Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.1997, Síða 32
skyrturnar afhentar, og á það féllst hann! Það var
dýrlegt að geta gert sjúktingunum til góða, þvegið
þeim og fœrt þá í hreinar nýjar skyrtur!
Florence var sökuð um að vera alltof óþolinmóð,
hún yrði að gefa fólki smátíma!
En við máttum engan tíma missa! Ég hlaut að
vera óþolinmóð.
En jafnvel Florence gat ekki alltaf komið í veg
fyrir hörmuleg atvik.
I hernum voru skyrbjágur og ýmsir liörgulsják-
dómar algengir, hvarvetna blöstu einkennin við okk-
ur, hermenn misstu Jingur, tœr og tennur. Það var
skelfilegt að frétta um bátsfarmu af grœnmeti og
kartöflum sem var steypt í sjóinn af því að í fylgi-
skjölunum stóð ekki orð um hver œtti að taka við
sendingunni eða mœtti kvitta fyrir móttöku. Það var
komið langt fram í febrúarmánuð þegar ég fékk
vitneskju um að 173 þúsund skammtar af tei og 20
þúsund pund af sítrónusafa lcegi á lagernum því
láðst hefði að gefa fyrirmœli um að bœta þessu við
matarskammt sjúklinganna. Vörurnar höfðu legið
ósnertar frá því í desember en liefðu getað bjargað
mörgum mannslífum!
Og ullarábreiður! Hermennirnir lágu margir án
yfirbreiðslu því þeir höfðu misst ullarteppið sitt
annaðhvort af völdum ofviðris eða í átökum þegar
allt fór úr skorðum. A lagernum voru nœgar
ábreiður til að þriðji hver sjúktingur að minnsta
kosti hefði getað liaft hlýtt og hreint teppi yfir sér.
En ífyrirmœlunum um búnað hermanna var sagt að
ekki mœtti afhenda hverjum nema EITT teppi.
Ekki leið á löngu áður en Florence liafði tekið í
sínar hendur stjórnina á öllu daglegu starfi á spítal-
anum samhliða hjúkruninni. Hún varð í reynd hús-
móðir á heimili með mörg þúsund manns, innkaupa-
stjóri, hirgðavörður og hagfræðingur.
Henni vóru gefnir einstæðir hæfileikar til að fá
fólk til að gera nákvæmlega það sem hún vildi. Þegar
einhver maldaði í móinn og sagði: „Þetta er ómögu-
legt,“ sagði hún aðeins: „Þetta verður að fram-
kvæma.“ Þar með var það gert. Fólk, sem kom til
Skutari staðráðið í að sinna einhverju tilteknu verk-
efni, var hrifið með jafnvel þó það reyndi í fyrstu að
andæfa. Tökum til dæmis herra McDonald fréttarit-
ara sem kom á vegum „Times“.
Gott og vel, en meira máli skipti að hann tceki að
sér innkaup á varningi í Konstantínópel.
Sama gilti um Stafford lávarð sem kominn var til
að gera skýrslur fyrir hresku ríkisstjórnina.
Ekki nema gott um það að segja, en meiru skipti
þó að einhver tœki að sér umsjón með hreinlœtisað-
stöðunni og ekki gœti það sakað lávarðinn þó hann
hefði eftirlit með frárennsliskerfinu. Reyndar var
það liann sem uppgötvaði að nokkrir staðir í spítal-
anum virtust vera dauðagildrur, allir sem þar gistu
gáfu upp andann eftir smástund. I Ijós kom að ein-
mitt drykkjarvatn til þessara sjúklinga rann í gegti
þar sem drœsur af dauðum hesti höfðu legið vikum
saman í vatnspípunum. Ilrœið var fjarlœgt, píp-
urnar hreinsaðar og þá var einni dánarorsök fœrra.
Svo var það herpresturinn okkar góði, hann
herra Oshorne.
Hanti kom til að annast sálusorgun en hjá okkur
var nauðsynlegra að bjarga mannslífunum. Ilann
var bœði kraftakarl og handlaginn og varð
skurðlœknunum mikil stoð.
„Og seinna var inér réttur skaftpottur upp í hend-
urnar,“ sagði séra Oshorne, „svo ég kom líka að
gagni í eldhúsinu!“ En í eldhúsinu var þörf fyrir allar
framréttar hendur því matseldinni var vægt sagt
ábótavant.
En í því efni gerðist „smá-kraftaverk“ í líki
fransks matsveins sem nefndist Alexis Soyer og
þekktur var víðs vegar um Evrópu fyrir matargerð-
arlist sína. Hann koin heinustu leið frá dýrindis
klúhhi í Lundúnum þar sein hann hafði gert til hæfis
þeim allra vandlátustu úr hresku hástéttinni... og til
Skutari! Hann líktist einna mest hetju úr söngleik í
flauelsskikkju með yfirvararskegg og blökkumann til
fylgdar sem hann sagði að væri „eldhússritari“ sinn!
Yfirvöld í Skutari gnístu tönnum - franskur mat-
sveinn í eldhúsi á herspítala!
Eti Soyer var í einu orði sagt snillingur! Hann
liafði af mikilli fyrirhyggju orðið sér áti um umboð
frá ensku stjórninni þar sem tekið var fram að
liann, herra Soyer, vœri settur yfir alla matseld og
innkaup til hennar. Eg lief aldrei á œvi minni séð
mann taka hlutunum í kringum sig öðru eins taki og
hann gerði.
Soyer réðst af alefli til atlögu í eldhúsinu. Matsuð-
unni eins og hún hafði gengið fyrir sig var samstundis
hætt og hann réð til starfa fólk sein kenna átti vinnu-
hrögðin. Hráefni til matargerðar var af skornum
skammti og því skipti miklu að nýta það vel. Hann
lét gera sérstaka ofna til brauðbaksturs og úthúa
hitagrind sem gat haldið tevatninu heitu fyrir minnst
hundrað manns í einu. Bolli af heitu tei er kjör-
drykkur Englendingsins og fáir hafa eins mikla þörf
fyrir hressingu af því tagi og enskur hermaður. Þegar
Soyer fór um sjúkrasalina og jós upp heitri súpu
hrópuðu sjúklingarnir þrefalt húrra af einskærum
feginleik! Oánægjuraddir heyrðust auðvitað úr húð-
um yfirstjórnarinnar, svona háttalag gilti sama og að
ala ómennsku ii]»p í hermönnunum.
Soyer gerði sér lítið fyrir og bauð liðsforingjunum
til liádegisverðar, já, meira að segja sendiherra-
hjónin voru boðin! Hann bar á borð Ijújfengustu
rétti lagaða eingöngu úr því matarefni sem tiltœkt
var o" notað í daglegt fœði sjúklinganna.
Eg hafði lengi haft áhuga á matarœði og
samsetningu þess. Við Soyer áttum því samleið frá
fyrstu stundu og samvinna okkar var með miklum
ágœtum.
Ekki hafði Florence húist við, þegar hún lagði upp
96
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 2. TBL. 73. ÁRG. 1997