Morgunblaðið - 22.03.2016, Síða 29

MINNINGAR 29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. MARS 2016
✝ Guðríður Þór-hallsdóttir
fæddist 26. mars
1930 í Reykjavík.
Hún lést 12. mars
2016.
Foreldrar henn-
ar voru Þórhallur
Bjarnason prent-
ari, f. 21. júlí 1881,
d. 27. ágúst 1961,
og kona hans, Jón-
ína Eyþóra Guð-
mundsdóttir, f. 3. júní 1893, d.
30. mars 1986. Guðríður var
yngst fjögurra systkina.
Sigurleif Þórhallsdóttir, f.
11.12. 1917, d. 7.1. 1984,
Sveinbjörn Þórhallsson, f.
30.8. 1922, d. 8.2. 1983, Guð-
(vor) og 1977 (haust). Starfaði
í mörg ár við miðasölu Lista-
hátíðar í Reykjavík frá upp-
hafsárum þeirrar hátíðar,
1979. Í stjórn Stéttarfélags
barnakennara Reykjavíkur
1967-70, þar sem formaður
1968. Í ritnefnd Foreldra-
blaðsins. Var virk í starfsemi
IBBY á Íslandi, sem eru frjáls
félagasamtök áhugamanna um
barnabókmenntir. Vann um
tíma á bókasafni Norræna
hússins.
Í Melaskólanum eignaðist
hún marga góða vini. Nán-
astar voru samkennarar henn-
ar Jóna Sveinsdóttir, Dagný
Albertsson, Þóra Kristinsdótt-
ir og Sigríður María Jóns-
dóttir. Alla starfsævina bjó
Guðríður að Hringbraut 73 í
Reykjavík.
Hún var ógift og barnlaus.
Útför hennar fer fram frá
Neskirkju í dag, 22. mars
2016, klukkan 13.
mundur Þórhalls-
son, f. 2.12. 1926,
giftur Björk Guð-
jónsdóttur, f. 25.7.
1930.
Systkinabörn
Guðríðar eru ell-
efu. Guðríður
gekk í gagnfræða-
skóla Reykjavíkur
1945-48. Lærar-
skolen á Storð,
Noregi, 1948-
1949. Lauk hún kennaraprófi
1952. Kennari við Melaskól-
ann í Reykjavík frá 1952 til
starfsloka 1996. Nám í bóka-
safnsfræðum við Háskóla Ís-
lands 1978-1981. Námsferðir
til Kaupmannahafnar 1976
Í huganum er ég komin 55 ár
aftur í tímann í bekkinn minn í
Melaskóla. Kennarinn er Guð-
ríður Þórhallsdóttir, bráð-
skemmtilegur, fyndinn og góð-
ur kennari – tiltölulega
nýkomin til starfa í þessum
skóla. Henni er illa við að sjá
töskur nemendanna liggja í
gangveginum og segist ekki
hafa hugsað sér að vera á ein-
hverju dansiballi í tímunum.
Þetta er nóg til að nemend-
urnir reisa töskurnar við.
Þegar ég var í ellefu ára
bekk var ég svo óheppin að
handleggsbrotna á þeirri hendi
sem ég skrifaði með. Þá voru
góð ráð dýr, enda skammt til
prófa. Guðríður, samviskusöm
að vanda, vildi leysa vandann,
þar sem sýnt var að ég gæti
ekki tekið skrifleg próf það
vorið. Próf yrði ég að taka
samt. Í samráði við foreldra
mína ákváðu hún og Ingi skóla-
stjóri að ég skyldi taka munn-
leg próf inni á skrifstofu hans.
Ég gat krafsað nokkurn veginn
læsilegar tölur á blað með
hinni hendinni, svo að ég gat
tekið reikningsprófið líka.
Þetta var Guðríði líkt.
Í rauninni kenndi hún okkur
miklu meira en bara námsefn-
ið, því að hún ól okkur líka dá-
lítið upp, brýndi m.a. fyrir okk-
ur reglusemi og bindindi, og
sagðist ekki geta hugsað sér
það að nemendur sínir væru
verr á sig komnir en hún þegar
þeir styddu sig upp stigann í
elliheimilinu. Við vissum hvað
þetta þýddi, enda þurfti Guð-
ríður sjaldan að segja mörg orð
til þess að gera okkur hugsun
sína skiljanlega.
Ég minnist þess ekki að hún
hafi nokkurn tíma skipt skapi
við okkur, hvað sem á gekk, en
talaði ákveðin við okkur ef
henni þótti ástæða til, annars
ávallt lundgóð og lífssýnin eftir
því. Hún uppskar líka eftir
þessu, enda þótti okkur vænt
um þennan kennara okkar, sem
við höfðum síðustu þrjú árin í
Melaskóla, og ekki ástæða til
annars.
Foreldrar mínir höfðu kynnst
henni áður en ég kom í bekkinn
hennar, þar sem þau höfðu búið
um tíma í sama húsi og Silla
systir hennar og fjölskylda, og
Guðríður oft komið í heimsókn
þangað.
Systurnar voru líka vel sam-
rýndar. Það sá ég þegar atvik
höguðu því svo að ég var sam-
tímis þeim í bókasafnsfræði-
námi í HÍ. Mér þótti þá allsér-
stætt að ég skyldi lenda þarna
með mínum gamla, góða kenn-
ara. Þarna kynntist ég samt
hlið á henni sem ég hafði ekki
kynnst áður.
Sama má líka segja þegar ég
keypti mér íbúð í næsta húsi
við hana á Hringbrautinni í lok
níunda áratugarins. Við urðum
upp frá því ágætis kunningja-
konur og töluðum alltaf saman,
hvar sem við hittumst. Þá
heyrði ég og sá að hún hafði
lítið breyst frá því ég kynntist
henni fyrst, alltaf jafn
skemmtileg og fyndin þegar til-
efni gafst, ævinlega án þess að
það kæmi illa við neinn.
Þegar ég nú kveð hana
hinstu kveðju er efst í huga
mér ómælt þakklæti fyrir árin
þrjú í Melaskóla og góða við-
kynningu gegnum árin, um leið
og ég bið henni allrar blessunar
Guðs, þar sem hún er nú.
Aðstandendum öllum votta
ég innilega samúð.
Blessuð sé minning Guðríðar
Þórhallsdóttur.
Guðbjörg Snót Jónsdóttir.
Guðríður
Þórhallsdóttir
HINSTA KVEÐJA
Klukkur tímans tifa
telja ævistundir
ætíð lengi lifa
ljúfir vinafundir.
Drottinn veg þér vísi
vel þig ætíð geymi
ljósið bjart þér lýsi
leið í nýjum heimi.
(Hákon Aðalsteinsson)
Elsku Dúdda (Guðríð-
ur)!
Við þökkum þér órofa
tryggð og vináttu margra
áratuga. Minningar um
ljúfa samveru lifa áfram í
hugskoti okkar. Aðstand-
endum öllum vottum við
innilega samúð.
Þínar vinkonur,
Dagný, Jóna og Þóra.
✝ Bjarni Aðal-steinsson
fæddist í Bolungar-
vík 1. febrúar
1935. Hann lést á
líknardeild Land-
spítalans 13. mars.
Foreldrar hans
voru Aðalsteinn
Bjarnason, f. 13.
desember 1908, d.
2. júní 1938 og
Guðlaug Kristins-
dóttir, f. 17. september 1906, d.
20. desember 1980. Seinni mað-
ur Guðlaugar og stjúpfaðir
Bjarna var Eyjólfur Ellert Júl-
íusson, f. 26. október 1908, d.
19. desember 1997. Bróðir
Bjarna er Guðmundur Hálfdán
Eyjólfsson, f. 19. mars 1941.
Bjarni kvæntist 18. júlí 1964
Guðrúnu Hólmfríði Kristjáns-
dóttur, f. 26. nóvember 1942.
Foreldrar hennar voru Kristján
Júlíusson, kennari, f. 17. júní
1913, d. 6. júní 1973, og Ketil-
og tvíburarnir Kári Bjarni og
Lilja Guðrún, f. 2013.
Bjarni ólst upp í Bolungarvík
og lauk landsprófi frá Héraðs-
skólanum á Laugarvatni 1952.
Hann varð stúdent frá ML
1956. Að stúdentsprófi loknu
fór hann í Loftskeytaskóla Ís-
lands og lauk þaðan prófi 1958.
Hann lauk BA-prófi í ensku og
dönsku frá HÍ 1963. Meðfram
námi og á sumrum var Bjarni
loftskeytamaður á ýmsum tog-
urum og millilandaskipum. Um
árabil var hann leiðsögumaður
við Vatnsdalsá á sumrin. Hann
var kennari við Héraðsskólann
á Reykjum frá 1963 og skóla-
stjóri þar 1981-1988 þar til hér-
aðsskólinn var lagður niður.
Hann var skólastjóri Skólabúð-
anna á Reykjum 1988-1999.
Bjarni var hreppsnefndar-
maður í Staðarhreppi 1973-
1998. Að starfsferli loknum
fluttu þau Guðrún til Reykja-
víkur. Bjarni lagði stund á há-
skólanám á efri árum og lauk
BA-prófi í latínu og frönsku frá
HÍ 2007.
Útför Bjarna Aðalsteins-
sonar fer fram frá Bústaða-
kirkju í dag, 22. mars 2016,
klukkan 13.
ríður Jakobsdóttir,
f. 22. desember
1921, d. 24. nóv-
ember 1982. Dætur
Bjarna og Guð-
rúnar eru: 1) Guð-
laug, f. 27. júlí
1965. Hennar börn
eru: Björgvin, f.
1988, Guðrún, f.
1992, Eyjólfur, f.
2000, og Bjartur
Bragi, f. 2005. 2)
Alda, f. 6. apríl 1967, maki Ein-
ar Sigtryggsson, f. 1968. Þeirra
börn eru: Bjarni, f. 1993, Lára,
f. 1995, Jóhann, f. 1997 og Óli,
f. 2002. 3) Steinunn Kristín, f.
27. september 1973, maki Aðal-
steinn Þór Sigurðsson, f. 1975.
Þeirra synir eru: Bjarni, f.
1999, Hákon Atli, f. 2004, Davíð
Örn, f. 2006 og Kristófer Áki, f.
2012. 4) Eyrún Jenný, f. 16. maí
1980, maki Kristján Pétur
Hilmarsson, f. 1978. Þeirra
börn eru: Hilmar Karl, f. 2011
Hinsta kveðja til gamals kenn-
ara.
Allir grútar okkar lands
eru í Hrútafirði.
Þó er útlit ekki hans
eldhúsklútavirði.
Þannig orti Bjarni Jónsson,
úrsmiður á Akureyri, um Hrúta-
fjörðinn um miðja síðustu öld.
Þeim unglingum sem settust í 1.
bekk í Reykjaskóla í Hrútafirði
haustið 1963 vildi það til happs
að Bjarni Aðalsteinsson hafði
trúlega aldrei heyrt þessa vísu.
Hann var ekki nema 28 ára gam-
all og þótt nafni hans hafi sjálf-
sagt ort vísuna í góðlátlegri
kerskni, er allt eins líklegt að
þessi ungi maður hefði frekar ró-
ið á aðra firði, hefði hann kunnað
vísuna.
En næstu þrjá vetur kenndi
hann þessum unglingum dönsku
og til viðbótar miklu meiri ís-
lensku en þeir vissu að væri til.
Og Hrútafjörðurinn reyndist
ekki óálitlegri en svo, að hann
hafði þar viðdvöl í meira en 40 ár.
Bjarni hafði þann fágæta eigin-
leika að geta haldið athygli ung-
linga alveg áreynslulaust. Okkur
lærðist sem sé mjög fljótlega að
þykja vænt um hann. Hann var
yfirvegaður, rósamur og kannski
umfram allt hjartahlýr maður.
Og alltaf hafði hann tíma til að
tala við okkur, þyrftum við ein-
hvers við.
Sennilega var það þess vegna
sem ég sneri mér einmitt til hans
með áleitna spurningu síðla vetr-
ar 1966. Ég var fremur ófram-
færinn unglingur, en herti upp
hugann og spurði Bjarna hvernig
það væri að vera kennari. Ég var
að velta Kennaraskólanum fyrir
mér. Og rétt um þessar mundir
er liðin nákvæmlega hálf öld frá
þessu samtali.
Bjarni svaraði mér af ein-
lægni. Hann sagði mér að starfið
skapaði vellíðan. Ég þykist líka
muna rétt að hann hafi sagt það
skemmtilegra en sig hefði órað
fyrir. Þótt ég þykist að auki
muna orðið „mannbætandi“, er
óvíst að hugtakið hafi verið til.
Ég gerðist kennari nokkrum
árum síðar, að vísu án réttinda,
en Bjarni laug engu. Kennslan
reyndist mér gríðarlega
skemmtileg. Hún veitti mér al-
veg nýja innsýn í mannlífið og
var svo sannarlega mannbæt-
andi.
Þrjátíu árum seinna fluttist ég
heim í Hrútafjörðinn og átti þar
heima í nokkur ár. Þá kynntumst
við upp á nýtt. Báðir fullorðnir
menn. Bjarni virtist í meginatrið-
um alveg óbreyttur, en reyndist
eiga eitthvað uppi í erminni. Nú
fékk ég nefnilega að sjá að hann
hafði húmor. Meira að segja bæði
fallegan og fíngerðan húmor.
Látnir lifa í minningu okkar
sem þótti vænt um þá. Og mér
þótt vænt um Bjarna. Ég minnist
hans bæði af djúpri virðingu og
mikilli væntumþykju. Og þótt ég
hafi ekkert formlegt umboð þyk-
ist ég þess fullviss að þessi hinsta
kveðja megi líka vera frá öllum
hinum. Þeim stóra hópi sem
Bjarni kenndi fyrstu þrjú árin
sín í Reykjaskóla. Okkur, sem í
sumar ætlum að hittast til að
minnast hálfrar aldar útskriftar-
afmælis.
Í því hófi verður ekki aðeins
mínútu þögn, heldur verður glös-
um einnig lyft honum til heiðurs.
Og mig grunar að honum hefði
þótt vænna um hið síðarnefnda.
Að því sögðu leyfi ég mér að
votta eftirlifandi ástvinum
Bjarna, ekki einungis mína sam-
úð, heldur einnig allra hinna, sem
hann kenndi svo ótrúlega mikið,
þegar hann var svo kornungur
fyrir svo óskaplega mörgum ár-
um.
Jón Daníelsson.
Við fráfall Bjarna Aðalsteins-
sonar hefur mér orðið hugsað til
vináttunnar. Hún lætur lítið yfir
sér. Hún kviknar smám saman í
samskiptum sem fólk finnur að
hvíla á heilum grunni. Líkt og
perlur sem finna sér þráð þar
sem atvikin dýrmætu safnast
saman hvert við annað í einni
festingu. Bjáti á kemur vinur
strax til hjálpar. Ekki að vinur
eigi það inni að fá hjálp, heldur
er hjálpin veitt af væntumþykju.
Best reynast þau samskipti fólks
þar sem enga samninga þarf um
gagnkvæmni, aðstoð er veitt
orðalaust.
Vinátta okkar Bjarna hvíldi
kannski eilítið á öðrum grunni.
Sá grunnur var endalaus gam-
ansemi þegar við fundum að við
höfðum skylda kímnigáfu. Við-
horf okkar til samfélagsins voru
lík. Við kynntumst á Gamla
Garði í Reykjavík þar sem her-
bergi stúdenta voru. Hann var
stúdent frá Laugarvatni og ég
frá Akureyri. Eftir stúdentspróf
fór Bjarni í Loftskeytaskólann
og réð sig á togara sem loft-
skeytamann. Hann var af sjó-
sóknurum kominn á Ströndum
en ólst upp í Bolungarvík og sjó-
mennska var alltaf sterk í eðli
hans. Tæknimálin vöfðust heldur
ekki fyrir honum, þar var hann
snöggur að sjá lausnir.
Þegar við höfðum lokið há-
skólanámi skildi leiðir um sinn.
Hann fór norður að Reykjaskóla
í Hrútafirði til að koma ung-
mennum til meiri þroska en ég á
Reykholtsskóla í Borgarfirði. Ég
fór þó norður til hans eftir Reyk-
holtsveturinn og við tókum upp
þráðinn okkar og bættum við
skotveiðiferðum og öðrum fjalla-
ferðum. Ég gleymi ekki svipnum
þegar hann tók á móti mér við
Staðarskála í Hrútafirði haustið
1965 og spurði með nokkrum
kvíða í röddinni hvort ég væri
búinn að leggja af „skurruskap-
inn“. Fyrri hluti nafnorðsins er
latneska orðið scurra sem merkir
fífl. Ég svaraði að svo væri ekki
og myndi vonandi aldrei verða.
Þá létti honum greinilega. Hjá
okkur bjó í þessu það gaman sem
illa gekk að rökstyðja en okkur
fannst eiga fullan rétt á sér.
Bjarni reyndist ágætiskenn-
ari, það hef ég frá fyrrverandi
nemendum. Til marks um það er
líka að hann tók að sér að kenna
íslenskuna til lands- og gagn-
fræðaprófs, en þá grein hafði
hann ekki lært í háskóla heldur
byggði á góðu íslenskunámi á
Laugarvatni. Þegar Ólafur H.
Kristjánsson lét af stjórn
Reykjaskóla tók Bjarni við og
hefur haft nógu að sinna. Síðar
voru héraðsskólarnir lagðir niður
og Bjarni tók við Skólabúðum
þar á Reykjum sem tóku á móti
ungu fólki úr þéttbýli sem skyldi
læra um náttúru, menningu og
umhverfi. Ég ætla að þar hafi
hann notið sín til fulls jafnfróður
og hann var um sjómennsku,
fjörulíf og náttúru hafsins.
1964 gekk Bjarni að eiga Guð-
rúnu Kristjánsdóttur frá Bolung-
arvík sem varð organisti þar í
sókninni árum saman, söngkenn-
ari og söngkona. Þar sem svo
ágæt kona var komin inn í líf
Bjarna varð úr þessu farsælt og
hamingjuríkt hjónaband. Þau
eignuðust fjórar dætur og fjölda
barnabarna. Slíkt er gæfa sem
ekkert jafnast á við. – Ég votta
eftirlifandi eiginkonu og börnun-
um öllum mína dýpstu samúð.
Haukur Sigurðsson.
Látinn er í Reykjavík Bjarni
Aðalsteinsson, fyrrum skóla-
stjóri, á 82. aldursári.
Það dregur heldur úr glað-
værðinni við að rödd Bjarna Að-
alsteinssonar hefur nú hljóðnað
en hans verður jafnan fyrir
margt minnst en ekki sízt fyrir
glaðan hug og fjörlegt viðmót.
Bolvíkingurinn síungi var
gæfumaður í lífi og starfi. Hann
var farsæll fjölskyldumaður og
stólpi glæsilegs ættboga. Hann
var brautryðjandi í æskulýðs-
starfi sem skólastjóri og kennari,
lengst af á Reykjaskóla í Hrúta-
firði. Hann var leiðsögumaður
stangveiðimanna og ók helzt ekki
á öðrum ökutækjum en Saab.
Hann var snjall málamaður, sí-
ungur nemandi ekki síður en
kennari og gat sér gott orð við
nám í frönsku, spænsku og latínu
eftir að starfsferlinum lauk, að-
allega sér til skemmtunar. Hvað
eina lék í höndunum á Bjarna,
sem hann tók sér fyrir hendur á
andlega sviðinu. Minni hans var
þvílíkt að það hálfa væri nóg eins
og sagt er og næsta víst er að
hann hefði spjarað sig ágætlega í
lífinu þótt hann hefði aðeins búið
yfir helmingnum af sínum eðlis-
gáfum. En með yfirburði sína fór
heiðursmaðurinn og höfðinginn
Bjarni afar vel þannig að við,
sem stóðum honum að baki,
fundum lítt fyrir því.
Minni Bjarna var einstakt og
ekki sízt vísnaminni hans. Hann
hafði á takteinum kynstur af
kveðskap, sem hann kastaði fram
af ýmsu tilefni og virtust engin
takmörk því sett hvað komst fyr-
ir í hans kolli að þessu leyti.
Hann var spurður hvernig hann
færi að því að muna þetta allt
saman og svarið var að hann
hefði ekkert fyrir því, þetta væri
bara þarna. Hann var einnig
snjall hagyrðingur og textasmið-
ur góður og til fyrirmyndar um
þjóðlegar hefðir í því efni á tím-
um, þegar lágkúran í ljóðagerð
og textasmíð virðist eiga furðu
auðvelt uppdráttar í menntakerf-
inu.
Á sinn hátt var Bjarni Aðal-
steinsson stórmenni ekki síður
en hversdagshetja. Hann var
hógvær og fyrirferðarlítill, eftir-
minnilegur í látleysi sínu. Það er
sannur heiður og mikil forrétt-
indi að hafa kynnst þessum heið-
ursmanni.
Sverrir Ólafsson.
Stúdentahópurinn sem út-
skrifaðist frá Menntaskólanum
að Laugarvatni árið 1956 var
ekki stór, aðeins 20 manns. Með
árunum hefur fækkað í afmæl-
isárgöngum, og nú þegar að því
líður að halda upp á sextíu árin
er enn einn fallinn frá. Erum við
þá tólf eftir lifandi. Okkur langar
að minnast Bjarna Aðalsteins-
sonar með nokkrum orðum um
leið og við vottum Guðrúnu og
dætrunum samúð okkar. Bjarni
var mikill tungumálamaður og
hélt til dæmis áfram að glíma við
latínu þar til yfir lauk. Á Laug-
arvatni sat hann með okkur á
kvöldin og hjálpaði okkur að
skilja Nicholas Nickelby eftir
Charles Dickens. Bjarni var
hnyttinn í orðum og stríðinn án
meinfýsi, gerði góðlátlegt grín að
mönnum og málefnum, hafði
gjarnan vísur á hraðbergi, alltaf
reiðubúinn að leggja öðrum lið,
og annt um fjölskyldu sína. Hans
er sárt saknað.
Fyrir hönd Laugarvatnsstúd-
enta 1956,
Jóhann Gunnarsson og
Jón Ingi Hannesson.
Bjarni
Aðalsteinsson
Morgunblaðið birtir minn-
ingargreinar endurgjalds-
laust alla útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda
Morgunblaðinu greinar eru vin-
samlega beðnir að nota inn-
sendikerfi blaðsins. Smellt á
Morgunblaðslógóið í hægra
horninu efst og viðeigandi liður,
„Senda inn minningargrein,“
valinn úr felliglugganum. Einn-
ig er hægt að slá inn slóðina
www.mbl.is/sendagrein
Skilafrestur | Ef óskað er eftir
birtingu á útfarardegi verður
greinin að hafa borist eigi síðar
en á hádegi tveimur virkum
dögum fyrr (á föstudegi ef út-
för er á mánudegi eða þriðju-
degi).
Þar sem pláss er takmarkað
getur birting dregist, enda þótt
grein berist áður en skila-
frestur rennur út.
Lengd | Minningargreinar sem
birtast í Morgunblaðinu séu
ekki lengri en 3.000 slög. Ekki
er unnt að senda lengri grein.
Lengri greinar eru eingöngu
birtar á vefnum. Hægt er að
senda örstutta kveðju,
HINSTU KVEÐJU, 5-15 línur.
Ekki er unnt að tengja viðhengi
við síðuna.
Undirskrift | Minningargreina-
höfundar eru beðnir að hafa
skírnarnöfn sín en ekki stutt-
nefni undir greinunum.
Minningargreinar