Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 31.03.1982, Blaðsíða 31
31
lántakendur hagnast almennt ekki lengur á verðbólgunni. Þessi þróun mála ásamt
upptöku verðtryggðra sparifjárreikninga kann að hafa dregið úr íbúðafjárfestingu
en ýtt í þess stað undir peningalegan sparnað.
Á síðastliðnu ári jukust útlán opinbera íbúðalánakerfisins um 70% eða um
13‘/o að raungildi. Þar af sexfölduðust útlán Byggingarsjóðs verkamanna, en útlán
Byggingarsjóðs ríkisins jukust aðeins um 32% en í því fólst um 13% samdráttur
að raungildi. Þar sem lán Byggingarsjóðs verkamanna nema miklum mun hærra
hlutfalli af byggingarkostnaði en hin vetijulegu húsnæðismálastjórnarlán (en
hvert eitt lán úr fyrrnefnda sjóðnum svarar til fjögurra til fimm lána úr hinum
síðarnefnda) hefur samanlögð útlánaukning sjóðanna tveggja engan veginn sam-
bærileg áhrif á lánsfjárframboð til íbúðabyginga. Hin almennu húsnæðismála-
stjórnarlán á árinu 1981 eru talin hafa nuinið svipuðu hlutfalli af bygging-
arkostnaði og árið áður, en á hinn bóginn dró mjög úr eftirspurn eftir þeim. Sá
samdráttur verður þó vart rakinn til lánskjarabreytinga, því kjör á þessum lánum
hafa í reynd verið létt frá því sem verið hefur um nokkurra ára skeið. Aðrar
útlánatölur sýna mikla aukningu, en sú aukning virðist fremur hafa beinst að
neyslu en íbúðabyggingunr.
Opinberar framkvæmdir eru nú taldar hafa aukist um 4% á árinu 1981 og er
það nokkuð ríflegri aukning en gert var ráð fyrir í haustspá. Raforkuframkvæmdir
jukust um 87o að því talið er, enda var smíði Hrauneyjafossvirkjunar í fullum
gangi. Á hinn bóginn dró heldur úr hitaveituframkvæmdum, þar sem Iokið var við
ýmsa stóra verkáfanga á árinu.
Fjárfestingarspáin fyrir árið 1982, sem hér er sett fram, er í meginatriðum í
samræmi við fjárfestingar- og lánsfjáráætlun ársins 1982 og þær breytingar, sem á
henni hafa orðið frá því hún var lögð frain í október. Jafnframt hafa nokkrar
breytingar verið gerðar á ýmsum liðum spárinnar, bæði með hliðsjón af framvind-
unni á liðnu ári og vegna fyllri vitneskju um fjárfestingaráform. í heild sýnir spáin
6% samdrátt á þessu ári og er það sama niðurstaða og í haust. Ein helsta
breytingin, sem gerð hefur verið á spánni, er sú, að fiskiskipakaup í ár verða meiri
en áður var reiknað með, og af þeim sökum er nú spáð 14% aukningu í fjárfest-
ingu í fiskveiðum í stað samdráttar í fyrri spá. Þá er gert ráð fyrir meiri samdrætti
cn áður í kaupum flutningatækja og byggingu verslunar-, skrifstofu- og gistihúsa
með hliðsjón af framvindunni á síðastliðnu ári. í heild er fjárfesting á vegum
atvinnufyrirtækja talin dragast saman um 7'/o fremur en um 9% eins og gert var
ráð fyrir í haust. Opinberar framkvæmdir eru nú taldar munu verða 7-8% minni í
ár en í fyrra, en í fjárfestingar- og lánsfjáráætlun var gert ráð fyrir 6% samdrætti.
Hefur þá meðal annars verið tekið tillit til þeirra breytinga í framkvæmdaáform-
um, sem fólust í fjárlögum ársins 1982. Ennfremur er nú reiknað með meiri
verðlagshækkun en í lánsfjáráætlun og rýrir það raungildi fjárframlaga, en auk
þess gætir hér áhrifa breyttra áætlana fyrir árið 1981 á hlutfallslegar breytingar
5