Morgunblaðið - 30.10.2015, Blaðsíða 27

UMRÆÐAN 27
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. OKTÓBER 2015
Smáralind | Kringlunni | Reykjanesbæ | Sími 511-2022 | www.dyrabaer.is – fyrir dýrin þín
Kattafóður
–Aðeins það besta fyrir köttinn þinn!
Heilsa ykkur kær-
lega. Þarna datt
sprengjan.
Í net-Vísi var fyrir
skömmu sagt frá því
að stuttu braut
Reykjavíkurflugvallar
verði lokað innan
skamms, vegna bygg-
ingakrana, sem ætlað
er að reisa nær suður-
enda hennar, en þetta
er vegna áforma „Valsmanna“ að
byggja þarna hús!
Á ég að trúa því að ríkisstjórnin
ætli að láta það viðgangast?
Í ágætri og vel framsettri grein í
Morgunblaðinu föstudaginn 24.
október síðasta, „Neyðarbrautin,
þáttur SGS og borgarstjóra“, eftir
Þorkel Á. Jóhannesson flugstjóra er
þessari gjörð mótmælt kröftuglega
og með óvenjusterkum
og vel hugsuðum rök-
um, sem sett eru fram í
greininni. Glefsur úr
greininni: 1. … og
þannig var kokkuð
„rétt“ niðurstaða. Og
hljóðar svona: lokun
brautarinnar hefur í för
með sér þolanlega
áhættu fyrir flugöryggi.
Ég endurtek þolanlega
áhættu! 2. Þannig skil-
aði Isavia frá sér nið-
urstöðu áhættumats
sem fengin var án aðkomu notenda
flugvallarins og með því að láta hlut-
drægan aðila reikna út nothæf-
isstuðul án lykilbreytinga í þeim út-
reikningum. Utanaðkomandi
reynsluþekkingu var úthýst. 3. Hug-
takið klækjastjórnmál hefur öðlast
nýja vídd með tilkomu Dags læknis
ásamt áðurnefndum forverum hans.
Er nema von að manni blöskri. Til
að þóknast byggingafyrirtæki er
borgarstjórn Reykjavíkur, með Dag
í broddi fylkingar, að skera á mögu-
leika fólks á landsbyggðinni til að
koma sjúklingum á Landspítalann í
óhagstæðum vindáttum, svo ég tali
nú ekki um þá unglinga, sem eru við
flugnám af flugskóla á Reykjavík-
urflugvelli.
Brestur á þolinmæði
Eftir Eirík Pál
Sveinsson
Eiríkur Páll Sveinsson
» Til að þóknast bygg-
ingafyrirtæki er
borgarstjórn Reykja-
víkur að skera á mögu-
leika fólks á lands-
byggðinni til að koma
sjúklingum á Landspít-
alann í óhagstæðum
vindáttum.
Höfundur er fv. yfirlæknir.
Móttaka
aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lif-
andi umræðu í landinu og birtir
aðsendar greinar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Kerfið er auðvelt í notk-
un og tryggir öryggi í samskiptum
milli starfsfólks Morgunblaðsins
og höfunda.
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir
Morgunblaðslógóinu efst í hægra
horni forsíðu mbl.is. Þegar smellt
er á lógóið birtist felligluggi þar
sem liðurinn „Senda inn grein“ er
valinn.
Í fyrsta skipti sem inn-
sendikerfið er notað þarf notand-
inn að nýskrá sig inn í kerfið. Ít-
arlegar leiðbeiningar fylgja hverju
þrepi í skráningarferlinu. Eftir að
viðkomandi hefur skráð sig sem
notanda í kerfið er nóg að slá inn
kennitölu notanda og lykilorð til
að opna svæðið.
Allmargir íslenskir
karlmenn taka sitt eig-
ið líf ár hvert. Hvernig
má það vera, þegar all-
ur heimurinn snérist
um þessi litlu börn,
þegar þau fæddust og
öllum var umhugað um
þau og velferð þeirra:
fjölskyldan, ungbarna-
eftirlitið og skóla-
yfirvöld? En það var
þá.
Allt í einu fór lífið að hafa annan
tilgang. Gerviveröld kvikmyndaiðn-
aðarins í Hollywood um ofurmennið
og auðkýfinginn var ekki öllum gef-
in. Elsku drengirnir gátu ekki allir
orðið virtir kaupsýslumenn, læknar
og lögfræðingar, sem áttu fín hús og
bíla. Stelpurnar gátu ekki hugsað sér
þannig venjulega alþýðustráka eftir
að hafa verið innprentuð af kvik-
myndaiðnaðinum forskriftin að fyr-
irmyndarmakanum. Var þá til-
gangur lífsins svona?
Sumir lifa fyrir daginn í dag,
reyna að hafa gaman af því að vera
til, á meðan svo margir líða þján-
ingar, og ég spyr mig hvernig hópar
dauðra manna geti skemmt sér við
hörpuleik í himnaríki á meðan helm-
ingur mannanna húkir hágrátandi
úti í horni í helvíti?
Í Heilagri Ritningu segir: „Hvað
ætlast Drottinn til annars af þér en
að gjöra rétt, ástunda kærleika og
framganga í lítillæti fyrir Guði þín-
um?“ (Míka 6:8)
Það er þetta, sem Skaparinn ætl-
ast til af mönnum, að gjöra rétt og
ástunda kærleika. Það er hlutverk
manna og það má inna af hendi hvar
sem er og í hvaða veraldlegri stöðu,
sem menn hafa fengið, unnið fyrir
eða komið sér í. Guð
ætlast ekki til annars.
Enda segir á öðrum stað
í orði hans: „Óttastu
Guð og haltu hans boð-
orð, því að það á hver
maður að gjöra.“ (Pré-
dikarinn 12:13) Í sumum
þýðingum segir að þetta
sé skylda sérhvers
manns.
Við skulum því ekki
flækja okkur í óguð-
legum tískustefnum nú-
tímans, eða eyða dýr-
mætri ævinni í einskisverða hluti,
heldur lifa lífi okkar í samhljóman við
lögmál Skaparans, því þannig mun-
um við uppgötva hlutverk okkar og
stöðu.
Kristur Jesús gaf okkur mönn-
unum hlutverk. Hann bauð okkur að
elska náunga okkar eins og við elsk-
um okkur sjálf. (Matteus 22:39) Að
koma fram við fólk af kærleika og
miskunnsemi var svo mikilvægt, að
Kristur lagði það að jöfnu við sjálft
lögmálið og spámennina. En þetta
boðorð hans hljóðar svo: „Allt sem
þér viljið að aðrir menn gjöri yður,
það skuluð þér og þeim gjöra.“
(Matteus 7:12) Þetta er í raun hið
sanna hlutverk okkar mannanna, sem
leiða myndi til umsköpunar mannlífs-
ins og vellíðanar alls samfélagsins.
Megi svo verða.
Fólk með hlutverk
Eftir Einar Ingva
Magnússon
Einar Ingvi Magnússon
» Sumir lifa fyrir dag-
inn í dag, reyna að
hafa gaman af því að
vera til, á meðan svo
margir líða þjáningar.
Höfundur er áhugamaður
um trú og samfélag.
Ég hef tekið eftir því í
sjónvarpi og blöðum að
klæðnaður á alþjóða-
fundum er stundum sam-
ræmdur eins og á G-8 eða
G-20 fundum. Þar eru
leiðtogar klæddir í skokk
eða blómaflúraðar síðar
skyrtur. Hálfhallærislegt,
en þar sem byrjað var á
þessari vitleysu komast menn ekki út úr því. Á fundinum á Grand Hotel þar
sem Cameron forsætisráðherra var heiðursgestur var öllum gert að vera í
stíl íslensku útrásarskuldakónganna, bindislausir og krumpaðir. Þar sem
móðir mín var dönsk þótti mér vænt um að sjá að danski forsætisráðherrann
lét ekki hafa sig í þetta. Getur einn af upplýsingafulltrúm forsætisráðuneyt-
isins upplýst mig og aðra um hver sér um niðursnobbdeildina í ráðuneytinu.
Hvert verður næsta skref? Allir á bolnum?
Hans.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Niðursnobb?
Klæðnaður Frá Northern Future Forum á Grand Hótel.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Löngu fyrir gerð
seinustu kjarasamn-
inga lýsti seðla-
bankastjóri yfir, að
hækkun launa umfram
3% væru verðbólgu-
samningar, sem kölluðu
á hækkun stýrivaxta.
Samið var um hækkun
lægstu launa í 300 þús-
und krónur á þremur
árum. Seðlabankastjóri
lét ekki sitja við orðin tóm og hækk-
aði stýrivexti. Hann var því fyrstur
allra til að velta kostnaði út í verðlag-
ið og stuðla þar með að aukinni verð-
bólgu. Bankar fylgdu á eftir með
hækkun vaxta, sem þeir sögðust
neyðast til vegna stýrivaxtahækk-
unar Seðlabankans. Þannig hefur
seðlabankastjóri aukið greiðslubyrði
heimila og fyrirtækja í þeim tilgangi
að koma böndum á verðbólguna. Hví-
líkt bull og það þrátt fyrir reynsluna
frá seinni hluta síðustu aldar. Þá
hækkuðu vextir og verðbólga á víxl.
Verðbólgan jókst við hækkun vaxta.
Hagfræðingar SÍ sögðu, þegar vextir
voru komnir yfir 30% og verðbólga
upp undir 30%, að það myndi lagast
með því sem þeir kölluðu ruðn-
ingsáhrif. Verðbólgan hafði elt vexti
upp í um 50-70% þegar vitrir menn í
atvinnulífinu (ekki í SÍ) sáu að svona
gæti þetta ekki gengið lengur og
komu á þjóðarsátt. Ruðningsáhrifin
hefðu sett allt á hausinn hefði SÍ
fengið að halda áfram hækkun vaxta.
Síðan hefur verið hægt
að fylgjast með hvernig
verðbólgan eltir vexti
upp og hopar undan
þeim niður. Það sjá allir
nema hagfræðingar SÍ.
Ég spyr þá: Hvers
vegna er ekki óðaverð-
bólga í löndunum sem
eru með 0 til 1% stýri-
vexti? Rennur vatnið
upp í móti á Íslandi?
Gróði banka hefur
aldrei verið meiri en
seinustu árin. Vextir
eru tekjur banka og stór hluti gjalda
heimila og fyrirtækja. Greiðslubyrði
þyngist nú við hækkun stýrivaxta.
Íbúðareigendur sem enn rembast við
að greiða okurvextina fá vaxtabætur
frá ríkinu og aðrir fá húsaleigubætur.
Þannig styrkir ríkið fólk til að borga
bönkunum milljarða í okurvöxtum.
Það er ekki öll vitleysan eins! Væri
ekki nær að lækka vextina og losna
við kostnað útreikninga og milli-
færslna?
Fyrir hrun streymdi gjaldeyrir
fagfjárfesta í Seðlabankann, því
hvergi á byggðu bóli þekktust hærri
vextir en hér á landi. Við innstreymið
hækkaði gengi krónu og braskararnir
fengu gengishagnað í bónus. Svo kom
hrunið og fjármagnið lokaðist inni í
jöklabréfum eða sat fast í einhverju
sem kallaðist snjóhengja. Í hruninu
stöðvuðust hjól atvinnulífsins og fyr-
irtæki fóru á hausinn. Fólk tapaði
eignum sínum og/eða missti vinnuna.
Margir flýðu land í atvinnuleit. Í ná-
grannalöndum voru stýrivextir lækk-
aðir í 0% til að koma hjólum atvinnu-
lífsins á snúning. Á Íslandi hækkaði
Seðlabankinn stýrivexti úr 12% í 18%
til að slökkva verðbólguna. Virknin
var líkt og að hella olíu á eld. Enn
fleiri urðu gjaldþrota og fleiri flúðu
land. Til að kóróna vitleysuna fengu
fagfjárfestarnir okurvexti í gjaldeyri,
þrátt fyrir gjaldeyrishöftin. Hvað
skyldu margir milljarðar gjaldeyris
hafa lekið úr landi eða öllu heldur
streymt út á þennan hátt?
Í dag er komin upp nákvæmlega
sama staða og fyrir hrun. Fjármagn
streymir inn, því hvergi eru hærri
vextir en hér á landi. Í bónus fá fag-
fjárfestarnir hærra gengi en skráð
gengi sem forgjöf í samkeppni um
kaup á húseignum og fyrirtækjum
þeirra sem okurvextirnir lögðu.
Seðlabankinn virðist ekkert hafa
lært. Það hafa fagfjárfestarnir örugg-
lega gert og láta ekki taka sig aftur í
bólinu. Er ekki kominn tími til að fá
einhverja í Seðlabankann sem eru
með „common sense“ og kunna á
peninga?
Seðlabankahagfræði
Eftir Sigurð
Oddsson » Það sjá allir nema
hagfræðingar SÍ.
Ég spyr þá: Hvers
vegna er ekki óðaverð-
bólga í löndunum sem
eru með 0-1% stýri-
vexti?
Sigurður Oddsson
Höfundur er verkfræðingur.