Skírnir - 01.09.2005, Qupperneq 91

eflaust ýmsir að nú yrði að stinga við fótum og taka málið engum
vettlingatökum til að kveða niður þennan nýja ófögnuð í bók-
menntalífi landsmanna sem hafði einnig látið á sér kræla í smásög-
um Ástu Sigurðardóttur í tímaritum.
Stofnunin
Matthías Viðar Sæmundsson skrifaði ágæta grein um sögur Geirs
þar sem hann lagði höfuðáherslu á að sögurnar væru skrifaðar í
existensíalískum anda.16 Fyrir bragðið dró hann e.t.v. meira en
ástæða er til úr marxískri þjóðfélagsádeilu sem gagnrýnendur
deildu hvað ákafast um eftir útkomu bókarinnar og óneitanlega er
fyrir hendi í mörgum sögum Geirs. Hins vegar benti Matthías á
athyglisverðar hliðstæður smásagna hans við ýmis verk existensí-
alistanna Alberts Camus og Jean-Pauls Sartre auk áhrifa frá Franz
Kafka. Matthías lagði þó áherslu á það í grein sinni að Geir með-
höndli efni sitt á sjálfstæðan hátt þótt hann hafi bersýnilega geng-
ið í smiðju til þeirra. Í þessari stuttu greiningu hér er hvorki rúm
til að fjalla rækilega um existensíalísk einkenni hjá Geir umfram
það sem segir almennt hér að framan né heldur fjalla um túlkun
Matthíasar. Aðeins verður látið nægja að benda á þær hliðstæður
sem Matthías sá með nokkrum sögum Geirs við verk fyrrgreindra
höfunda. Þó skal því bætt við þegar í upphafi að höfundur þessara
orða telur niðurröðun sagnanna í safnið þaulhugsaða eins og
vænta mátti hjá Geir. Fyrsta og síðasta sagan segja báðar frá
mönnum sem haga lífi sínu í anda hinnar existensíalísku heimspeki
Camus og ramma hana þar með utan um safnið allt. Mennirnir
taka allir afleiðingum frelsisins sem lífið hefur lagt á þá og lifa og
deyja í sátt við þær. Sögurnar þar á milli segja hins vegar frá per-
sónum sem gera það ekki. Hughrifin frá Camus eru því mun meiri
en frá Sartre í sögunum.
Fyrsta sagan, Morgunn, fjallar um tvo einfalda alþýðumenn
sem eru hálf umkomulausir í lífinu, Vigfús fláningsmann og Jónatan
réttaður að viðstöddu miklu fámenni 321skírnir
16 „Einfarar og utangarðsmenn. Um nokkrar sögur eftir Thor Vilhjálmsson og
Geir Kristjánsson“ (Matthías Viðar Sæmundsson 1981).
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:53 Page 321