Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2000, Blaðsíða 36
Hu Minghai, kínverskur nálastungulæknir, og Hulda S.
Þórðardóttir.
æðasjúkdóma og felur hún í sér fræðslu, ráðgjöf og með-
ferð vegna þessara sjúkdóma. Markmið meðferðarinnar er
að auka andlegt og líkamlegt þrek og þol og leitast við að
vinna gegn áhættuþáttum hjarta- og æðasjúkdóma. Lögð
er áhersla á að halda þjálfun áfram að lokinni dvöl. K-lína
er fyrir fólk sem hefur fengið krabbamein og lokið meðferð
og er í endurhæfingu og uppbyggingu. Konur, sem hafa
fengið brjóstakrabbamein, fá sér æfinga- og fræðslutíma.
O-línan felur í sér almenna þjálfun, ráðgjöf og fræðslu um
heilsusamlegt líferni og einstaklingsmegrun. Markmiðið
með línunum er að sem flestir geti nýtt sér það sem í boði
er, að samræma meðferð og fræðslu dvalargestum í hag,
ná fram vinnuhagræðingu og nýtingu í starfinu og auð-
velda dvalargestum yfirsýn yfir meðferðar- og fræðslu-
þætti.
Þá er boðið upp á tvo lokaða hópa, R-hóp fyrir
reykingafólk og O-hóp fyrir þá sem eru meira en 30 kílóum
of þungir en þjást lítið af öðrum sjúkdómum þar sem mikil
áhersla er lögð á fræðslu og meðferð. Hóparnir eru
starfræktir ákveðin tímabil í senn, innritun í O-hópinn er
einu sinni í mánuði en R-hóparnir dvelja eina viku í senn í
þeim eina tilgangi að hætta að reykja. Reykinganám-
skeiðin hófust fyrir nokkrum árum og voru upphaflega
samstarfsverkefni stofnunarinnar og heilbrigðisráðuneytis-
ins. Reykinganámskeiðin eru hlutfallslega dýrari en önnur
meðferð þar sem dvaiargestir þurfa mikla þjónustu.
Fræðslan er mikilvægur þáttur meðferðarinnar. Sem
dæmi um það sem dvalargestir geta valið um má nefna að
í janúarmánuði var boðið upp á fyrirlestra undir þeim
heitum sem hér fara á eftir: hægðatregða, matur er máttur,
húðhirða, grindarbotnsæfingar, vatnsmeðferð heima, svefn
og svefntruflanir, hagnýt fræðsla um göngu, fætur og
skóbúnaður, þvagleki kvenna, þjálfun og offita, náttúru-
lækningastefnan, andleg líðan einstaklinga með verki, gildi
grænmetisfæðis, megrunarkúrar, streita og slökun,
bjúgur/bjúgmeðferð, áhrif þjálfunar/þjálfunarálag, hjarta-
36
sjúkdómar og lífshættir, þolþjálfun/styrktarþjálfun og reyk-
ingar og heilbrigði svo eitthvað sé nefnt.
Heilsuböð og leirböð
Á Heilsustofnuninni er einnig boðið upp á náttúrulyf sem
blönduð eru á staðnum. Lyfin bera ýmis sérkennileg nöfn,
þar má t.d. sjá velgjubana, kveisuskelfi, aftureldingu, flóð-
hest og næturgala svo þau algengustu séu nefnd og
Hulda segir þau virka!
Þá er dvalargestum boðið upp á heilsuböð og leirböð
og Hulda sýnir okkur aðstöðuna þar. í heilsuböðum er
hægt að velja milli ýmissa mismunandi baða, svo sem
gigtarbaðs, kvefbaðs, slökunarbaðs, kamillubaðs og
greninálabaðs. Einnig er boðið upp á víxlböð þar sem
gestir eru með fæturna til skiptis í heitum böðum og
köldum.
Víxlböðin eru talin góð við verkjum og þreytu í fótum
sem geta m.a. stafað af æðaþrengslum. Vatnsnudd er
einnig notað en með því nær vöðvakerfi líkamans
hámarksslökun í vatni með notalegum hita. Vatnsnuddið
er talið gott fyrir þá sem þola illa sjúkranudd og er einnig
gott til alhliða slökunar.
Leirböðin hafa verið stunduð í Heilsustofnuninni um
árabil. Leirinn, sem notaður er, fæst úr hverum í nágrenni
stofnunarinnar en í hveraleirnum er m.a. kísilsýra sem talin
er góð fyrir húðina auk þess sem hitinn, sem er 38-40
gráður, gerir vöðvum, liðum og beinum gott.
Fjölbreytt meðferð er í boði undir handleiðslu lækna,
hjúkrunarfræðinga, sjúkraþjálfara, sjúkraliða, sjúkranudd-
ara, íþróttafræðinga og næringarfræðings. Að sögn Huldu
er mikið og náið samstarf milli þessara aðila til að hægt sé
að ná sem bestum árangri. Nú er starfandi kínverskur
læknir við stofnunina sem notar nálastunguaðferð við
meðferðina. Þá hefur dvalargestum verið boðið upp á
stuðningsviðtöl hjá hjúkrunarfræðingum og nýta æ fleiri sér
þau.
Sjúkranudd er einn af hornsteinum meðferðar í Heilsu-
stofnun en það er meðhöndlun á mjúkvöðvum líkamans,
þ.e. vöðvum, sinum, liðböndum, húð og himnum, í
lækningaskyni. Með því að minnka spennu í vöðvum eykst
flutningur súrefnis og næringar til vefjanna.
Mikil áhersla hefur ávallt verið lögð á hollt fæði í
Heilsustofnun NLFÍ og er grænmeti ræktað sérstaklega á
vegum stofnunarinnar. í garðyrkjustöðinni eru 1000 fer-
metrar undir gleri en þar er grænmetið ræktað með
lífrænum hætti og hefur stöðin fengið alþjóðlega viður-
kenningu sem lífræn garðyrkjustöð. Hulda býður upp á mat
í matsalnum en réttur dagsins að þessu sinni er lauksúpa
og kartöfluréttur. Að auki er salatbar ávallt á boðstólum. i
einu horni matsalarins er tehorn en þar er að finna te sem
unnið er úr íslenskum jurtum. Starfsmenn stofnunarinnar
sjá um að tína jurtirnar og þurrka á sumrin en
matreiðslumeistarinn sér um að mala þær og blanda í te.
Tímarit hjúkrunarfræðinga ■ 1. tbl. 76. árg. 2000