Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2000, Blaðsíða 44

(CemsU k netUu
-Upplýsingatækni í hjúkrun
Fjórir háskólar verða tengdir saman með fjarskiptabúnaði
næstu mánuði á námskeiði um upplýsingatækni í hjúkrun.
Námskeiðið hófst í janúarlok sem valnámskeið til meistara-
náms í námsbraut í hjúkrunarfræði. Þátttakendur eru um
30 talsins. Meðal þeirra eru 15 norskir og sænskir hjúkr-
unarfræðingar en námið er byggt upp að mestu á fjar-
kennslu og netkennslu og voru þátttakendur hér í eina
viku. Síðan fór hver til slns heima en frá þeim tíma eru
háskólarnir fjórir tengdir gegnum fjarfundabúnað. Þetta eru
auk Háskóla íslands, háskólinn í Ósló, háskólinn í Örebro í
Svíþjóð og háskólinn í lowa. Umræðufundir og önnur
kennsla fer svo fram á netinu. Hópurinn kemur svo aftur
saman hér á landi í maí og kynna nemendur þá verkefni
sín. Á sama tíma er verið að kenna þetta námskeið við
háskólann í lowa og þaðan bætast við 30 nemendur.
í tengslum við námskeiðið komu hingað til lands kenn-
arar við skólana þrjá sem vinna saman á þennan hátt. Þær
gáfu sér tíma til að líta inn á Suðurlandsbrautina og sögðu í
stuttu máli frá því sem þær eru að gera. Þetta voru þær dr.
Connie Delaney, dósent við háskólann í lowa í BNA, en hún
hefur kennt á þessu sviði sl. 12 ár. Hún hefur verið að
byggja upp gagnagrunn í hjúkrun um lágmarksvistunar-
upplýsingar, Nursing Minimum Data Sets, og unnið við
upplýsingatækni í hjúkrun. Tvö flokkunarkerfi í hjúkrun, NIC
og NOC, koma frá háskólanum í lowa og hefur Connie
unnið ötullega með rannsóknarhópunum sem vinna að
þróun þeirra. Dr. Margareta Ehnfors er dósent við háskólann
í Örebro. Hún er þekkt fyrir vinnu sína við skráningu
hjúkrunar og er m.a. einn af höfundum svokallaðs VIÞS-
líkans sem er notað víða. Hún er að vinna rannsóknir á sviði
íðorðafræði í hjúkrun, þ.e. fag- og fræðiorða á sviði hjúkr-
unar. Doktorsverkefni hennar var á sviði hjúkrunarskráningar
í Svíþjóð. Hún er einnig að gera athuganir á alþjóðlegri
hjúkrunarskráningu, ICNP. Hún vinnur einnig með Ástu og
Cornelíu að samræma þau orð sem notuð eru á sviði
hjúkrunar í Evrópu. Þær eru allar í nefndum á vegum
ACENDIO sem eru evrópsk samtök um flokkunarkerfi í
hjúkrun. „Þannig hittumst við þrjár fyrst og það leiddi til
þessarar samvinnu og námskeiðs sem við höldum núna.“
Hún segir Ástu hafa verið mjög framsýna í þessum
efnum og hafa unnið mjög vel á þessu sviði. Cornelía
Ruland er í „postdoktorat" stöðu við Óslóarháskóla. Hún er
með doktorsgráðu í upplýsingatækni í hjúkrun frá Case
Western University. Hún hefur rannsakað hvernig unnt er
44
Frá vinstri: Ásta Thoroddsen, Margareta Ehnfors,
Cornelia Ruland og Connie Delaney.
að nota upplýsingatækni til að bæta gæði hjúkrunar. Hún
vinnur einnig að gerð kennslubókar um upplýsingatækni í
hjúkrun og hefur kennt upplýsingatækni í hjúkrun. Hún er á
förum til Bandaríkjanna til að byggja þar upp kerfi í
upplýsingatækni. Ásta er lektor við námsbraut í hjúkrun.
Hún segist hafa fengið áhuga á upplýsingatækninni áður
en henni var Ijóst að eitthvað slíkt var til, áhugi kviknaði á
kerfisbundinni hjúkrunarskráningu og hún uppgötvaði
NANDA í því sambandi. „Við höfum þýtt hjúkrunargrein-
ingar NANDA á vegum landlæknisembættisins og dreift
meðal hjúkrunarfræðinga. Og svo prófuðum við ICNP í
Telenurse-verkefninu. Hún segist hafa hitt hinar í gegnum
þetta áhugasvið. Hefur einnig unnið fyrir Gagnalind að
þróun sjúkraskrárkerfisins SÖGU. Notkun flokkunarkerfa
við hjúkrunarskráningu hefur orðið að stóru verkefni. Sú
vinna skiptir miklu máli t.d. í sambandi við gagnagrunninn
sem íslensk erfðagreining var að fá rekstrarleyfi fyrir og þá
hvort upplýsingar úr hjúkrun verði þar með. Forsenda þess
er að hjúkrun sé skráð og til þess notaðir kóðar úr
flokkunarkerfum. Hún segist hafa hitt Connie á NANDA-
ráðstefnu og þær hafi komið sér saman um að vinna
saman námskeið og hinar síðan bæst við.
Ásta segist halda að þessi tækni verði notuð meira í
framtíðinni, kennt verði á netinu og háskólar, nemendur og
kennarar vlða um heim tengdir saman með þessum hætti.
„Við búum ekki við þá aðstöðu í dag að hafa tölvur
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 76. árg. 2000