Dagblaðið Vísir - DV - 15.05.2015, Qupperneq 22

Helgarblað 15.–18. maí 201522 Fréttir Erlent
Sími 568-5556 www.skeifan.is
Föst sölulaun
Sölulaun eigna
yfir 60 milljónum
aðeins 1% með vsk
upp að 60 milljónum
299.900.- með vsk
VANTAR – VANTAR
Vegna mikillar sölu vantar
allar stærðir eigna á skrá.
Eysteinn Sigurðsson
Löggiltur fasteignasali / Sími: 896-6000
eysteinn@skeifan.is / skeifan.is
Magnús Hilmarsson
Sölumaður / Sími: 896-6003
magnus@skeifan.is / skeifan.is
Sigurður Hjaltested
Löggiltur fasteignasali / Sími: 821-5400
sigurdur@skeifan.is / skeifan.is
Miklu hættulegri
skjálftar í Nepal
n Íslenskir jarðskjálftar gjörólíkir þeim sem eiga sér stað í Asíu
G
rundvallarmunur er á jarð-
skorpuhreyfingum í Nepal
og á Íslandi, sem veldur
því að jarðskjálftar í Suður-
Asíuríkinu eru mun hættu-
legri en þeir sem skekja eyjuna okk-
ar. Þetta segir Haraldur Sigurðsson
eldfjallafræðingur.
Í Nepal eru tveir meginlands-
flekar, Asíuflekinn og Indlandsflek-
inn, sem rekast hvor á annan. Þetta
kallast sigbelti. Á Íslandi er aftur á
móti gliðnun þar sem Norður-Am-
eríkuflekinn og Evrasíuflekinn eru
að gliðna.
Yfir átta þúsund fórust
Tveir stórir jarðskjálftar hafa geng-
ið yfir Nepal að undanförnu. Sá
fyrri mældist 7,8 á Richter 25. apríl
með þeim afleiðingum að yfir átta
þúsund manns fórust og sá síðari,
sem telst vera eftirskjálfti og mæld-
ist 7,3, 12. maí með þeim afleiðing-
um að yfir 65 manns fórust.
Miklu hættulegri skjálftar í
Nepal
Haraldur segir jarðskjálftana í Nepal
miklu hættulegri en hér á landi. „Þó
að það sé mikil skjálftavirkni á Ís-
landi eru það allt litlir skjálftar sem
geta ekki orðið meira en í kringum
6 á Richter. Það er vegna þess að
skorpan er svo veik á Íslandi,“ seg-
ir hann. „Í Nepal ertu með mjög
þykka skorpu sem getur hlaðið upp
mikilli spennu, öfugt við það sem
gerist hér. Jarðskjálftarnir eru ekki
tíðir en þeir eru stórir þegar þeir
ganga yfir. Til allrar hamingju höf-
um við enga slíka skjálfta hér.“
Munurinn er 33-faldur
Hann útskýrir að munurinn á jarð-
skjálftum sem eru 6 og 7 á Richter
sé 33-faldur. „Það er svo villandi
þegar fólk lítur á þessar tölur. Það
áttar sig oft ekki á því að þessi skali
er ekki venjulegur lógariþmi heldur
er hann miklu meira margfeldi.“
Hvorugur vill gefa sig
Þegar Haraldur er spurður nánar
út í skjálftana í Nepal segir hann
að hvorki Asíu- né Indlandsflek-
inn vilji gefa sig, enda um tvær
mjög þykkar jarðskorpur að ræða.
„Í þessu tilfelli eru báðir flekarnir
með svipaða eiginleika, þannig að
það verður árekstur. Í staðinn fyr-
ir að annar flekinn stingi sér und-
ir hinn, þá hleðst upp svo mikil
spenna á mótunum að hún leysist
úr læðingi öðru hvoru,“ segir hann
og líkir ástandinu við kústskaft sem
er beygt þannig að spenna myndist.
Á endanum brotnar „skaftið“ og þá
skríður einhver hluti eða flísar af
Asíuflekanum yfir Indlandsflekann.
Til samanburðar er skorpan á Ís-
landi tiltölulega þunn og gliðnun
flekanna tveggja veldur því að
spennan er sífellt að leysast úr læð-
ingi. Hún hleðst ekki eins mikið upp
og skjálftarnir verða því minni. n
Freyr Bjarnason
freyr@dv.is
Eyðilegging Mikil eyði-
legging varð í Nepal vegna
jarðskjálftanna. Yfir átta
þúsund manns fórust.
Haraldur Sigurðsson Segir litla
spennu á Íslandi vegna þunnrar skorpu og
gliðnunar fleka.
„ Í Nepal ertu með
mjög þykka skorpu
sem getur hlaðið upp
mikilli spennu, öfugt við
það sem gerist hér.
Þykir afskiptasamur
Bréfaskriftir Karls Bretaprins vekja athygli
B
réf sem Karl Bretaprins hefur
sent breskum stjórnvöldum
í gegnum tíðina hafa verið
gerð opinber eftir langar deil-
ur um birtingu bréfanna. Bréfin voru
tuttugu og sjö og send hinum ýmsu
ríkis stofnunum í Bretlandi fyrir um
áratug.
Í bréfunum ræddi Karl um ýmis
málefni, þar á meðal stöðu stór-
markaða og markaðsyfirráð þeirra.
Þá segir í einu þeirra, sem stílað var
á Tony Blair, fyrrverandi forsætis-
ráðherra Bretlands, að ótækt væri að
láta breska herinn taka þátt í aðgerð-
um af ýmsum toga án þess að hann
hefði yfir að ráða tilheyrandi búnaði.
Dómstólar í Bretlandi hafa haft
málið til umfjöllunar um nokkra
hríð, en í mars staðfesti Hæstiréttur
að neitun á birtingu bréfanna væri
ólögmæt. Karl hefur, eftir að bréfin
birtust, verið sakaður um afskipta-
semi og er jafnvel grunaður um
óeðlileg afskipti af stjórnmálum, en
almennt hefur breskt konungsfólk
haldið sér utan við afskipti af stjórn-
málum. n
Sendi bréf Bréfin voru tuttugu og sjö og
send hinum ýmsu ríkisstofnunum í Bret-
landi fyrir um áratug.
Var á 170 kíló-
metra hraða
Amtrak-lest sem fór út af spor-
inu á leið sinni frá Washington
til New York var á 170 kílómetra
hraða rétt áður en slysið varð
við Fíladelfíu. Slysið varð þegar
lestin fór í beygju, þar sem há-
markshraði er 80 kílómetrar á
klukkustund. Sjö létust og 140
voru fluttir á sjúkrahús eftir slys-
ið, en heildarfjöldi slasaðra er um
200. Þegar lestin fór út af mældist
hún á 165 kílómetra hraða, rúm-
lega helmingi meiri hraða en há-
markshraða.
Kerfi sem stýra á lestarhraða
er til staðar fyrir lestina en hef-
ur ekki verið sett upp. Hefði það
verið til staðar hefði slysið líklega
ekki orðið.
Banvænt
„selfie“
Ung lings stúlka lést er hún var að
taka „selfie“, eða sjálfsmynd af
sér þar sem hún stóð uppi á lest í
norðausturhluta Rúmeníu.
Stúlkan var átján ára og hafði
klifrað upp á lestina, sem var
kyrrstæð. Hún brenndist illa og
rak sig að líkindum í háspennu-
línu sem var beint fyrir ofan
lestina þegar hún teygði sig til að
taka myndina. Hún lést tveim-
ur dögum síðar af alvarlegum
brunasárum sem þökktu allan
líkama hennar.