Bókasafnið - 01.06.2016, Síða 46

46 Bókasafnið 40. árg – 2016
hvernig þeir uppfylla kröfur laganna um að bókasöfnin
skulu vera óháðir fundarstaðir og vettvangur umræðna. Þeir
eru eins konar ritstjórar og skipuleggja dagskrár og verkefni
sem hvetja og virkja fólkið í nærsamfélaginu til þátttöku og
undirstrika þannig mikilvægi bókasafnanna.
Þjóðbókasafnið styrkir alls kyns staðbundin og lands-
hlutabundin verkefni sem sett eru á laggirnar til að uppfylla
kröfur laganna um bókasafnið sem umræðuvettvang.
Bókmenntahús (n. litteraturhusbibliotek) eru eitt slíkt verk-
efni.
Fyrsta hjóladaginn, 1. september, lögðum við glaðbeittar af
stað sem leið lá niður á Rådhusplassen og hittum þar hóp-
inn fyrir. Það hellirigndi á meðan gengið var frá farangr-
inum í bílinn og hjólin afhent. Við fengum endurskinsvesti
og á okkur var fest armband, hvort tveggja áttum við að
hafa á okkur allan tímann.
Hjólað var sem leið lá í rigningunni að fyrsta bókasafninu,
að Ási (Ås). Þangað komum við um hádegisbil og þar beið
okkar fyrsti hádegismaturinn framreiddur af hinum frábæra
finnska kokki, Nippe (Pasi Niemi), sem mun hafa eldað
fyrir hjólreiðafólkið í öllum ferðunum. Hann og aðstoðar-
maður fara um á sendiferðabíl með matinn og eru búnir
að koma sér fyrir á fyrirfram ákveðnum stöðum, reisa tjald,
setja upp borð og framreiða afbragðsgóðan mat, morgunmat
og hádegismat. Við tókum fram matardiskana okkar og
hnífapörin, sem við höfðum alltaf í hjólatöskunum, og
fórum í röð og fengum matinn okkar. Við vorum fegin að
komast inn og borðuðum í sal á efri hæð bókasafnsins og
hlustuðum á meðan á forstöðumann bókasafnsins segja frá
verkefnum og dagskrám á döfinni í anda nýsettra laga.
Það má kannski segja að þar sem við sátum þarna lukku-
legar og áhyggjulausar og nutum matarins var okkur svolítið
kippt í gírinn við að sessunautur okkar við borðið, hún
Robin frá Minnesota, spurði hvers við væntum helst af
þessari ferð, faglega! Þórhildi varð á að svara að hún væri nú
bara að gá hvort hún réði við að hjóla svona langt og mikið
og Erla Kristín svaraði einhverju svipuðu. En þarna ef ekki
fyrr fórum við að átta okkur á hve mikill faglegur metnaður
einkennir allt í þessum ferðum og að margir hjólafélagar
okkar sem við kynntumst smátt og smátt voru virkilega af
lífi og sál að læra og kynnast nýjungum til að nýta þegar
heim kæmi.
Seinna sama dag kynntumst við Litteraturhusbibliotek
Vestfold í Horten. Um er að ræða samvinnuverkefni fjög-
urra bókasafna um dagskrár af ýmsu tagi þar sem hvert safn
sníður þó dagskrárnar að sínu nærsamfélagi. Markmiðið er
að efla og hvetja íbúa til þátttöku í opinberri umræðu og
samræðu um bókmenntir og margt fleira.
Frá Horten hjóluðum við til Sandefjord, sem nú kynnir sig
sem hjólabæ og sem einnig á sitt bókmenntahús. Þaðan lá
leiðin niður að höfn og með ferju yfir til Strömstad Sví-
þjóðarmegin.
Veðrið fór batnandi og var orðið þurrt að mestu þegar við
komum í náttstað í Saltvik. Þarna var líka búið að panta
fyrir okkur fyrirtaks kvöldverð sem við snæddum með góðri
lyst eftir að hafa fyrst fengið kynningu á ýmsum tegundum
þara og útlistanir á hve hollur matur þetta væri.
Næsta dag lá leiðin fyrst að Vitlycke museum og Tanums
hällristningar. Þetta svæði er á heimsminjaskrá Unesco og
full ástæða til að hvetja þá sem leið eiga um að skoða það.
Fjällbacka þar sem bækur Camillu Läckberg gerast er þarna
í næsta nágrenni. Við hjóluðum um afar fallegt landslag
í næsta áfangastað, Uddevalla. Þar var tekið á móti okkur
með kostum og kynjum og búið var að skipuleggja prógram
sem fól í sér kynningu og skoðun á fjórum söfnum, en við
vorum, eins og vildi brenna við, heldur seint á ferðinni og
því létum við tvö söfn duga, þ.e. borgarbókasafn Uddevalla
og Bohusläns museum sem er afar flott menningar- og
minjasafn. Í borgarbókasafni Uddevalla voru kynnt verkefni
í anda nýsettra bókasafnalaga (frá 2014 eins og í Noregi)
þar sem kveðið er á um að bókasöfnin stuðli að lýðræðislegri
þróun þjóðfélagsins með því að leggja sitt af mörkum við
útbreiðslu þekkingar og frjálsra skoðanaskipta. Verkefnin
voru um aðstoð við eldra fólk í sambandi við tölvunotkun
og um samstarf safnsins og félaga hinsegin fólks um sam-
stöðugöngu og kynningu á bókum um málefnið.
Þann 4. september hjóluðum við langlengstu dagleiðina,
Uddevalla – Trollhättan – Gautaborg, 120,6 km! Í Troll-
hättan gafst meðal annars færi á að skoða nýuppgert bóka-
safn við Högskolan Väst þar sem upplýsingaborð hafa verið
minnkuð og starfsmenn í merktum vestum eru úti á meðal
notenda. Einnig kom fram að talsvert samráð hafði verið
haft við stúdenta um endurhönnun safnsins. Þarna eins og
víðar í háskólasöfnum víkur prentað efni smátt og smátt
fyrir rafrænum gögnum. Á vef bókasafnsins er yfirlitsmynd
um starfsemina hvern dag og má þar sjá að sjötta hver bók
sem er keypt er rafbók og að rafbækur eru að meðaltali 55%
útlánanna.
Eftir hádegisverðinn sem var snæddur við Slussen, skipa-
skurðinn í Trollhättan, hjóluðum við upp lengstu brekkuna
í öllum túrnum og auðvitað létum við ekki annað um okkur
spyrjast en að hjóla alla leið upp en ansi margir máttu játa
sig sigraða í miðri brekkunni. Til Gautaborgar komum við
í svarta myrkri eftir um 13 tíma útiveru og höfðum þá villst
nokkrum sinnum á lokasprettinum.
Daginn eftir vorum við um kyrrt í Gautaborg. Þar voru í
boði heimsóknir í fjölmörg bókasöfn og stofnanir. Okkur
var gert að skrá okkur fyrirfram í það sem við vildum
heimsækja og lögð rík áhersla á að enginn mætti skrópa.
Það hafði víst flogið fyrir að einhverjir ætluðu að taka sér
„frí“ þennan dag en þeim sem það hygðust gera var bent á
að þá yrðu þeir bara reknir úr hópnum! Enda höfðu starfs-
menn safna og stofnana undirbúið metnaðarfullar kynn-
ingar. Kvöldverður var snæddur í nýju bókmenntahúsi
Gautaborgar.