Jólakver - 01.12.1924, Blaðsíða 18
16
kerti; það heita „ j ó 1 a k e r ti Þá er mikið um
dýrðir hjá börnunum, þegar þau ganga um gólíið í
hátíðabúningnum með jólakertin í höndum og eru
ýmist að slökkva á þeim eða kveikja á þeim aftur.
Þegar á kvöldið líður, er matur borinn fram; er það
venjulega súpa með nýju kjöti. Aðaljólamaturinn er
venjulega eigi skamtaður fyr en á jóladagsmorgun-
inn, en það er hangikjöt, brauð og flot og allskonar
sælgæti. Var það venja, og er sumstaðar enn, að
hver maður fengi þá svo ríflegan skamt, að honum
entist hann með öðrum mat fram yfir nýjár. Þessi
skamtur heitir „ j ó 1 a r e f u r u.
Þótt mikil glaðværð sé um jólin, og spil og ýmis-
konar leikir hafi þá mjög tíðkast, hefir það ávalt
þótt ósæmilegt, að hafa mikinn gáska og glaðværð
á sjálfa jólanóttina. Þá er sem einhver ólýsanleg og
óendanleg helgi hafi gagntekið alt. Jólanóttin er því
kölluð „nóttin helgau, svo sem hún einséheil-
ög framar öllum öðrum helgum nóttum. Um miðnætti
er helgin mest, því þá ætluðu menn, að frelsarinn
væri fæddur. Eftir almennri trú verða ótal tákn og
stórmerki í það mund, sem frelsari mannanna fædd-
ist. Það er sem öll náttúran fái þá nýtt líf. Þá fá
mállaus dýrin mál, og jafnvel hinir dauðu rísa úr
gröfunum. Það er sem alt losni úr fjötrum og alt
verði lifandi, fagni og gleðjist. Á einu augnabliki
breytist þá alt vatn í vín. í öðrum löndum er það
víða almenn trú, að ýms dýr fái mál á jólanóttina,
en hér á landi er sú trú almennust um kýrnar, að
þær tali á Þrettándanótt, — hina síðustu jólanótt. Á
jólanóttina er það, að „kirkjugarður rísu, en
það er í því falið, að allir hinir dauðu í kirkjugarð-