Dagblaðið Vísir - DV - 15.05.2015, Qupperneq 2

2 Fréttir Helgarblað 15.–18. maí 2015
Lífrænt
Valið besta
heilsuefnið
Fæst í apótekum, Hagkaup, Krónunni,
Grænni heilsu, Heilsuhúsinu og Fjarðarkaup.
www.thebeautyshortlist.com
Best Health Supplement - Overall Wellbeing
Hreinsar líkamann, bætir andadrátt og líkamslykt,
fegrar og frískar húðina
Bætir meltingu, gerir líkamann basískan,
kemur á réttu pH gildi
Yr 100 lífræn næringarefni sem gefa orku,
einbeitingu og vellíðan
Spirulina, Chlorella & Barleygrass
Lifestream framkvæmir þrefaldar næringarprófanir; við uppskeru,
eftir framleiðslu og að lokum með vottun frá óháðri prófunarstofu.
Dagleg græn upplyfting. Heilnæmt fæði, hámarks
upptaka og nýting á næringarefnum.
120 hylki.
M
örg stærri fyrirtæki, eins
og Bónus og Ferskar kjöt-
vörur hafa auglýst vörur
sínar með slagorðinu
„Beint frá bónda“. Þessi
markaðssetning hefur vakið upp
hörð viðbrögð bænda og aðstand-
enda samtakanna Beint frá býli.
Fyrrverandi formaður samtakanna
Beint frá býli segir um að dónalegar
og siðlausar auglýsingar sé að ræða
en framkvæmdastjóri Stjörnugríss
segir að stoltir íslenskir bændur
standi að fyrirtækinu.
„Mér finnst þetta dónalegt og
siðlaust“
„Að mínu mati eru stórfyrirtæk-
in þarna að gróflega misnota
vinnu annarra. Mér finnst þetta
dónalegt og siðlaust,“ segir Hlédís
Sveinsdóttir, annar af aðstandend-
um Matarmarkaðs Búrsins og fyrr-
verandi formaður samtakanna
Beint frá býli. „Ég hef átt þátt í að
byggja upp Beint frá býli frá byrj-
un. Bændur eru búnir að fjárfesta í
eigin kjötvinnslum til þess að sinna
þessum neytendum og við leggjum
mikið upp úr rekjanleika og upp-
runa. Þetta hefur gengið mjög vel
en svo koma stórframleiðendur og
notfæra sér dugnað og elju annarra
á svívirðilegan hátt. Þeir vanvirða
einfaldlega hugtakið og hug-
hrifin sem aðrir skapað,“ segir
Hlédís ákveðin. „Ég stórefast
um að einhver sé að gleypa við
þessu rugli, að þetta hafi áhrif á
kaupákvarðanir einhverra, en ég
hvet neytendur til að vera með-
vitaða um þetta.“
Mikilvægt að fram komi
hvaðan varan er
Að sögn Jóhannesar Gunnarssonar,
formanns Neytendasamtakanna,
þá hefur þeim borist þetta til eyrna.
„Það er skoðun Neytendasamtak-
anna að ef vara er merkt „Beint frá
bónda“ þá eigi að vera hægt að sjá
á umbúðum hver bóndinn er. Það
er jafnframt skoðun Neytendasam-
takanna að samtökin Beint frá býli
eigi að fara með þetta mál til Neyt-
endastofu og fá úr því skorið hvort
hér sé um villandi upplýsingar að
ræða og sem brjóta í bága við lög.
Neytendastofa hefur úrræði til að
grípa inn í telji hún svo vera. Það
hafa Neytendasamtökin ekki,“ segir
Jóhannes.
Vinnum okkar vöru frá a-ö
Guðmundur Marteinsson, fram-
kvæmdastjóri Bónuss, segir að allt
svínakjöt sé keypt frá Geir Gunnari
Geirssyni, svínabónda að Vallá en
Geir Gunnar er forstjóri fyrirtækis-
ins Stjörnugrís. „Munurinn á okkur
öðrum svínabændum er sá að við
erum með eina fullkomnustu mat-
vælavinnslu
á landinu og
erum að vinna okk-
ar vöru alveg frá a-ö. Við
erum með sláturhús, kjöt-
vinnslu og fullkomið vinnslueld-
hús þar sem við framleiðum álegg
og jafnvel eldum mat,“ segir Hilmar
Sigurjónsson, framkvæmdastjóri
Stjörnugríss. „Ég skil vel að fólk
ræði þetta og það er ámælis-
vert ef að bóndi væri að selja vör-
una til þriðja aðila, sem myndi
fullvinna vöruna og selja hana svo
áfram undir þessum formerkjum.
Við erum hins vegar að fullvinna
vöruna og erum klárlega bændur.
Ég tel okkur því vera í fullum rétti,“
segir Hilmar. Að sögn Hilmars hef-
ur verið hægt að sjá á ferskum vör-
um fyrirtækisins frá hvaða bæ kjöt-
ið er. „Við ætlum að setja þetta inn á
allar okkar afurðir. Hingað til hefur
alltaf verið rekjanleikanúmer á öll-
um okkar vörum en á bak við núm-
erið er skráð býli, sláturdagur og
pökkunardagur.“
Greiða bændum aukaálag ofan
á verð frá sláturleyfishafa
Ferskar kjötvörur hafa fengið sinn
skerf af gagnrýni fyrir markaðssetn-
ingu sína en fyrirtækið stendur með-
al annars að vörumerkinu Íslands-
naut. „Við hjá Ferskum kjötvörum
höfum greitt bændum, sem rækta
gripi sem uppfylla ákveðin skil-
yrði, aukaálag ofan á það verð sem
þeir fá hjá sláturleyfishafa. Við höf-
um merkt pakkningar með steikum
með þessum miða, og allt nautakjöt
sem er merkt Íslandsnaut er að sjálf-
sögðu íslenskt. Það kemur beint frá
bónda í sláturhús og þaðan til okk-
ar. Við teljum að framleiðslu- og
dreifingarferli hjá okkur sé í öllum
meginatriðum það sama og hjá þeim
aðilum sem selja kjöt og kjötafurðir
undir til dæmis merkjum Beint frá
býli,“ segir Ingibjörn Sigurbergsson,
framkvæmdastjóri Ferskra kjötvara,
og bætir við: „Svo er það skilgrein-
ing hvað er hefðbundinn búskapur
sem bændur stunda og hvað er verk-
smiðjubúskapur, eru það bændur
sem stunda hann?“ n
n Stórfyrirtæki merkja vörur sínar „Beint
frá bónda“ n Bændur óánægðir
Jóhannes Gunnarsson, formaður
Neytendasamtakanna „Það er skoðun
Neytendasamtakanna að ef vara er merkt
„Beint frá bónda“ þá eigi að vera hægt
að sjá á umbúðum hver bóndinn er,“ segir
Jóhannes.
Hlédís
Sveins-
dóttir „Að
mínu mati eru
stórfyrirtækin
þarna að gróflega
misnota vinnu
annarra,“ segir
Hlédís.
„Dónalegt og
siðlaust“
„Að mínu mati
eru stórfyrir-
tækin þarna að gróflega
misnota vinnu annarra.
Björn Þorfinnsson
bjornth@dv.is
Málþing, sýning og heimasíða
L
augardaginn 16. maí verður
opnuð sýning í Þjóðarbók-
hlöðunni í tilefni af 100 ára
kosningarétti kvenna.
Málþing um þróun borgara- og
þegnréttinda kvenna í 100 ár verð-
ur við opnun sýningarinnar og
stendur dagskráin frá kl. 13–17.
Erindi á málþinginu flytja
Auður Styrkársdóttir, forstöðu-
kona Kvennasögusafns Íslands,
Björg Hjartardóttir kynjafræðing-
ur og Guðný Gústafsdóttir kynja-
fræðingur.
Samhliða þessu á að opna
vefinn konurogstjornmal.is.
Verkefnið er styrkt af Fram-
kvæmdanefnd um 100 ára afmæli
kosningaréttar kvenna og er í sam-
starfi Landsbókasafns Íslands –
Háskólabókasafns við Þjóðskjala-
safn Íslands, Alþingi, RÚV og
Rannsóknastofnun í jafnréttis-
fræðum við Háskóla Íslands. n
Opna vefinn konurogstjornmal.is
Konur og stjórnmál Samhliða mál-
þinginu og sýningunni á að opna vefinn
konurogstjornmal.is.
Vekja athygli á
Vestfjörðum
Markaðsstofa Vestfjarða ásamt
sveitarfélögunum á Vestfjörðum
og ferðaþjónustuaðilum á svæð-
inu eru að hefja stærsta markaðs-
átak sem sveitarfélögin hafa farið
í til þessa. Að því er kemur fram
á síðunni bb.is er um þriggja ára
verkefni að ræða sem snýr að því
að vekja athygli á Vestfjörðum sem
áfangastað ferðamanna. Markaðs-
átakið er persónustýrt þar sem
fólk getur sett saman á Facebook
draumaferð sína um Vestfirði. Þeir
sem gera það komast í pott og geta
fengið draumaferðina uppfyllta.
Hægt er að taka þátt á westfjord.
is. Verkefnið er unnið með fram-
leiðslufyrirtækinu Tjarnargatan og
hafa starfsmenn þess eytt síðasta
eina og hálfa árinu í undirbúning
og tökur um alla Vestfirði.
Má veiða 700
tonn af rækju
Hafrannsóknastofnun hefur lagt til
að veiðar verði leyfðar á 700 tonn-
um af rækjum á svæðinu við Snæ-
fellsnes á tímabilinu 1. maí 2015 til
15. mars 2016. Ákvörðunin var tek-
in eftir árlega stofnmælingu stofn-
unarinnar á rækju við Snæfellsnes,
sem fór fram á rannsóknarskipinu
Dröfn RE 35. Eitt helsta markmið
leiðangursins var að meta stofn-
stærð rækju á svæðinu og kanna
þar fiskgengd. Könnunin leiddi
í ljós að ástand rækjustofnsins
á svæðinu væri ágætt og stofn-
vísitalan mældist yfir meðallagi.
Meira mældist af rækju í Breiða-
firði en í fyrra en lítið var af fiski á
slóðinni, að því er sagði á vef Haf-
rannsóknastofnunar.