Skólavarðan - 01.12.2012, Blaðsíða 21

21
Skólavarðan 2. tbl. 2012málþing
Mikil umræða hefur átt sér stað um símenntun og starfsþróun
kennarastéttarinnar að undanförnu. Margir líta svo á að
málaflokkinn skorti stefnu og kerfisbundna framkvæmd.
Yfirsýn vanti yfir framboð og eftirspurn og hvernig fjármagnið
nýtist og dreifist sem til símenntunar fæst. Auk þess þurfi
að verja mun meira fé til þessa málaflokks en nú er gert.
Undanfarið ár hefur samstarfsnefnd unnið að úrbótum á
símenntunarmálum kennara en sú vinna á sér talsverðan
aðdraganda.
Mennta- og menningarmálaráðuneytið, Kennarasamband
Íslands, Háskóli Íslands, Háskólinn á Akureyri, Listaháskóli
Íslands og Samband íslenskra sveitarfélaga efndu til samstarfs
sín á milli og til þess að vinna að málinu var stofnuð ritstjórn
til að undirbúa upplýsingaveitu um símenntun. Stýrihópur
hefur síðan unnið að því að koma markmiðum samstarfsins
í framkvæmd. Í honum sátu Sigurjón Mýrdal frá ráðuneytinu,
Guðfinna Harðardóttir frá Sambandi íslenskra sveitarfélaga,
Elna Katrín Jónsdóttir frá KÍ og Jón Torfi Jónasson fyrir
háskólana þrjá. Starfsmaður hópsins var Edda Kjartansdóttir.
Afrakstur vinnunnar er ítarleg skýrsla og sú ákvörðun
ráðherra að stofna fagráð um símenntun/starfsþróun
kennara. Yfirlýsingu Katrínar Jakobsdóttur mennta- og
menningarmálaráðherra um þessa ákvörðun var fagnað á
málþinginu í Bratta þann 18. október sl.
Fagráð stilli saman strengi hagsmunaaðila
Í Skólastefnu KÍ eru settar fram áherslur um starfsþróun og
aðildarfélög KÍ fylgja þeim eftir í kjarasamningum. Undanfarin
ár hafa félögin unnið sérstaklega að eflingu þessa þáttar en
mikilvægt er að honum verði komið í fastari skorður en nú er.
Ekki er nógu ljóst hvort skólum eða faghópum standi til boða
námskeið eða kerfisbundinn stuðningur við þróunarstarf sem
skipulagt er í samræmi við stefnu skólayfirvalda eða kröfur
síbreytilegs umhverfis. Það skortir stefnu til langs tíma sem
sveitarfélög, skólar, sjóðir og fræðsluaðilar geta horft til við eigin
stefnumótun og útdeilingu fjár. Þá vantar leiðsögn um framboð
fræðslu, ráðgjöf og mögulegan stuðning. Samstarfsnefndin lagði
því til við ráðherra menntamála að fagráð yrði stofnað til koma
góðri skipan á þessi mál. Fagráð um símenntun/starfsþróun
kennara verður sameiginlegur vettvangur hagsmunaaðila sem
fjalla um málaflokkinn þ.e. kennara sjálfra, vinnuveitenda
þeirra og háskólanna þriggja sem mennta kennaraefni. Auk
þess sem þegar hefur verið nefnt er ráðinu ætlað að stilla saman
strengi hagsmunaaðila og leita upplýsinga um helstu strauma
og stefnur í starfsþróun kennara.
Mikilvægur áfangi í
starfsþróunarmálum kennara
Ákveðið að stofna fagráð um símenntun og starfsþróun kennara.
Málþing um símenntun kennara í Bratta
tekið þátt í stefnumótun um eigin símenntun og að félagsmenn
KÍ þurfi að geta stundað rannsóknir á skólastarfi.
Elna Katrín sagði að skólastefna KÍ sýndi að símenntun og
starfsþróun sé kennurum ofarlega í huga og þar gætti óþreyju og
óánægju með litlar framfarir í málaflokknum um áratugaskeið.
Þannig telji kennarasamtökin að mikið vanti upp á að kennarar
eigi kost á símenntun og starfsþróun í samræmi við menntun
sína, starfsvettvang og námsþarfir. Hún benti á að aðstöðu til
þess að stunda starfsþróun væri einnig mjög ábótavant.
Að sögn Elnu blasir við að fjármagn til símenntunar hafi
minnkað fremur en aukist – og það eigi ekki bara við um
árin eftir hrun, möguleikar á því að stunda framhaldsnám
meðfram starfi hafi almennt ekki batnað þó námsframboð í því
skyni hafi aukist. Loks benti hún á að launuðum námsleyfum
hefði ekki fjölgað lengi né réttur til þess að njóta þeirra verið
tryggður betur.
Kennarafélögin binda vonir við fagráð út frá sjónarmiðum um
mikilvægi samræðu og samstarfs, um kerfisbundna umfjöllun
og yfirsýn og mikilvægi sameiginleg stefnumótunar. „Við
gerum okkur hins vegar grein fyrir því, og tölum af reynslu, að
veldur hver á heldur. Allir aðilar samstarfsins þurfa áfram að
vinna í sínu baklandi að framgangi málefnisins. Þeir verða svo
sameiginlega að afla málinu fylgis úti í samfélaginu,“ sagði Elna
Katrín að lokum.
Það kom í hlut Elnu Katrínar að kynna aðalfyrirlesara mál-
þingsins, John MacBeath prófessor emeritus frá háskólanum í
Cambridge. Hann flutti erindið „The Importance of Continuous
Professional Development, some Alternative Routes“. Bjarni
Benedikt Björnsson framhaldsskólakennari gerir grein fyrir
erindi hans á bls. 27 - 28 hér í blaðinu.