Félagsbréf - 01.06.1963, Side 12

þó hér að. Voru ekki dýramyndirnar
gerSar til aS heyja veiSisældar? Var
þá ekki safnazt saman undir breiS-
hvolfunum? Til eru myndir af mönn-
um meS grímur og í dýraham á bergi
hellanna, þeir bera til fætur, leikiS
er og á hljóSfæri. Þeir eru mjög
margir á steinflögum. Frjálslega
dregnir aS jafnaSi eru furSukarl-
ar þessir og iSa fyrir sjónum. Hér
er ein hamveran. ÞaS er rista í hell-
inum Combarelles í Dordogne. Er
bent á, aS gerviS minni á mammút-
fíl. (Mynd 2). Hamirnir eru af ýms-
um dýrum. Raymond Lantier kveSst
geta greint í hamklæddu myndunum
ímynd máttarvera ofar skepnum og
mönnum. Skal þaS ékki rakiS*. VeriS
getur, aS seiSur hafi veriS framinn í
sjálfum hellunum, myndirnar veriS þá
eins konar sviSskrúS þeirra, er frömdu
og aS voru. Er hermt, aS fundn-
ar séu alls sjötíu og fjórar myndir,
er sýna hamskrýddu verurnar og
grímuklæddu, og í hellunum hafa
fundizt hljóSpípur. Aldrei er nú
unnt aS bregSa upp aftur allri hegS-
un og hætti manna svo óralangt aftur
í örófi aldanna, þannig aS trúverSugt
verSi í sérhverju tilliti, en hér, aS
hljóSfæri liggi í myndskrúSshellum, er
dálítil brú yfir til þess, og viS fleira
má glíma.
Víkjum nú aS bólstaSasamhvarfinu.
Því miSur er svo háttað ennþá, aS
ekki hefur tekizt nema sjaldan aS sanna
tengsl bergþilsmynda og nálægra eSa
* Raymond Lantler, La Vie Prchistoriquc,
bls. 134. Verks þessa gat ég í fyrra helmlngi
greinarinnar.
aðlægra mannvistarlaga, svo náið megi
telja. I bók sinni um hellinn Lascaux,
sem fannst 12. sept. 1940, og er nú
víðfrægur, segir höfundur, franska
vísindakonan Annette Laming, frá því,
hvernig miðar við slíkt á hellasvæðinu
kringum og austur frá Les Eyzies,
þorpi við mót ánna Vézére og Beune
í Dordogne í Mið-Frakklandi, en
Lascaux er í dal Vézére og sunnan
megin, gegnt þorpinu Montignac. Það er
norðan hennar og liggur þar þjóðvegur-
inn. Aðeins á fjórum stöðum alls á
þessu svæði hefur verið sýnt fram á náið
samband bergmynda og aðlægra mann-
vistarlaga með skírskotun til jarðlegu
hluta. Er það við býlisskútana Labatut,
Blanchard og Le Poisson og berg-
rimina Cap Blanc.* Ég gæti trúað, að
hlutfall sé mjög í horfi sem þessu á
öðrum þeim svæðum, er bergmyndir
geyma og telja mætti hliðstæð í ágripi.
Lascauxhellir er austast á Les Eyzies-
svæðinu. Sjáum það nánar, áður en
við höldum lengra um hið ofangreinda
samband. og staðsetjum það og helztu
kennileitin. ÞaS er í deild Périgeux
sýslu, sem nefnist Sarlat, er hún suð-
austarlega í undæmi þessu. Périgeux
sýsla, er ég nefni svo, er héraðið
Dordogne, þegar fylgt er héruð-
um Frakklands (départments). Eru
aðalatvinnuvegir hér ræktun korns,
ávaxta og annars jarðargróða. íbúa-
fjöldi er sagður 387 000 manns. Um
Sarlat rennur Vézére-á úr norð-austri,
og sunnan að henni og austan þveráin
Beune. Eru ármót við þorpið Les Ey-
* Annette Laming, Lascaux, Penguin bæk-
ur, 1959, bls. 34.
8 FÉLAGSBRÉF