Jólakver - 01.12.1924, Page 26

....
■'$&> JÓL í FORNUM SIÐ

ÖNGU áður en kristni barst til Norður-
landa voru jól haldin hátíðleg. Jólaveislur
og jólaboð er oft talað um í heiðni. En ekki
verður svo langt rakið, að hægt sé að vita um upp-
runa þeirra. Sjálft orðið j ó 1 verður ekki skýrt.
Sumir halda, að það sé skylt latneska orðinu jocul-
us, sem þýðir gaman, og ætti þá orðið jól að
merkja gleðihátíð.
Grískur rithöfundur, sem uppi var á 6. öld, segir
frá því, að norður á eyjunni Thule sjái ekki sól í
40 daga í skammdeginu. En þegar liðnir eru 35 dag-
ar sólarlausir, þá sé það venja að senda menn upp
á hæstu fjöll, og þegar þeir sjá fyrstu geisla sólar-
innar, er slegið upp veislu mikilli. Nú vita menn
ekki, hvaða land það er, sem nefnt var Thule. Sum-
ir hafa haldið, að það hafi verið Island, en nú munu
flestir álíta, að það hafi verið norðurhluti Noregs.
En hvað sem því líður, þá sýnir þessi gríska frá-
sögn, að veisluhöld hafa tíðkast á Norðurlöndum um
þetta leyti árs frá ómuna tíð.
Af þessari sögn og ýmsu öðru hafa menn dregið
þá ályktun, að jólin hafi upprunalega verið ljóshátíð,
og séu þau leifar æfagamallar sóldýrkunar á Norð-