Félagsbréf - 01.06.1963, Qupperneq 59

Og náttúruelskandi; í beztu ljóðum
hans er einfaldri, stundum dálítið
óljósri, tilfinningu fenginn einfaldur
ljcðrænn búningur, en ]>ar fyrir yfrið
vandaður og fágaður; þessi ljóð eru
gjarna náttúrumyndir. Dæmi þess hátt-
ar ljóða úr Heiðnuvötnum eru Um
Glókoll og sumartuiiglið, Butraldi,
Fiðluklettar, Vorstef á ýli, Á ferð;
með þessum ljóðum skipar Þorsteinn
Valdimaisson sér sess með hinum hug-
þekkari skáldum okkar. í stað þess að
fjölyrða um þessi prýðilegu litlu
Ijóð leyfi ég mér að tilfæra hér hið
síðastnefnda; það er dæmi þess hver
Þorsteinn er þar scm hann er beztur:
Ondvert rís brattur ásinn
— óttusvalinn ber
angan að vitum mér
frá regnvotum birkigreinum —
þungfær vagninn, þreytan
og þokan í regnvotum greinum —
og vegurinn þar sem bann kemur
ofan klifið framundan mér
með knippi af morgungeislum
brumandi á herðum sér.
Ó. J.
■Fingraœfingar
Jökull Jakobsson:
Næturheimsókn. Sögur.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs,
Reykjavík 1962.
í þessari bók Jökuls Jakobssonar
eru sex smásögur, og er það úrval úr
sögum þeim sem hann hefur skrifað
á allmörgum undanförnum árum og
birt á víð og dreif í blöðum og tíma-
ritum. Viðfangsefni Jökuls eru gjarna
,.tímabær“ og stundum með gagnrýnis-
broddi, frásagnarhátturinn einfaldur í
sniðum, raunsær; sögurnar bera allar
vott hlýlegri samúð með lítilsmegandi
smáfólki, sem a.m.k. stundum má sjá
sem fulltrúa horfinna lífshátta á ís-
landi (sbr. Jafnvægi í byggð lands-
ins). Skip koma aldrei aftur, elzta
sagan í bókinni og sú sem stendur þar
fremst, sker sig helzt úr; þar er stíll-
inn óeðlilega upphafinn og hátíðlegur,
mætti jafnvel kalla hann forskrúfaðan.
Eg hef áður vikið að hinum róman-
líska og dálítið hátíðlega mannskiln-
ingi Jiikuls (þar sem rætt var um leik-
ritið Hart í bak í Félagsbréfi 28) og
vanda hans að samræma þennan skiln-
ing raunsærri umhverfislýsingu; hér
má sjá þessi vandkvæði í frummynd.
J öðrum sögum bókarinnar leggur
Jökull minni stund á persónukönnun;
þær eru uppmálamr „raunsærra“
mannlífsmynda með hefðbundið og
kunnuglegt sögufólk í blutverkum. Hér
eru gamlir bændur, einn uppflosnað-
ur og orðinn klósettmaður á mölinni,
annar með falleraða dóttur endur-
heimta úr Reykjavík; hér er gömul
kona sem unni bezt gauksunganum í
hreiðrinu; hér eru kokkálaðir smáborg-
arar, annar varnarlaus gegn reykvískri
v.ertshússhetju, hinn gegn borðalögðu
„varnarliði“. Síðastgreinda sagan (Far-
ið uppá Skaga) er hin eina í bókinni
sem er í hreinum vikublaðsstíl, en þar
fyrir er hún á sinn hátt hnyttin og
hittin, sbr. broddinn í sögulokin.
Söguefni brestur Jökul Jakobsson
FÉLAGSBRÉF 55