Morgunblaðið - 10.11.2015, Qupperneq 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. NÓVEMBER 2015
VIÐTAL
Guðrún Vala Elísdóttir
Borgarnesi
Í haust tók Júlía Valva Guðjóns-
dóttir til starfa sem nýr skólastjóri
við Grunnskólann í Borgarnesi.
Það er ekki ólíklegt að hún hafi
„skólastjóragen“ í sér, en móðir
hennar, Vera Valgarðsdóttir, er
skólastjóri við Höfðaskóla á Skaga-
strönd og faðir hennar, Guðjón
Sigurðsson, er aðstoðarskólastjóri
þar. En það er ekki allt því bróðir
hennar, Sigurður Gísli, er skóla-
stjóri i Grundarfirði. „Við erum öll,
nema systir mín, skólastjórar núna.
Ég hafði aldrei neitt sérstaklega
hugsað út í að verða skólastjóri en
ég viðurkenni þó að það var og er
mikið rætt um skólamál í mínum
foreldrahúsum. Pabbi hefur verið
skólastjóri síðan ég man eftir mér,
lengst af í Hveragerði, og svo má
nú ekki gleyma afa gamla, Val-
garði Runólfssyni, en hann var
skólastjóri þar í 30 ár.“
Búin að kaupa
hús í Borgarnesi
Júlía ólst upp í Hveragerði, varð
stúdent frá Menntaskólanum á
Laugarvatni og þaðan lá leiðin í
Kennaraháskólann. Hún kenndi í
Rimaskóla í sex ár og hefur einnig
kennt í Öldutúnsskóla og Lækjar-
skóla í Hafnarfirði. „Haustið 2008
réð ég mig sem skólastjóri á Reyk-
hólum og var þar í fjögur ár. Þau
ár mótuðu mig mikið og þroskuðu.
Ég gerðist meira að segja búkona
mikil, keypti kjötskrokka og hakk-
aði, bjó til gúllas og fleira í þeim
dúr. Svo varð ég ófrísk að yngsta
barninu mínu og ákvað þá að flytja
til Hafnarfjarðar og hóf nám í
stjórnun og stefnumótun við Há-
skóla Íslands. Ég hef lokið öllum
námskeiðum og vinn núna að
meistararitgerð minni sem snýr að
því að kanna hvernig hugarfar og
stjórnunarhættir stjórnenda hafa
áhrif á velgengni fyrirtækja.“ Júlía
flutti með yngri börnin sín tvö í
Borgarnes en stóra stelpan hennar
býr fyrir sunnan hjá föður sínum
og stundar nám við Verslunarskóla
Íslands.
„Borgarnes er fallegur staður í
hæfilegri fjarlægð frá höfuðborg-
arsvæðinu þar sem flestir vina
minna eru og fjölskylda, en þegar
skólastjórastaðan var auglýst þar
vafðist það ekkert sérstaklega fyr-
ir mér að sækja um og ég sé ekki
eftir því. Ég er meira að segja búin
að kaupa hús við Kjartansgötu, svo
vel líkar mér, og vonandi er ég
ekkert að fara í bráð.“
Tekur við góðu búi
Júlía segir að skólamál séu gríð-
arlega heillandi og mikilvægur
málaflokkur. „Grunnskólinn er í
raun hjarta hvers samfélags og
mjög mikilvægt að halda rétt á
spöðunum í þeim efnum. Mér finnst
gaman að vinna að stefnumótun
fyrir skólann og móta ákveðna
framtíðarsýn sem unnið er út frá.
Núna á að vinna að breytingum á
skólanum, en það er fullt af spenn-
andi og fjölbreyttum hlutum að
gerast í skólamálum í dag sem
gaman er að taka þátt í.“ Þá segir
Júlía að ekki megi gleymast að við
séum að búa börnin okkar undir
framtíðina en á sama tíma sé gríð-
arleg þróun á öllum sviðum og
miklar breytingar. „Við vitum í
raun ekkert hvers konar framtíð
bíður handan hornsins. Því þurfum
við að kenna börnunum okkar
gagnrýna hugsun, sjálfstæð vinnu-
brögð, umburðarlyndi og víðsýni.“
Aðspurð segir Júlía kjaramálin
snúin í skólastarfinu, vinnumatið
sé ný hugsun og mörgum erfið.
„Það hefur gengið þokkalega hjá
okkur og mál eru miserfið. Aðal-
atriðið er að hlusta vel á alla aðila
og vera sanngjarn. Við verðum öll
að vinna í takt; heimili, fræðslu-
yfirvöld og skólar. Allt nærsam-
félagið, því við vitum að það þarf
heilt þorp til að ala upp barn.“ Með
nýju fólki koma alltaf nýjar
áherslur og markmið Júlíu er að
gera góðan skóla enn betri. „Ég
kem að góðu búi þar sem metnaður
og fagmennska ríkir og starfsandi
er góður. Það gefur manni alltaf
ákveðinn meðbyr. Því er ekkert því
til fyrirstöðu að skólinn verði
framúrskarandi skóli sem leitað
verði til. Skólinn þarf alltaf að vera
á tánum hvað varðar starfsþróun
starfsmanna, hvetja þá til endur-
menntunar og vera opnir fyrir því
sem efst er á baugi hverju sinni í
skólamálum.“ Júlía vill efla upplýs-
ingatækni og langar að koma á
teymiskennslu. Hún vill að nem-
andinn sé í brennidepli þannig að
hver og einn njóti sín sem best.
„Svo tel ég mikilvægt að öflug ein-
eltisáætlun sé viðhöfð við hvern
skóla og að efling sjálfsmyndar
nemenda hafi sterkt forvarnar-
gildi. Nemendur með sterka sjálfs-
mynd eru sáttari við sjálfa sig, eru
sjálfstæðir og betur tilbúnir til að
taka sjálfstæðar ákvarðanir.“
Morgunblaðið/Guðrún Vala
Skólastjóragen Það var mikið rætt um skólamál í mínum foreldrahúsum,
segir Júlía Valva Guðjónsdóttir.
Fjórir skólastjórar
í fjölskyldunni
 Grunnskólinn
er í raun hjarta
hvers samfélags
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
„Við notum ART (Aggression Rep-
lacement Training) sem forvörn í
skólum. ART þjálfun eflir sjálfs-
mynd nemenda
og veitir þeim
þjálfun í betri
samskiptum sem
svo leiðir að
betri líðan, segir
Kolbrún Sig-
þórsdóttir ART
ráðgjafi.
ART er af-
mörkuð aðferð
til að draga úr
erfiðri hegðun
hjá börnum, ungu fólki og einnig
er boðið upp á fjölskyldumeðferð.
ART hefur verið notað hér á landi
frá árinu 2006 og sem fjölskyldu-
meðferð frá 2007 en þó einkum á
Suðurlandi.
ART þekkingu má þó finna víða
um landið. 682 einstaklingar hafa
sótt ART námskeið hjá ART
teyminu og í dag eru ART þjálf-
arar dreifðir á 81 grunnskóla og
31 leikskóla. Félags-, skóla- og
heilbrigðisþjónustur hafa einnig
sent starfsfólk á ART námskeið.
Bæði forvörnin í skólunum og
fjölskyldumeðferðin hafa gefið
góða raun, að sögn Kolbrúnar.
Hugmyndafræðin á bak við ART
þjálfunina kemur upphaflega frá
Bandaríkjunum og var þá einkum
notuð fyrir einstaklinga sem voru
með mikinn hegðunarvanda.
Markmið ART þjálfunar er að
bæta félagsfærni, sjálfstjórnun og
siðferðisþroska og byggist þjálf-
unin á því að unnið er markvisst
með þessa þrjá tilteknu þætti í
gegnum umræður, hlutverkaleiki
og ýmis verkefni.
ART þjálfun kennir ein-
staklingnum að læra inn á sjálfan
sig, að þekkja eigin tilfinningar og
skynja tilfinningar annarra. Ein-
staklingurinn áttar sig á því að
hans hegðun hefur áhrif á hegðun
annarra og þar með batna sam-
skipti milli einstaklinga hvort sem
það er í skólanum, á heimilinu eða
almennt í umhverfi einstaklings-
ins. Einstaklingurinn áttar sig bet-
ur á því að það sem hann segir eða
gerir hefur afleiðingar – bæði já-
kvæðar og neikvæðar, allt eftir því
hvernig hann bregst við.
Einn leikskóli og fjórir grunn-
skólar hafa hlotið ART vottun en
til að skóli geti fengið ART vottun
þarf hann að uppfylla ákveðin skil-
yrði. Nægilega margir kennarar
þurfa að vera með ART réttindi
svo að allir nemendur skólans geti
fengið 12 vikna ART þjálfun á
hverju skólastigi. Einnig þarf ART
að vera sýnilegt í skólanámskrá,
fast í stundatöflu og þannig hluti
af menningu skólans.
Kolbrún bendir á í þessu sam-
hengi að ART þjálfun nýtist sér-
staklega vel í að fyrirbyggja ein-
elti og vinna úr eineltismálum.
,,Þar sem ART bragur ríkir í
skólastarfi er ekki mjög lífvænlegt
andrúmsloft fyrir einelti heldur
frekar fyrir samkennd og ein-
ingu.“
Góð forvörn og
bætir samskipti
 ART þjálfun í leik- og grunnskólum
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Leikur ART þjálfun kennir fólki að læra inn á sjálfan sig, að þekkja eigin til-
finningar og skynja tilfinningar annarra, sem er gott í samskiptum.
Kolbrún
Sigþórsdóttir
Um 99 þúsund erlendir ferðamenn
fóru frá landinu í október síðast-
liðnum samkvæmt talningum
Ferðamálastofu í Flugstöð Leifs Ei-
ríkssonar.
Er það 32 þúsund fleiri en í októ-
ber á síðasta ári. Aukningin nemur
48,5% milli ára og hefur hún ekki
mælst svo mikil í október frá því
Ferðamálastofa hóf talningar.
Fjöldinn frá áramótum er nú kom-
inn vel yfir eina milljón að sögn
stofnunarinnar.
Aukning alla mánuði
Fram kemur á vef Ferðamála-
stofu, að aukning hafi verið alla
mánuði ársins á milli ára, þó aldrei
jafnmikil og nú í október. Aukn-
ingin var 34,5% í janúar, 34,4% í
febrúar, 26,8% í mars, 20,9% í apríl,
36,4% í maí, 24,2% í júní, 25,0% í
júlí, 23,4% í ágúst og 39,4% í sept-
ember.
Af erlendum ferðamönnum, sem
komu til Íslands í október, voru
Bretar fjölmennastir, eða 24,4%. Þá
komu Bandaríkjamenn (16,3%) og
þar á eftir fylgdu síðan Norðmenn
(6,3%), Þjóðverjar (5,8%), Danir
(5,0%), Kínverjar (4,4%), Svíar
(3,7%), Kanadamenn (3,6%), Frakk-
ar (3,0%) og Pólverjar (2,2%).
1,1 milljón ferðamanna
Það sem af er ári hafa 1.108.986
erlendir ferðamenn farið frá landinu
eða 254.371 fleiri en á sama tíma í
fyrra. Um er að ræða 29,8% aukn-
ingu milli ára. Veruleg aukning hef-
ur orðið frá flestum mörkuðum
nema Norðurlöndunum sem hafa
staðið í stað. Aukningin hefur verið
51,7,% frá N-Ameríku, 31,0% frá
Bretlandi, 21,2% frá Mið- og S-
Evrópu og 40,6% frá öðrum löndum
sem ekki eru talin sérstaklega og
flokkast undir „annað“.
381 þúsund Íslend-
ingar farið utan
Um 45 þúsund Íslendingar fóru
utan í október síðastliðnum eða um
3.700 fleiri en í október árið 2014.
Frá áramótum hafa 381.458 Íslend-
ingar farið utan eða 42.038 fleiri en
á sama tímabili árið 2014.
Ferðamálastofa hóf að telja
ferðamenn á Keflavíkurflugvelli ár-
ið 2002. Það ár fóru 17.800 erlendir
ferðamenn frá landinu í október og
248 þúsund á árinu öllu.
99 þúsund erlendir ferðamenn í október
 Um 1,1 milljón ferðamanna hefur
komið til landsins það sem af er ári
Morgunblaðið/Eggert
Ferðamenn Erlendir ferðamenn við Geysi í haust. Um 99 þúsund erlendir
ferðamenn fóru frá landinu í október, nærri helmingi fleiri en í fyrra.