Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2000, Blaðsíða 5

Formannspistill .
ÞekkíngarAUÐUR
hjúkrunarfræðinga
Herdís Sveinsdóttir
A síðustu árum hefur þekkingarþróun í
hjúkrunarfræði þeinst að því að dýpka
skilning á því hvað umönnun felur í sér,
hvernig hjúkrunarfræðingurinn fer að
því að aðstoða einstaklinginn við að
fullnægja þörfum sínum og óskum og
hvernig stuðla má þannig að vellíðan
og þroska einstaklingsins. Slík hjúkrun
byggist á þekkingu á reynslu og
viðbrögðum skjólstæðingsins og
skilningi hjúkrunarfræðingsins á því
hvaða merkingu atþurðir og aðstæður
hafa fyrir einstaklinginn. Hjúkrunin
byggist einnig á þekkingu á umhverfi
sjúklingsins, menningarlegu og
efnislegu. Þessa þekkingu öðlast
hjúkrunarfræðingurinn fyrst og fremst
með samskiþtum við sjúklinginn og
aðstandendur hans, með því að
kynnast heimi þeirra, sögu og daglegu
lífi. Hjúkrunarfræðingurinn þarf því að
hafa næmi fyrir þörfum og líðan
einstaklingsins og hæfni til að tengja
almenna fræðilega þekkingu
sérstæðum aðstæðum hvers
skjólstæðings. Þessi áhersla innan
hjúkrunar á að auka skilning á
mannlegu eðli og persónulegri reynslu
fólks.
íslenskir hjúkrunarfræðingar hafa í
gegnum grunnnám, reynslu og
viðbótarmenntun öðlast djúpstæða
þekkingu á fólki og viðbrögðum þess
við margvíslegum aðstæðum. Ég tel
að sú þjóð sé vel sett sem býr við
heilbrigðiskerfi sem hefur á að skipa
starfsfólki með víðtæka og góða
þekkingu.
En hvernig nýtist þekking
hjúkrunarfræðinga best? Er kunnátta
og þekking hjúkrunarfræðinga
vannýtt? Nýlega var birt skýrslan
Aðgangur að heilbrigðisþjónustu á
Islandi eftir Rúnar Vilhjálmsson, Ólaf
Ólafsson, Jóhann Á. Sigurðsson og
Tryggva Þór Herbertsson. Skýrslan er
byggð á rannsókninni „Heilbrigði og
lífskjör íslendinga" en sú rannsókn er
samstarfsverkefni aðila innan Háskóla
íslands og landlæknisembættisins. í
skýrslunni kemur fram að ungt fólk,
barnafólk og lágtekjufólk hefur lakara
aðgengi að heilbrigðisþjónustunni en
ýmsir aðrir hópar. Hvernig má nýta
breiðan þekkingargrunn hjúkrunar-
fræðinga til að bæta þjónustuna?
Leiðir, sem Félag íslenskra hjúkrunar-
fræðinga hefur bent á, eru m.a.
ráðning skólahjúkrunarfræðinga í
framhalds- og háskóla landsins, aukin
og bætt símaþjónusta hjúkrunar-
fræðinga á heilsugæslustöðvum og
ráðning geðhjúkrunarfræðinga á
heilsugæslustöðvar.
Hjúkrunarfræðingar ættu einnig að
hugsa um þekkingu sína sem auð sem
þeir geti nýtt á margvíslegan máta.
Undir lok janúar var kynnt
átaksverkefnið „AUÐUR í krafti
kvenna“. Framkvæmdastjóri
verkefnisins sagði í viðtali við
Morgunblaðið 27. janúar sl.: „Nú er
almennt viðurkennt
að ný fyrirtæki
stuðla hvað mest
að auknum
hagvexti. AUÐUR
er átak til
atvinnusköpunar
kvenna með það
að markmiði að
fjölga fyrirtækjum í
eigu kvenna og
skila íslensku
þjóðinni þannig
auknum hagvexti.
Kraftur kvenna er
vannýtt auðlind að
okkar mati. Virkjun þessa krafts kemur
öllum til góða.“ Geta hjúkrunarfræð-
ingar virkjað þekkingarauð sinn á
öðrum vettvangi en innan opinberu
heilbrigðisþjónustunnar? Vissulega.
Það kemur fram í stefnu Félags
íslenskra hjúkrunarfræðinga að eðlilegt
sé að stór hluti heilbrigðisþjónustunnar
sé í höndum hins opinbera en jafn-
framt að skoða beri sem fjölbreyttust
rekstrarform þjónustunnar. Hjúkrunar-
fræðingar eiga að taka þátt í því að
skoða fjölbreytt rekstrarform, koma
með hugmyndir og stýra útfærslu nýrra
leiða. Á þessu sviði er þekking (og
kraftur) hjúkrunarfræðinga vannýtt
auðlind. Ég hvet hjúkrunarfræðinga til
að sækja frumkvöðlanámskeið á
vegum AUÐS. Einnig er alltaf hægt að
hittast á Suðurlandsbraut 22 og ræða
og útfæra hugmyndir sem við búum
yfir. Jafnvel, ef áhugi er fyrir hendi,
gætum við staðið fyrir námskeiði
ætluðu hjúkrunarfræðingum.
Virkjum hugmyndaflug, kraft og
þekkingu hjúkrunarfræðinga.
vt\mz píq mmm
Littmann
Hlustunarpípur

œÍA*
Eyrna- & au:

HfNRY SCHFIN FiDFS Laufásgata9»600Akureyri Sími46l 1129
' Faxafen 12, 108 Reykjavík Sími 588 8999
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 76. árg. 2000
5