið 2000. Þar eru lýs-
ingar hennar á dvöl á berklahæl-
inu á Vífilsstöðum einstaklega
áhrifamiklar, nákvæmar og fal-
legar. Ég hef hvergi lesið betri
lýsingar á lífinu á hælinu.
Ég hitti Rannveigu í síðasta
sinn í byrjun júlí. Þótt hún væri
skemmtin að vanda leyndi sér
ekki að hún var orðin södd líf-
daga. Hún sagðist ekkert skilja í
því af hverju hún þyrfti að lifa
svona lengi.
Rannveig skrifaði þessi orð
inn í eintak mitt af Myndum úr
hugskoti: Með þakklæti fyrir
óteljandi ánægjustundir. Með
sömu orðum kveð ég Rannveigu
Löve.
Fyrir hönd leshringsins,
Ragnhildur Richter.
Lokið er löngu og ríku lífi
Rannveigar Löve, fyrrum
tengdamóður minnar. Ég kynnt-
ist henni ung og hún hafði sterk
áhrif á mig. Rannveig var mikil
baráttu- og hugsjónakona með
sterka réttlætiskennd og stál-
vilja. Uppeldið í stórum og sam-
heldnum systrahópi mótaðist af
ástríki og vinnusemi, sögum,
kvæðum, söng og gleði sem
markaði allt hennar líf.
Rannveig vissi ung að hún
vildi læra, öðlast menntun sem
gæfi starfsréttindi og jöfn laun á
við karla. Skólagangan hófst á
Vatnsleysuströnd þar sem fjöl-
skyldan bjó uppvaxtarárin.
Kennarinn, Viktoría Guðmunds-
dóttir, vakti umhverfisvitund
Rannveigar og lauk upp heimi
mennta og fræða. Hún hvatti til
þess að Rannveig fengi að halda
áfram námi en efnin voru lítil og
ómegðin mikil, full þörf fyrir all-
ar vinnufærar hendur heima.
Foreldrunum hefur þó verið ljóst
hvað í dótturinni bjó og ferming-
arárið var hún einn vetur í Mið-
bæjarskóla og síðar annan vetur
í Flensborg.
Eftir að fjölskyldan flutti að
Réttarholti í Sogamýri var
Rannveig í vist á vetrum en við
bústörf á sumrin. Námsþráin
hvarf henni þó ekki og með út-
sjónarsemi fann hún leið til að
komast í Kennaraskólann. Hún
átti þó eftir eitt ár þegar hún
giftist vorið 1941 skólabróður
sínum, Guðmundi Löve, og eign-
aðist frumburðinn, Sigrúnu. Því
varð bið á að hún lyki prófi.
Auk þess smituðust þau Rann-
veig bæði af berklum og við tók
áralöng vist á Vífilsstöðum og
Reykjalundi.
Eftir fæðingu sonarins, Leós,
vildi Rannveig ljúka náminu.
Guðmundur var ekki heilsu-
hraustur, hún þekkti vel hve
berklar voru óvægnir og vildi
geta séð fyrir sér og börnunum
ef illa færi. Hún sótti því um og
fékk styrk til að ljúka kennara-
prófi. Á þessum árum nægði ekki
að vera hæfur heldur þurfti líka
að geta talað sínu máli. Rannveig
vílaði það síst fyrir sér en fékk
þó ekki fasta kennarastöðu fyrr
en 1954. Rannveig var mikill
fræðari og dáð af nemendum sín-
um. Hún fræddi börnin um nátt-
úruna og umhverfi sitt auk hefð-
bundinna námsgreina. Áhuginn
beindist fljótt að lestrarkennslu
seinfærra barna og enn beitti
hún viljastyrk sínum til að fá árs-
leyfi til sérnáms í Noregi og síð-
ar í Danmörku. Er heim kom
leiðbeindi hún öðrum og samdi
lestrarbækur meðfram kennslu.
Á sextugsaldri settist Rann-
veig enn á skólabekk, nú í Há-
skóla Íslands til að nema dönsku
og bókmenntir. Að því námi
loknu naut hún þess að vera í
bókaklúbbi með 40 árum yngri
skólasystrum sínum og veit ég að
þær nutu ekki síður góðs af visku
og víðsýni Rannveigar.
Áhugasvið Rannveigar spann-
aði auk bókmennta einnig tón-
list, leiklist og myndlist. Kvenna-
barátta var henni hjartans mál
og hún sinnti margvíslegum fé-
lags- og menningarstörfum.
Hugðarefnin voru mörg en samt
hafði hún alltaf tíma fyrir fólkið
sitt.
Barnabörnin nutu frásagnar-
gáfu ömmu sinnar og þeim
kynnti hún æskuslóðirnar á
Ströndinni og lónin fallegu við
Straum eru „lónin hennar
ömmu“. Hún kenndi þeim að
þekkja blómin, fuglana og fjöllin
á Þingvöllum og gaf þeim fræð-
andi bækur með fallegri áritun.
Ég kveð kæra tengdamóður
mína með söknuði og votta af-
komendum hennar og systrum
djúpa samúð.
Eygló Guðmundsdóttir.
HINSTA KVEÐJA
Langamma er hjá okkur
öllum. Hún dó sunnudaginn
13. september 2015 og er
hjá Guði
og elskaði okkur út af líf-
inu.
Hún er hetjan okkar
allra og við elskuðum hana
líka.
Andri Þór, níu ára.
 Fleiri minningargreinar
um Ranjnveigu I. E.
Löve bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
MINNINGAR 71
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. SEPTEMBER 2015
✝ Auður Frið-riksdóttir
fæddist í Reykjavík
16. september
1949. Hún lést 10.
september 2015.
Foreldrar Auðar
voru Friðrik H.
Sigurðsson, f. 11.
febrúar 1914, d. 29.
febrúar 2000, og
Guðríður Lilja Guð-
mundsdóttir, f. 13.
ágúst 1924, d. 22. janúar 2010.
Eiginmaður Auðar var Jón
Einarsson, f. 9. júní 1948, d. 5.
maí 2011.
Dóttir Auðar og Jóns er
María Ósk, f. 31. október 1976,
hennar maki er
Stefán Kjart-
ansson, f. 23. nóv-
ember 1968. Börn
þeirra eru Daníel
Þór, f. 10. maí 1997,
Auður Jóna, f. 14.
júlí 2005, Einar
Ingi, f. 19. júlí 2011,
og Ingibjörg Lilja,
f. 10. desember
2012.
Auður vann ýmis
störf gegnum ævina en síðustu
18 árin vann hún á hjúkr-
unarheimilinu Skógarbæ.
Útförin fer fram frá kirkju
Óháða safnaðarins í dag, 24.
september 2015, kl. 14.
Í dag verður borin til grafar
Auður Friðriksdóttir, starfsmað-
ur í Skógarbæ. Ár er síðan Auður
fór í leyfi þar sem hún átti að
byrja í lyfjameðferð vegna veik-
inda sinna. Fyrstu mánuðina
virtist sem meðferðin hefði tilætl-
uð áhrif, Auður bar sig vel og var
full bjartsýni, en í lok sumars var
ljóst að ekki yrði ráðið við meinið
og meðferð var hætt. Ég hitti
Auði skömmu áður en hún lést,
hún ræddi við mig um sjúkdóm-
inn og vissi greinilega að hverju
stefndi.
Auður kom til starfa í Skóg-
arbæ fljótlega eftir að starfsemi
hófst 1997, hún byrjaði að vinna
við ræstingar en var síðan með
umsjón þvottahúss frá því að það
var opnað allt til dauðadags. Á
tímabili stjórnaði hún bæði
þvottahúsi og ræstingum. Auður
var mjög vinnusöm og ósérhlífin,
nákvæm í sínum störfum og skil-
aði vel öllu því sem henni var falið
að gera.
Hún gerði kröfu til starfs-
manna sinna um að vinna vel þau
verk sem þeim voru falin en hún
hlúði líka vel að þeim, ef þannig
stóð á gengu þeir fyrir og hún lét
sjálfa sig mæta afgangi. Auður
var mjög hreinskilin, lá ekki á
skoðunum sínum og lét heyra í
sér ef hún var ekki sátt við hlut-
ina en hún tók vel á málum og
fann lausnir. Auður missti eigin-
mann sinn, Jón, fyrir fjórum ár-
um en hann hafði þá verið sjúk-
lingur til marga ára. Lífið hennar
snerist um að hlúa að og hugsa
um Jón, hún stóð eins og klettur
við hlið hans í veikindum hans.
Einkadóttir þeirra er María og
voru þær mæðgur mjög nánar,
Auður var alltaf reiðubúin að
rétta henni hjálparhönd með
börnin, en barnabörnin eru fjög-
ur. Tvö elstu hafa verið mikið hjá
ömmu sinni en henni þótti miður
að hafa ekki haft heilsu til að
kynnast betur þeim yngri.
Það er skrítið að kveðja sam-
starfskonu eftir öll þessi ár. Ég
vil þakka Auði fyrir hennar góðu
störf gegnum árin; það var gott
að geta treyst henni fyrir þeim
verkefnum sem hún sinnti og hún
var sannarlega traustsins verð.
Ég votta Maríu og fjölskyldu
hennar samúð mína á þessari erf-
iðu stundu.
Hrefna Sigurðardóttir.
Auður
Friðriksdóttir
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
JÓNASÍNA ÞRÚÐUR
KRISTJÁNSDÓTTIR
frá Fremri-Hjarðardal í Dýrafirði,
lést á hjúkrunarheimilinu Grund
17. september. Útförin fer fram frá
Neskirkju þriðjudaginn 29. september kl. 13.
.
Steinar Gunnarsson Margrét Björgvinsdóttir
Styrmir Gunnarsson
Börkur Gunnarsson María Jónsdóttir
Gunnar Steinarsson Janne Andreasen
Þrúður Steinarsdóttir
Orri Steinarsson
Hlynur Steinarsson
Johanna Stumm
Gunnar Freyr Barkarson
Freyja Barkardóttir
Steinar Stefánsson Mette Dahlman Christensen
Ísey Orradóttir Lightart
Salka Sofie H. Steinarsd.
Nói Orrason Ligthart
Merle Röttger
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir, amma og langamma,
JÓNA GRÓA SIGURÐARDÓTTIR,
fyrrverandi borgarfulltrúi,
Sléttuvegi 31,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum við Hringbraut
17. september síðastliðinn. Útförin fer fram frá Bústaðakirkju
þriðjudaginn 29. september klukkan 13.
.
Guðmundur Jónsson,
Ingunn G. Guðmundsdóttir, Magnús Andrésson,
Sigurður Guðmundsson, Guðný Ívarsdóttir,
Helga Guðmundsdóttir, Jóhann Gíslason,
Auður Björk Guðmundsdóttir, Ægir Birgisson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og
langafi,
KETILL VILHJÁLMSSON,
fyrrv. bifreiðastjóri,
Túngötu 5, Keflavík,
lést á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja
mánudaginn 21. september. Útförin fer fram
frá Keflavíkurkirkju fimmtudaginn 1. október klukkan 13.
Blóm og kransar eru afþakkaðir en þeim sem vildu minnast
hans er bent á styrktarsjóð Kirkjuvogskirkju í Höfnum,
0542-26-2902, kt. 690169-0299.
.
Magnús Ketilsson, Auður Tryggvadóttir,
Sigurgísli Ketilsson, Halldóra Jóhannesdóttir,
Páll Ketilsson, Ásdís B. Pálmadóttir,
Valur Ketilsson, Hjördís Hilmarsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
GUNNLAUG KRISTJÁNSDÓTTIR,
GULLÝ,
Hamraborg 14, Kópavogi,
lést á heimili sínu sunnudaginn
20. september. Útför hennar fer fram frá
Kópavogskirkju miðvikudaginn 30. september klukkan 13.
Blóm eru vinsamlega afþökkuð en þeim sem vilja minnast
hennar er bent á Krabbameinsfélagið.
.
Gunnar Már Óskarsson,
Brynhildur S. Óskarsdóttir,
Óskar Elvar Óskarsson, Charlotte Vest Pedersen,
Óskar Finnur Gunnarsson, Harpa Sif Arnarsdóttir,
Bryndís Gunnarsdóttir, Steingrímur Sigurðarson,
Daði Freyr Gunnarsson,
Leifur Óskarsson, Karen Ósk Björnsdóttir,
Kristján Már Óskarsson,
Ísak Funi, Hrafn og Hjörtur.