Morgunblaðið - 30.10.2015, Qupperneq 38

38 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. OKTÓBER 2015
✝ GuðmundurJónasson fædd-
ist á Stýrimanna-
stíg 7 í Reykjavík
þann 12. nóvember
árið 1921. Hann
lést í Sóltúni 14.
október 2015.
Foreldrar hans
voru Jónas Halldór
Guðmundsson
skipasmiður, f. 2.9.
1891 á Hrauni,
Keldudal, Dýrafirði, d. 22.9.
1970, og kona hans Margrét
Guðmundsdóttir húsmóðir, f. 19.
febrúar 1890 á Ingunnarstöðum
í Kjós, d. 10.12. 1964.
Systkini Guðmundar voru: 1)
Pétur Mikkel prófessor í vatna-
líffræði við Kaupmannahafnar-
háskóla, f. 18.6. 1920, elstur og
lifir nú einn systkina sinna. Bú-
settur í Hilleröd Danmörku. 2)
Jón Örn skipasmiður, Reykja-
vík, f. 25.2. 1923, d. 19.10. 1983.
3) Ása Valdís húsmóðir og kaup-
kona, Reykjavík, f. 26.2. 1927, d.
15.6. 2001.
Guðmundur kvæntist 23.
febrúar 1952 Steinunni Guð-
stofumaður. 2) Margrét Guð-
mundsdóttir, f. 30.7. 1959, sagn-
fræðingur. Eiginmaður hennar
er Þórarinn Hjartarson, f. 5.12.
1950, stálsmiður og sagnfræð-
ingur. Þau eru búsett á Akur-
eyri. Börn hans og stjúpbörn
Margrétar eru: a) Rán, f. 11.2.
1977, líffræðingur. b) Þrándur,
f. 7.10. 1978, listmálari. c) Sig-
ríður Íva, f. 6.9. 1983, söngkona.
Guðmundur var alinn upp í
Vesturbænum. Fyrstu árin bjó
fjölskyldan að Stýrimannastíg 7.
Foreldrarnir, Jónas Halldór og
Margrét, reistu síðan hús við
Framnesveg 11 en þaðan fór
fjölskyldan á Fjölnisveg 8 árið
1939.
Guðmundur lærði skipasíðar í
Landsmiðjunni og lauk námi ár-
ið 1945. Hann vann um hríð við
skipasmíðar í Danmörku en hélt
að því loknu til Reykjavíkur.
Guðmundur var timburmaður á
kaupskipum Eimskipafélags Ís-
lands í fáein ár en starfaði eftir
það aðallega við smíðar m.a. hjá
Reykjavíkurborg en lengst hjá
RARIK – Rafmagnsveitum rík-
isins. Guðmundur starfaði á tré-
smíðaverkstæði RARIK í rúm-
lega tvo áratugi, lengst af sem
verkstjóri.
Guðmundur verður jarðsung-
inn frá Dómkirkjunni í Reykja-
vík í dag, 30. október 2015, kl.
13.
rúnu Guðnadóttur
verslunarkonu, f.
19.9. 1924, d. 30.1.
1984. Foreldrar
hennar voru Lovísa
Svava Jónsdóttir
húsmóðir, f. 18.10.
1896, d. 1.1. 1933
og eiginmaður
hennar Guðni Jó-
hannesson verka-
maður, f. 20.3.
1893, d. 12.11.
1984. Fósturforeldrar Stein-
unnar voru Jóna Jóhann-
esdóttir, f. 26.10. 1896, d. 1.10.
1975, og eiginmaður hennar
Guðjón E. Sveinsson, f. 14.8.
1895, d. 5.11. 1966. Börn Guð-
mundar og Steinunnar eru: 1)
Guðjón Guðmundsson, f. 12.7.
1954, íþróttafréttamaður. Eig-
inkona hans er Karen Christen-
sen, f. 2.5. 1957, skrifstofu-
maður. Börn þeirra: a) Snorri
Steinn, f. 17.10. 1981, hand-
knattleiksmaður. Sambýliskona
hans er Marín Sörens Madsen
kennari, f. 18.6. 1981. Þau eiga
tvö börn, Bjarka og Elsu Karen.
b) Dóróthe, f. 4.1. 1987, skrif-
Hann ólst upp í Vesturbænum.
Við Stýrimannastíg og Framnes-
veg og kunni íbúatal hverfisins á
kreppuárunum eins og lófann á
sér. Vesturbærinn var leikvöllur-
inn, ekki hægt að fá annan betri.
Líka Slippsvæðið við sjóinn, með
einar þrjár skipasmíðastöðvar
hlið við hlið. „Gamli maðurinn“
pabbi hans var verkstjóri í Skipa-
smíðastöð Reykjavíkur, hjá
Magnúsi.
Ég kynntist Guðmundi nærri
áttræðum þegar ég tók saman
við Margréti dóttur hans. Hann
var sögumaður þannig að ég fékk
þetta allt í orðum og myndum.
Vesturbær æskunnar var litaður
blámildum bjarma. Eini skugg-
inn var nokkur sumur sem
Gummi litli var sendur burt úr
bænum, út í sveit og líkaði illa.
Fermingarárið sitt fór hann að
vinna á Rannsóknarstofu Land-
spítalans, einkum við að ganga
frá líkum sem komu af krufning-
arborðinu. Hann sagði oft frá
hvössum pólitískum skoðana-
skiptum prófessors Dungals og
Björns Sigurðssonar veirufræð-
ings og hann kynntist fjöldanum
öllum af verðandi læknum.
KR var félagið hans, alla tíð.
Sérstaklega skíðadeildin sem
byggði sér skíðaskála í Skálafelli
1936-40. Þar spöruðu menn sig
ekki, báru allt byggingarefnið á
sjálfum sér. En þessu fylgdu líka
dýrðlegir dagar þar upp frá og
við skíðamennsku og fjallaferðir
KR-pilta og stúlkna.
Systkinin voru fjögur. Með
tímanum fór elsti bróðir Guð-
mundar í langskólanám, hin þrjú
fóru öll í iðnnám, strákarnir í
skipasmíði. Það var skrifað á
vegginn hjá fjölskyldunni. Guð-
mundur lærði skipasmíðina í
Landsmiðjunni á stríðsárunum,
1941-46. Þar var þá kappnóg að
gera í viðgerðum en ekki mikil
nýsmíði báta fyrr en í stríðslok.
Þá sigldi hann til Danmerkur til
að vinna, fyrst hjá skipasmíða-
stöð Burmeister & Wain í Kaup-
mannahöfn og síðan hjá Holbæk
Skipsværft. Vann þar við að
smíða Grænlandsfar eitt mikið,
eikarskip.
Þegar hann kom aftur heim
var smíðinni á „nýsköpunarbát-
unum“ að ljúka svo hann fór ekk-
ert í skipasmíðar heldur lagðist í
siglingar hjá Eimskipum. Ekki
yfirgaf hann þó alveg fag sitt því
starfsheitið var „timburmaður“.
Þetta var líka tími sem hann
sagði oft frá á efri árum, vinna og
slark með farmönnum, um borð
eða í framandi hafnarborgum.
Margt kom upp á og ekki voru
þeir félagarnir allir guðsenglar.
Hann kvæntist árið 1952,
Steinunni Guðrúnu Guðnadóttur.
Hún var mikil mannkostakona
segja þeir sem kynntust henni,
hlý og sterk. Vestfirðingur að ætt
eins og hann. Guðmundur hélt
áfram siglingunum í nokkur ár
áður en hann munstraði af og tók
að smíða í landi. Hjá Slippfélag-
inu, hjá Reykjavíkurhöfn,
Áhaldahúsi Reykjavíkur – og
loks Rafmagnsveitum ríkisins í
22 ár sem verkstjóri. Hjá RARIK
var hann mikið út um land, við að
smíða spennistöðvar og aðrar
byggingar fyrir dreifikerfið.
Þau eignuðust börnin Guðjón
og Margréti. Byggðu sér hús og
settust að í Básenda. Heimilið
var fallegt enda Guðmundur
stakur smekkmaður sem valdi
alla húsmuni af kostgæfni og
Steinunn besta húsmóðir, út-
skrifuð úr dönskum húsmæðra-
skóla. Þarna leið þeim vel og
Guðmundur gerðist heimakær
fjölskyldumaður. Í Básenda var
lítið götusamfélag sem fjölskyld-
an öll tók virkan þátt í. Íbúarnir
voru samheldinn hópur sem
deildi súru og sætu, eins og í litlu
þorpi. Það segir sitt um Guð-
mund að hann tengdist ekki síður
börnunum í götunni en þeim full-
orðnu, þau hændust að honum og
er augljóslega mjög hlýtt til hans
enn í dag.
Þau Steinunn voru samhent og
hjónabandið gott. En svo dó hún
skyndilega árið 1984. Þá gekk sól
bak við ský hjá Guðmundi og
hann dró teppið upp fyrir höfuð
um sinn og við tóku erfið ár.
Hann náði sér þó smám saman á
strik aftur. Það að styrkja aftur
kynnin við gömlu félagana úr KR
hjálpaði honum áreiðanlega mik-
ið í því efni. Eins það að auka
virkni og samgang við reglu-
bræður sína í Oddfellow.
Árin streymdu hjá. Guðmund-
ur var orðinn nærri fullra 94 ára.
Síðustu árin voru honum basl
eins og títt er um svo gamla
menn. Svo rann stundaglasið út
og hann fær nú loks að hvíla hjá
Steinunni. Enginn var hann eng-
ill, nokkuð stríðlyndur og gat
verið bæði ósanngjarn og ein-
sýnn í dómum þegar honum mis-
líkaði. En höfðingi var hann, ég
held að örlætið hafi verið einn
hans ríkasti eðliskostur. Hann
hafði einnig ríka réttlætiskennd,
tók almenna afstöðu með smæl-
ingjunum og hataði spillinguna
heitt og innilega. Sem gamal-
menni var hann lítilþægur og
ljúfur og bað ekki um neitt. Við
mátum hvor annan mikils frá því
við kynntumst fyrst. Minning
mín um hann er og verður hlý og
ljúf.
Þórarinn Hjartarson.
Afi Guðmundur var jaxl af
gamla skólanum. Hann hafði
fastmótaðar skoðanir á mönnum
og málefnum. Hann var barngóð-
ur og forvitinn um okkar hagi.
Básendi 7, húsið sem hann
byggði sjálfur, var hans minnis-
varði. Sumarhúsið á Þingvöllum
bættist síðar við. Verkin lofa
meistarann. Hann var stríðinn,
gjafmildur og bauð gjarnan í nef-
ið en nammiskálin var aldrei
langt undan.
Hann var íþróttaáhugamaður.
KR var liðið og hjá afa var KR of-
ar trúarbrögðum. Hann átti það
til að stríða okkur smáfólkinu.
„Var Valur að tapa fyrir KR?“
Glottið var ekki langt undan.
Hann var fylginn sér og ósérhlíf-
inn og sögumaður góður, – sumar
kunnum við utanbókar. Við þökk-
um elsku afa fyrir samfylgdina.
Það var okkar gæfa að hafa feng-
ið að kynnast honum og hafa
hann svona lengi hjá okkur.
Svo er því farið:
Sá er eftir lifir
deyr þeim sem deyr
en hinn dáni lifir
í hjarta og minni
manna er hans sakna.
Þeir eru himnarnir
honum yfir.
(Hannes Pétursson.)
Snorri Steinn og Dóróthe.
Við lát Guðmundar hríslast
fram minningar um æðrulausan
vin með hlýtt hjarta. Það er
þægileg tilhugsun að hafa notið
félagsskapar hans í áratugi. Upp-
vaxtarár hans voru að öllu leyti
tengd Vesturbænum, þar var
hann frjáls innan um góða fjöl-
skyldu sem var honum allt. Vinir
og vandamenn áttu þar öruggt
skjól, allstaðar var nóg rými,
hvort sem það var innan dyra eða
utan var hann umkringdur góðu
fólki. Eftir venjulega skólagöngu
hóf Guðmundur nám í skipasmíði
og lauk því námi árið 1945. Þá
voru orðnir þrír skipasmiðir á
heimilinu, faðir hans Jónas, yngri
bróðir Jón, í daglegu tali nefndur
Jón á ellefu til aðgreiningar nöfn-
um sínum í hverfinu, en þeirra
heimili var að Framnesvegi 11.
Jón, sem var framúrskarandi
knattspyrnumaður í KR, dó langt
um aldur fram, aðeins 60 ára að
aldri. Elsti bróðirinn er Pétur
sem býr í Danmörku. Pétur er
þekktur vísindamaður og pró-
fessor en hann hefur skrifað
merkilega bók um Þingvallavatn
og umhverfi þess sem kom út fyr-
ir nokkrum árum. Guðmundur
hóf sinn íþróttaferil í Skíðadeild
KR en þá var félagið að ljúka
byggingu skíðaskála í Skálafelli
árið 1936. Guðmundur var góður
liðsmaður sem lagði áherslu á
skíðagöngu með góðum árangri.
Eftir að skíðakeppnum lauk
myndaðist nokkur kjarni skíða-
manna sem síðar hóf ferðalög á
hestum vítt og breitt um landið.
Þetta var ánægjulegur tími fyrir
þennan hóp og átti Guðmundur
sinn þátt í því. Eftir að Guð-
mundur lýkur námi fer hann til
Danmerkur og starfar þar við iðn
sína í tvö ár. Eftir það starfar
hann hjá Eimskipafélagi Íslands
en þá var sá háttur á hafður að
skipasmiðir dvöldu um borð og
unnu sína viðhaldsvinnu á meðan
skipin voru á leið milli hafna.
Þegar Guðmundur hætti störfum
hjá Eimskip hlóðust á hann
margs konar störf tengd hans
iðngrein en Guðmundur var
óvenju vandvirkur og vinnusam-
ur. Vinir hans nutu góðs af
greiðasemi hans sem var einstök,
þar var aldrei þrefað um neitt.
Guðmundur starfaði síðan hjá
RARIK í tuttugu ár. Við þau
störf naut hann þeirrar fjölhæfni
og reynslu sem tengst höfðu hans
fyrri störfum, hans leiðarljós var
ávallt hið sama, að fagmennska
væri í fyrirrúmi.
Guðmundur var fæddur Vest-
urbæingur, þekking og hugleið-
ingar hans um gamla Vesturbæ-
inn sem á þessum árum var
endalaus leikvöllur unglinganna.
Guðmundur minntist þessara ára
oft með skemmtilegum sögum
um menn og málefni. t.d. bjó Vil-
hjálmur frá Skáholti steinsnar
frá heimili hans og rétt þar hjá, á
Brekkustíg, Brynjólfur Bjarna-
son alþingismaður og ráðherra.
Árið 1952 kvæntist Guðmund-
ur Steinunni Guðnadóttur, glæsi-
legri konu, en þeirra heimili var
lengst af að Básenda 7 sem þau
byggðu. Þeirra börn eru Mar-
grét, sagnfræðingur og rithöf-
undur, og Guðjón, landsþekktur
íþróttafréttamaður. Það var mik-
ið áfall og sársauki fyrir þessa
samheldnu fjölskyldu þegar
Steinunn móðir og eiginkona lést
árið 1984.
Við andlát Guðmundar er efst í
huga minningin um góðan vin og
félaga. Hans er sárt saknað. Ást-
vinum hans eru færðar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Þórir Jónsson.
Guðmundur
Jónasson
✝ ÁstvaldurKristmundsson
var fæddur 10.
nóvember 1931 í
Reykjavík. Hann
lést á Landspítal-
anum 16. október
2015. Foreldrar
hans voru hjónin
Guðrún Árnadóttir
húsmóðir, fædd 5.
maí 1908, dáin 20.
janúar 1992, og
Kristmundur Kristmundsson
vörubifreiðastjóri, fæddur 5.
ágúst 1897, dáinn 26. apríl
1962. Kona Ástvaldar er Ellen
Júlía Sveinsdóttir, húsmóðir
og gjaldkeri fædd 11. sept-
ember 1940. Börn þeirra eru
1) Sveinn Júlíus húsasmiður,
fæddur 15. júlí 1958. Kona
hans er Ingibjörg Ásta
2002, og Kári, fæddur 9. maí
2006. Ástvaldur starfaði alla
sína tíð sem vörubifreiðastjóri,
frá 18 ára aldri til 78 ára, eða
í hartnær 60 ár, fyrst á Vöru-
bílastöðinni Þrótti. Síðar
stofnaði hann fyrirtæki með
bróður sínum Halldóri, fyrir-
tækið Ástvaldur og Halldór
s/f. Þeir störfuðu saman við
jarðvinnuframkvæmdir, gatna-
gerð og fleira þar til Halldór
lést árið 1989 eftir löng og
erfið veikindi. Eftir það stofn-
aði Ástvaldur fyrirtækið Jarð-
efni s/f og starfaði það í nokk-
ur ár en á tíunda áratugnum
varð mikill samdráttur í þjóð-
félaginu og varð hann að
hætta rekstri þess. Síðar
stofnaði hann fyrirtækið
Gengur ehf. og þar störfuðu
hann og sonur hans Sveinn
saman í nokkur ár. Síðar fór
Ástvaldur að keyra fyrir
Hjálmar Magnússon þann tíma
sem hann átti eftir að starfa.
Jarðarför Ástvalds fer fram
frá Grafarvogskirkju í dag,
30. október 2015, klukkan 13.
Þrastardóttir
Brekkan bókari,
fædd 25. sept-
ember 1961. 2)
Guðrún Krist-
björg garðyrkju-
fræðingur, fædd
7. maí 1964, fyrr-
verandi sambýlis-
maður hennar er
Stefán Sigurðsson
sendibifreiðar-
stjóri. Börn
þeirra eru Sigurður, fæddur
12. júní 1999, og Ellen Inga,
fædd 20. ágúst 2001. 3) Krist-
rún Louise tölvunarfræðingur,
fædd 5. janúar 1973. Maður
hennar er Árni Gústafsson
tölvunarfræðingur, fæddur
27.ágúst 1972. Börn þeirra eru
Emil, fæddur 22. nóvember
1999, Ársól Erla, fædd 3. maí
Ég minnist ævintýraferðanna
á hálendi Íslands Fjallabaksleið,
Hrafntinnusker og fleiri staða.
Þar kynntist ég íslenskri nátt-
úru. Ég vissi ekkert skemmti-
legra en að fara í ferðalag og
sofa í tjaldi langt frá manna-
byggðum. Spennan við að fara
yfir læki jafnt sem órennilegar
jökulár; þá setti ég allt mitt
traust á þig. Svenni bróðir tók
mikinn þátt í þessum ferðum og
Kristrún litla systir sofandi aft-
ur í eins og prinsessan á baun-
inni. Mamma frammi í, alltaf
tilbúin með eitthvert gómsæti.
Þetta voru hátindar barnæsku
minnar. Ég minnist þess að
hafa beðið óþolinmóð á föstu-
dagskvöldi eftir að þú kæmir
heim úr vinnu, við vorum að
fara í ferðalag og þú komst lík-
lega heim upp úr klukkan 9 og
þá var brunað af stað. Við
keyrðum lengi vel og leituðum
að góðum stað til að tjalda á.
En þú keyrðir alltaf aðeins
lengra, því hið fullkoma tjald-
stæði var handan við næstu
hæð.
Ég hlæ innra með mér þegar
ég hugsa um tjaldstæðið klukk-
an 4 um nóttina á sandi og
grjóti. Alveg yndisleg reynsla
að fá að tjalda í myrkri um nótt
langt frá mannabyggð. Að fara
með pabba í vinnuna, að sitja
með honum í vörubílnum upp í
sandgryfjur og til baka ferð eft-
ir ferð. Mér leiddist það aldrei.
Síðar meir þegar ég tók að mér
að vinna í görðum fólks höfðum
við samvinnu. Þú færðir mér
stóra fallega steina, mold og
möl sem ég notaði til þess að
fegra garða.
Þá var nú gaman að hafa góð-
an aðgang að stórum tækjum.
Þú varst ekki maður margra
orða en lést frekar verkin tala.
Þær eru ófáar ferðirnar sem þú
keyrðir mig og börnin þegar við
vorum bíllaus, skutlaðist með
hjól barnanna í viðgerð, keyrðir
okkur í búðir og skutlaðir
mömmu til okkar þegar færðin
og veðrið voru henni til trafala.
Varst sterkur fyrir mömmu í
veikindum hennar í sumar.
Keyrðir daglega á spítalann.
Svo þegar ástandið varð ekki
umflúið lengur og þú varst orð-
inn svo máttfarinn að þú stóðst
varla undir þér fengum við þig
loks til þess að fara á spítala en
þar hrakaði þér svo hratt að þú
kvaddir þennan heim aðeins
þremur vikum seinna. Það segir
okkur bara að þú varst búinn að
vera mjög lengi veikur heima.
Þú hægláti maður hefur skilið
eftir þig ótrúlega stórt skarð.
Ég var sjálf frekar uppátækja-
samt barn og unglingur en aldr-
ei tókst þú mig á teppið, ekki
einu sinni þegar rúða brotnaði í
kjallaraglugganum eða í úti-
dyrahurðinni. Ég fékk ung að
fara í ævintýraferðir til útlanda
án þess að þú stoppaðir mig af.
Jú, þú hafðir áhyggjur af okkur
en fórst ekki mörgum orðum
um það. Þú varst ákaflega
vinnusamur maður og kenndir
mér staðfestu. Þú varst laun-
fyndinn og stundum hlógum við
svo tárin runnu. Við vorum ekki
alltaf sammála; þér fannst ég
stundum ekki skynsöm og við
áttum til að kýta en svo var það
búið. Elsku pabbi minn, takk
fyrir allt sem þú kenndir mér,
allt sem þú gafst mér og alla
hjálpsemi. Megi guð þinn
geyma þig uns við hittumst á
ný. Ég veit þú bíður þolinmóður
eftir mömmu enda búin að vera
saman í 57 ár.
Kær kveðja,
Guðrún (Rúna).
Elsku afi okkar við þökkum
fyrir allt sem þú gerðir fyrir
okkur.
Við söknum þín og vonum að
þér líði vel núna.
Láttu nú ljósið þitt
loga við rúmið mitt.
Hafðu þar sess og sæti,
signaði Jesús mæti.
(Höf. ók.)
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum)
Amen.
Knús og kossar,
Sigurður og Ellen.
Ástvaldur
Kristmundsson
Morgunblaðið birtir minning-
argreinar endurgjaldslaust
alla útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Smellt á Morgunblaðs-
lógóið í hægra horninu efst og við-
eigandi liður, „Senda inn minning-
argrein,“ valinn úr
felliglugganum. Einnig er hægt að
slá inn slóðina www.mbl.is/
sendagrein
Skilafrestur | Ef óskað er eftir
birtingu á útfarardegi verður
greinin að hafa borist eigi síðar en
á hádegi tveimur virkum dögum
fyrr (á föstudegi ef útför er á
mánudegi eða þriðjudegi).
Þar sem pláss er takmarkað getur
birting dregist, enda þótt grein
berist áður en skilafrestur rennur
út.
Lengd | Minningargreinar sem
birtast í Morgunblaðinu séu ekki
lengri en 3.000 slög. Ekki er unnt
að senda lengri grein. Lengri
greinar eru eingöngu birtar á
vefnum. Hægt er að senda ör-
stutta kveðju, HINSTU
KVEÐJU, 5-15 línur. Ekki er
unnt að tengja viðhengi við síðuna.
Formáli | Minningargreinum
fylgir formáli sem nánustu að-
standendur senda inn. Þar koma
fram upplýsingar um hvar og hve-
nær sá sem fjallað er um fæddist,
hvar og hvenær hann lést og loks
hvaðan og klukkan hvað útförin
fer fram.
Minningargreinar