Orð og tunga - 01.06.2001, Blaðsíða 123

Orð og tunga - 01.06.2001, Blaðsíða 123
Kristín Bjamadóttir: Um sagnlýsinguna í 3. útgáfu íslenskrar orðabókar 113 5 Að lokum í þessari grein hefur verið lýst þeim grundvallarmun sem er á framsetningu orða- bókarlýsingar á diski annars vegar og bók hins vegar. Megináhersla hefur verið lögð á takmarkanir sem felast í viðmótinu sem blasir við notandanum og vandamál sem því tengjast. Niðurstaðan er sú að í bók sé takmörkunin í aðalatriðum fólgin í heild- arefnismassanum en á diski er vandamálið framsetning efnisins í nægjanlega litlum einingum til þess að yfirsýn náist. Mikilvægastabreytinginsem gerð er á sagnlýsingunni við flutning orðabókartextans úr 2. útgáfu ÍO á disk er að mínu mati sú að gera setningargerð sagnarinnar að lykli að orðabókartextanum, þ.e. að sjálfstæðri orðabókareiningu. Með því er gengið út frá því að rökliðir sagnarinnar séu óaðskiljanlegur hluti af orðabókarlýsingunni en með því má e.t.v. segja að stigið sé skref í átt til þess að færa orðabókarlýsingu nær hugmyndum manna um uppbyggingu orðasafnsins og er þá átt við orðasafnið sem hluta málkerfisins. Þar sem nýi miðillinn gefur kost á ýmsum möguleikum er mjög áhugavert að velta fyrir sér hugmyndum um það hverjar þær upplýsingar eru sem hver málnotandi þarf að geyma í kolli sér til þess að geta notað einstök orð. Takmarkanir á efnismassa sem einkenna hefðbundnar orðabækur eins og prentaðar útgáfur af IO verða oft til þess að merkingarlýsingin verður sá þáttur sem allt veltur á og aðrir þættir, t.d. formlegir, verða að víkja. Þessar takmarkanir eru að nokkru leyti upphafnar í nýjum miðli og þar gefst e.t.v. færi á að komast nær huglæga orðasafninu en hingað til, sérstaklega þar sem formið sjálft er býsna sveigjanlegt og kostur gefst á hljóðum, myndum o.þ.h., auk lita og framsetningar sem hér hefur verið greint frá. Síðast en ekki síst eru leitarmöguleikar margir og í framtíðinni er jafnvel hægt að hugsa sér að orðabókamotandinn geti sjálfur skilgreint hvers konar upplýsingar hann vill fá, þ.e. að orðabókin verði sérsniðin að þörfum hvers og eins. Slíkt er að vísu mikil framtíðarmúsík! Tölvuútgáfa ÍO er að mörgu leyti tilraunaverkefni. Hanna þurfti gagnagrunninn, finna vinnuaðferðir, móta framsetningu og fara yfir textann, allt í kappi við tímann. Aðalmarkmiðið var að koma textanum úr 2. útgáfu til skila þannig að hann kæmi not- endum að sem bestum notum og þær nýjungar sem bryddað var upp á voru til þess ætlaðar. Hins vegar var ljóst frá upphafi að ekki gæfist tími til að fastmóta framsetningu á öllum atriðum til fulls þannig að verkið yrði að öllu leyti samræmt. Framsetning á sögnunum var t.d. f mótun nánast fram í síðasta stafkaflann og talsverður munur er á frágangi í þeim hlutum verksins sem fyrst voru unnir og í þeim síðustu. Þeir mögu- leikar í framsetningu sem lýst er í þessari grein eru því meginreglan í sagnlýsingunni en auðvelt er að finna afbrigði í orðabókartextanum. Við fýrirhugaða endurskoðun á orðabókartextanum, bæði skýringum og orðaforða, verður síðan tækifæri til að meta framsetninguna að nýju en kosturinn við að hafa textann í gagnagrunni er einmitt sá að verkið getur verið í stöðugri endumýjun.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180

x

Orð og tunga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.