Skírnir - 01.09.2005, Page 134

veru var samt ekki ný af nálinni hjá honum. Í bréfi til Bülows 19.
mars 1812 talar hann um það áform sitt að fara til Íslands og „om
oprettelse af et selskab for nyere islandsk litteratur“.16
Heima á Íslandi undirbjó Rask jarðveginn undir stofnunina
og hinn 27. febrúar 1815 sendi hann út boðsbréf um stofnun fé-
lagsdeildar Bókmenntafélagsins á Íslandi, en Hafnardeildin var
stofnuð á fundi 30. mars 1816 þar sem Rask var kjörinn forseti.
Hann undi sér samt ekki lengi í forsetaembættinu og boðaði til
fundar í Hafnardeildinni 18. október og greindi þar frá því að
hann léti af störfum sem forseti, þar sem hann væri á förum af
landi brott.
Sú ferðasaga verður ekki rakin hér í smáatriðum. Hún hófst
með því að Rask ferðaðist til Stokkhólms, þar sem hann dvaldist
um rúmlega eins árs skeið og gaf þar út auk annars Eddurnar báð-
ar, íslenska lestrarbók og málfræði. Einnig hélt hann fyrirlestra um
íslensk efni. Þaðan lá leiðin til Finnlands og síðan gegnum Rúss-
land, Kákasus og Persíu allt til Indlands. Þetta ferðalag stóð í hálft
sjöunda ár og það gekk svo nærri heilsu Rasks að hann bar ekki
sitt barr eftir það. Á heimleið sigldi hann suður fyrir Afríku. Enn
sem fyrr veitti Bülow honum ferðastyrk, í þetta skipti nam upp-
hæðin 2.000 dölum og átti að skiptast niður á tvö ár. Á ferðum sín-
um kynntist Rask fjölda tungumála og aflaði sér mikils þekking-
arforða, en honum entist ekki ævin til að vinna úr því.
Rask kom til Hafnar á ný í maí 1823. Honum var vel fagnað,
þar á meðal af Hafnardeild Bókmenntafélagsins sem hélt honum
samsæti. Eftir heimkomuna fluttist hann inn á Garð til Nyerups.
Í einkalífi hans urðu þau tíðindi að hann hugðist ganga að eiga
dóttur garðprófasts en hvarf jafnskjótt frá því ráði.
Hið konunglega norræna fornfræðafélag var stofnað 26. janú-
ar 1825. Rask var kjörinn forseti þess og hann vann að útgáfu
Fornmanna sagna (konunga sagna) ásamt Rafni, Finni Magnús-
syni o.fl., og þarf ekki að draga í efa hvílíkur fengur var að honum
í því starfi. Rask annaðist útgáfu 6. og 7. bindis Fornmanna sagna
og þóttu þau bera af.
aðalgeir kristjánsson364 skírnir
16 Hjelmslev 1941:II, 284.
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:53 Page 364